روزنامه دولت نوشت: در ماههای اخیر با بهبود روابط اقتصادی ایران و چین، صادرات نفت ایران به این کشور تا 12 برابر نسبت به سال 2020 رشد داشت و در حال حاضر نیز حدود 8 برابر شده است. طبق آمار اوپک و مؤسسه کپلر، میانگین صادرات نفت ایران به چین در این دولت به ۶۱۷ هزار بشکه در روز رسیده است. آمار رویترز نیز نشان میدهد که میانگین ۳ ماه اخیر بیش از ۷۰۰ هزار بشکه در روز بوده است.
این درحالی است که پایگاه خبری اویل پرایس در گزارشی با عنوان «Iran’s Oil Exports Surge In June» چندی پیش نوشت: «تخمین زده میشود که صادرات نفت خام ایران به چین بین اول ژوئن تا ۱۹ ژوئن به طور متوسط به ۹۶۱ هزار بشکه در روز افزایش یافته است. این کشور با وجود بنبست دیپلماتیک بر سر توافق هستهای، صادرات به بازار اصلی خود یعنی چین را افزایش داده است.» رویترز نیز در گزارشی عنوان میکند که ایران روزانه حدود 700 تا 900 هزار بشکه نفت به چین صادر میکند.
مجموع این گزارشها اگرچه بیانگر آمار رسمی صادرات نفت کشور نیست، اما همگی با استناد به آمار منابع ثانویه، رصد نفتکشها و دادههای گمرکی نشان میدهند که ایران در این یک سال اخیر حداقل 600 هزار بشکه در روز نفت به چین فروخته است. وزارت نفت هیچ کدام از این آمارها را تأیید نکرده است و منابع داخلی دادهای از میزان صادرات نفت کشور ارائه نمیدهند. نفت ایران در بازار خاکستری به فروش میرسد و اغلب بیش از ارقامی است که منابع ثانویه توان گزارش آن را دارند. اما در این شرایط، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران در گزارش ماهانه تجارت نفتی و غیرنفتی کشور، به ارائه برخی آمار پرداخته که حتی به میزان ارقام اعلامی توسط منابع ثانویه هم نیست. این گزارش نشان میهد که در 5 ماه نخست سال 2022، ایران 350 میلیون دلار نفت به چین صادر کرده است.
با توجه به میانگین قیمت نفت خام ایران در این بازه (برمبنای گزارشهای ماهانه اوپک)، گزارش اتاق بازرگانی تهران روزانه کمتر از 30 هزار بشکه نفت ایران به چین صادر شده است! به این ترتیب اتاق بازرگانی تهران میزان صادرات نفت کشور به چین را نه تنها از آمار منابع ثانویه بلکه حتی از آمار رسمی اعلام شده نیز کمتر گزارش میکند. در این مدت گمرک چین دریافت 3 محموله نفت ایران را به صورت رسمی اعلام کرده است. برخی منابع خبری با ادعای اینکه نفت ایران براساس گزارشهای رویترز و بلومبرگ به اسم نفت عمان، امارات متحده عربی و مالزی به پالایشگاههای چینی صادر میشود، این گزارش اتاق بازرگانی تهران را مربوط به بخشی از صادرات میدانند که به صورت رسمی و به نام ایران انجام شده است.
تنها بخش این گزارش که در سالهای اخیر نیز بینقص نبوده، توان برآورد روندهای تجاری طی یک سال اخیر است. این گزارش ارزش صادرات نفت به چین در 5 ماه نخست 2022 نسبت به مدت مشابه 2021 را با 47 برابر افزایش اعلام میکند. در همین حال، داده مورد نظر برای هند 4.5 برابر و اتحادیه اروپا 3.2 برابر داشته و به ترکیه نیز در این مدت صادرات نفتی با 80 درصد افزایش همراه بوده است. این روند مثبت را نیز تمام منابع تأیید میکنند.
صادرات گاز ایران افزایش 25 درصدی دارد
وزارت نفت از افزایش قابل توجه صادرات و همینطور درآمدهای گازی در یک سال اخیر خبر داده است. به این ترتیب که در سال نخست دولت سیزدهم، افزایش 25 درصدی حجم صادرات گاز کشور و رشد 43 درصدی صادرات گاز به عراق در سه ماهه نخست سال 1401 نسبت به بازه مشابه سال 1400 رقم خورده است. با وجود این آمار رسمی، وبسایت تجارت نیوز ، یکی از رسانههای نزدیک به جریان مخالف دولت سیزدهم، به نقل از اتاق بازرگانی ایران گزارش داده ایران در لیست ۱۰ صادرکننده بزرگ گاز جهان قرار ندارد و لذا نه تنها بازار نفت بلکه بازار گاز را در این مدت از دست داده است. در همین حال، وزارت برق عراق در روزهای اخیر اعلام کرد که به منظور افزایش تولید برق در نیروگاههای این کشور، با طرف ایرانی در حال مذاکره برای خرید گاز بیشتر است. ترکیه نیز به دنبال افزایش خرید گاز از ایران است. لذا روند صعودی صادرات گاز ادامهدار خواهد بود.