بازار برنج مازندران این روزها با وجود کاهش 10 تا 15 درصدی قیمت در رکود قرار گرفته و خرید و فروش در شالیکوبی‌ها و مراکز عمده تقریباً به صفر رسیده است.
به گزارش ایرنا، آخرین وضعیت بازار برنج در ساری، بابل و آمل در آستانه ورود برنج جدید نشان می‌دهد که قیمت برنج کیفی طارم محلی و هاشمی در حال حاضر در بازار خرده فروشی حدود ۱۰۰ هزار تومان و در شالیکوبی‌ها نیز حدود ۹۰ هزار تومان در هر کیلوگرم است که نسبت به دو هفته پیش (ابتدای تیرماه) کاهش ۱۵ تا ۲۰ هزار تومانی را نشان می‌دهد ولی با این وصف خرید و فروش آن به‌دلیل نبود تقاضا تقریباً به صفر رسیده است.
برخی از تحلیلگران بازار برنج می‌گویند که کاهش قیمت در روزهای منتهی به برداشت محصول جدید امری طبیعی است بویژه اینکه قیمت برنج طی ۱۰ ماه گذشته دست‌کم پنج مرحله افزایش را تجربه کرد که آخرین مرحله آن مربوط به ماه خرداد امسال بود.
به اعتقاد این تحلیلگران، بازار هر محصول کشاورزی در آستانه برداشت محصول جدید دچار رکود می‌شود و برنج هم نمی‌تواند از این قاعده مستثنی باشد، چون تازگی هر محصول کشاورزی برای مصرف‌کنندگان یک معیار مهم ارزش‌گذاری محسوب می‌شود و آنها ترجیح می‌دهند نیازشان را با کمی صبر و تأمل از محصول جدید تأمین کنند.
علت دیگری که منجر به توقف کامل خرید و فروش برنج قدیمی با وجود کاهش ۱۰ تا ۱۵هزار تومانی هرکیلو گرم در شالیکوبی‌های مازندران شده است، خطر آفت‌زده بودن برنج قدیمی است؛ چرا که مصرف‌کنندگان خرید برنج قدیمی و نگهداری آن در گرمای تابستان را غیر منطقی تلقی کرده و عامل ضرر ناشی از هزینه بالای نگهداری و آفت زدگی می‌دانند.
نگهداری برنج همواره پس از تولید بسیار سخت و حساس است، چراکه آفت «شپشک» که مازندرانی‌ها به آن «ایزی» می‌گویند، به خاطر شرایط رطوبتی هوا و زمین بسرعت فعال و تکثیر می‌شود. هر چه مدت زمان نگهداری برنج از زمان برداشت بیشتر باشد، خطر آفت زدگی نیز بیشتر می‌شود به همین دلیل معمولاً حداکثر نگهداری برنج یک ساله است و مصرف‌کنندگان به برنج‌های قدیمی حتی با قیمت مناسب‌تر راضی نمی‌شوند.
طبق روال مرسوم برنجکاران مازندران در خوشبینانه‌ترین حالت دست‌کم یک چهارم از محصول تازه برداشت شده خود را وارد بازار می‌کنند تا بتوانند با تأمین نقدینگی بدهی‌های معوقه را پرداخت و هزینه زندگی و احتمالاً کشت دوم را فراهم کنند. در این مرحله معمولاً کشاورز طبق کشف قیمت صورت گرفته قسمت اول محصولش را حتی اگر کمتر از هزینه تولید باشد، عرضه می‌کند.
از آن جایی که نخستین نشاء برنج امسال یک هفته زودتر از پارسال یعنی هفدهم فروردین ماه انجام شد، طبق اعلام رسمی جهاد کشاورزی مازندران پس از ۹۰ روز یعنی تا چند روز آینده برداشت رسمی شالی از نوع طارم محلی که حدود ۷۰ درصد رقم کشت شده امسال را تشکیل می‌دهد، شروع می‌شود؛ موضوعی که از هم اکنون شمار زیادی از مصرف‌کنندگان بخصوص آشنایان و نزدیکان شالیکاران به‌شدت پیگیر انجام ثبت سفارش کلامی همراه با دغدغه قیمت هستند.
منع توزیع برنج خارجی در زمان برداشت محصول داخلی
اگرچه برخی فعالان بازار برنج مازندران عرضه برنج خارجی با ارز آزاد را در تعیین قیمت برنج داخلی بی‌تأثیر می‌دانند، ولی تجربه ثابت کرده است که دلالان و واسطه‌ها می‌توانند از این اهرم برای اثرگذاری بر بازار برنج داخلی سوءاستفاده کنند و به همین خاطر هم دولت از چند سال پیش توزیع برنج خارجی در زمان برداشت محصول داخلی را در دستور کار قرار داد و قرار است امسال هم اجرایی شود.
معاون امور زراعت وزیر جهاد کشاورزی که این هفته به مازندران سفر کرد ضمن تأکید بر لزوم سیاست حمایت از تولید برنج داخلی از ممنوعیت توزیع برنج‌های خارجی امسال از زمان آغاز برداشت شلتوک از شالیزارهای کشور خبر داد.
علیرضا مهاجر افزود: موضوع واردات و تأمین برنج مورد نیاز کشور در حال انجام است، اما در حمایت از شالیکاران شمال و براساس هماهنگی‌های صورت گرفته در دولت، توزیع برنج خارجی در زمان برداشت شلتوک داخلی ممنوع است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی وضعیت تولید برنج در استان‌های شمالی بویژه مازندران را مطلوب ارزیابی کرد و اظهار داشت: با توجه به استقبال شالیکاران از کشت قراردادی برنج، امیدواریم بازار عرضه و تقاضای این محصول استراتژیک بهتر از سال گذشته ساماندهی شود.