هرچند سیاستگذار خودرو در اردیبهشت ماه سال جاری اعلام کرد که محدودیتی در واردات نخواهیم داشت، با این حال در آیین‌نامه جدید، نه تنها سقف ارزی در نظر گرفته شده، بلکه سه گروه در اولویت واردات قرار گرفته‌اند. حال نیز عنوان می‌شود واردات مشروط به ارائه خدمات پس از فروش و مهم‌تر از آن انتقال فناوری است.
وزیر صمت روز گذشته در حالی از واردات خودرو با بیت‌کوین خبر داد که واردات را مشروط به ارائه خدمات پس از فروش و انتقال فناوری خواند. بدین ترتیب مشخص است واردکنندگان آینده خودرو تنها تولیدکنندگانی خواهند بود که در حین واردات بتوانند نظر وزارت صمت را در انتقال تکنولوژی لحاظ کنند.
با این شروط به نظر می رسد تعداد محدودی در گزینش وزارت صمت برای واردات خودرو سربلند خواهند بود. طی سال‌های گذشته که واردات خودرو آزاد بود، ورود خودرو با شرط ارائه خدمات پس از فروش صورت می‌گرفت. این در شرایطی است که حالا واردکنندگان باید انتقال تکنولوژی نیز داشته باشند. شرطی که خودروسازان در همکاری با شرکای خارجی خود الزامی به آن نداشتند و دولت‌ها نیز چندان سخت‌گیری در این زمینه نمی‌کردند. حالا اما برای محدود شدن دایره واردات خودرو (و البته شکل‌گیری انحصاری جدید) دولت شروطی وضع کرده که در فراخوانش تنها عده قلیلی وارد گود عرضه خودروهای وارداتی خواهند شد.
وزیر صمت روز گذشته در این زمینه تاکید کرده که این وزارتخانه دو هفته (تا ۱۸ شهریور) به واردکنندگان حائز شرایط زمان داده، زیرا بر اساس قانون مجلس در بحث واردات خودرو باید انتقال فناوری انجام شود و این‌گونه نیست که هرکسی برای خودش بتواند خودرو وارد کند. در نتیجه ما فراخوانی را اعلام کردیم که متقاضیان واردکننده خودرو مدارک خودشان را ارائه دهند. وی در ادامه تاکید کرده که این شرکت‌ها باید نمایندگی رسمی و خدمات پس از فروش داشته باشند و باید اعلام کنند به‌ازای واردات خودرو چه فناوری‌ای به کشور وارد می‌کنند. وزارت صمت بعد از بررسی به متقاضیانی که فناوری کیفی و بهتری ارائه کنند، مجوز خواهد داد تا خودرو وارد کنند.
اظهارات وزیر صمت در مورد نمایندگی رسمی در شرایطی است که به دلیل اعمال تحریم‌ها از سوی کشورهای غربی، کمتر خودروساز جهانی حاضر به ارائه نمایندگی به متقاضیان ایرانی است؛ مگر اینکه خودروسازان چینی در این زمینه پیش‌قدم شوند. فاطمی امین که در اختتامیه نمایشگاه تحول صنعت خودرو سخن می‌گفت همچنین بر امکان واردات خودرو با رمزارز تاکید کرد و اینکه مراکز رسمی استخراج بیت‌کوین که زیر نظر وزارت صمت فعالیت می‌کنند و دارای مجوز هستند، با هماهنگی با بانک مرکزی می‌توانند از بیت‌کوین برای واردات خودرو استفاده کنند. وی همچنین در مورد تعرفه واردات خودرو نیز تاکید کرده که تعرفه‌های خودرو به‌صورت شناور و در یک محدوده باز تعریف شده است که بستگی دارد خودرو به چه صورتی فروخته شود.
به‌دلیل اینکه ما نمی‌خواهیم رانتی برای یک واردکننده ایجاد شود، سازوکاری را تعریف کردیم تا پس از واردات خودرو، به‌صورت پیش‌فرض و علی‌الحساب یک سود بازرگانی پیش‌بینی شود و متقاضی خودرو را وارد کند. وی ادامه داد: پس از این خودرو در بورس کالا عرضه می‌شود. فرض کنید اگر به‌قیمت ۴۰۰ تا ۵۰۰میلیون تومان به فروش برسد، سود مناسب و عادلانه‌ای را سازمان حمایت تعیین خواهد کرد. اگر خودرو به‌طور فرضی ۵۰۰میلیون تومان به فروش برسد و ۴۵۰میلیون تومان قیمت واقعی و ۵۰میلیون تومان را سود در نظر بگیریم، در این شرایط سود بازرگانی به‌نحوی شناور تعیین می‌شود که آن قیمت ۴۵۰میلیون تومان دربیاید. اگر قیمت خودروهای وارداتی در بازار بیش از آن چیزی باشد که آن خودرو در خارج از کشور دارد، این مابه‌التفاوت در قالب سود بازرگانی به خزانه دولت واریز می‌شود تا امکان بروز هیچ‌گونه سوء‌استفاده و رانتی وجود نداشته باشد./ دنیای اقتصاد