چای و قهوه از نوشیدنی‌های محبوب تمام کشورهای دنیا هستد که بسیاری از افراد آنها را با طعمی شیرین می‌پسندند. ما ایرانی‌ها نیز اغلب عادت داریم که چای را با شیرینی بخوریم. اما همانطور که می‌دانیم قند و شکر مفید نیست و موجب آلزایمر، پوسیدگی دندان و دیابت و بیماری‌های دیگر می‌شود.
برخی از افراد خرما و توت را جایگزین قند و شکر می‌کنند. خرما و توت و انجیر دارای میزان زیادی قند از نوع فروکتوز هستند که مصرف آنها برای افراد دیابتی نیز ضرری ندارد.
یعنی به راحتی جذب بدن می‌شود اما کالری این مواد مانند قند است یعنی به ازای مصرف هر یک گرم از آنها، ۴ کیلوکالری انرژی به بدن می رسد بنابراین مصرف بیش از اندازه آنها، مانند قند و شکر برای بدن عوارضی در پی دارد.
هر حبه قند تقریبا ۳ گرم وزن دارد. اگر فرض کنیم که هر یک گرم قند ۴ کیلو کالری انرژی فراهم می کند انرژی دریافتی بدن با خوردن ۳ حبه قند برابر ۱۲ کیلوکالری است. در حالی که برخی افراد ترجیح می‌دهند چای خود را با خرما ، توت خشم و انجیر و ... میل کنند میزان کالری دریافتی آنها برابر با ۵۰ الی ۶۰ کیلو کالری است.
برخی کارشناسان عقیده دارند که نباید خرما و توت را به همراه چای مصرف کنند.زیرا قند این مواد هنگام تماس با آب جوش و یا چای داغ جذب بدن می‌شود و اما انرژی آنها جذب بدن نمی‌شود و مزایای آنها از بین می‌رود.
البته این نظریه به کارشناسی زیادی نیاز دارد و از نظر علمی ثابت نشده است زیرا قند خرما و توت و انجیر بیشتر از نوع فروکتوز است که قندی طبیعی است و در صورت جذب بدن خطری برای آن ندارد . البته در مصرف این مواد خوراکی باید اعتدال را رعایت کرد زیرا کالری بالای آنها موجب افزایش وزن و چاقی می‌شود.
از طرفی اگر قند موجود در خرما در تماس با آب جوش و چای جذب بدن شود باید این سوال را پرسید که چگونه بخش عمده کالری که از مواد قندی است و مبنای انرژی زا بدون آن است جذب بدن می‌شود اما انرژی آن جذب نمی‌شود؟
این فرضیه را می‌توان به سادگی انکار کرد. برای تهیه شیره خرما، شیره انجیر، شیره توت و شیره انگور که دارای تمام ویتامین‌ها و مواد معدنی خود میوه ها هستند از روش جوشاندن و تصفیه میوه‌ها استفاده می‌شود. جوشاندن باعث خروج مواد مغذی خرما و دیگر مواد به داخل آب می‌شود که با تغلیظ این آب تبدیل به شیره مقوی می‌شود.
البته کارشناسان اعتقاد دارند بهترین نوع شیره آن است که در دمای ۶۰ تا ۷۰ درجه تهیه شود و به نقطه جوش نرسد چرا که مواد مغذی آن از بین می‌رود. به همین دلیل شیره خرمای صنعتی را توصیه می‌کنند که در دمای ۶۵ درجه تهیه می‌شود.
سوال دیگری که وجود دارد این است که افرادی که چای خود را با خرما میل می‌کنند چای آنها خنک است و یا چای بسیار داغ را ترجیح می‌دهند؟
به طور طبیعی افراد بزرگسال در داغ‌ترین حالت چای را با دمای ۶۰ تا ۷۰ درجه می‌نوشند که این دما نمی‌تواند مواد مغذی مهم خرما را از بین برد. البته این موضوع به تحقیق و مطالعه بیشتری نیاز دارد.
در حالت عادی و طبیعی افراد بالغ در داغ‌ترین حالت چایی را با دمای حدود ۶۰ درجه تا نهایتا همان ۷۰ درجه نوش جان می‌کنند که این دما نمی‌تواند در زمان مصرف خرما با چایی باعث از بین رفتن مواد مغذی خرما شود.
بهترین گزینه به جای قند، خرما و توت و... استفاده از میوه‌های خشک است که انرژی لازم را برای بدن فرام کرده و آسیبی به سلامت بدن وارد نمی‌کند.