نرخ تورم در کشورهایی که از واحد پولی یورو استفاده میکنند به شکل چشمگیر و کمسابقهای افزایش یافت و رکورد تازهای را از خود به جا گذاشت.
تحلیلگران دلیل عمده این پدیده را افزایش شدید هزینههای انرژی میدانند که بخشی از آن به تبعات تهاجم نظامی روسیه به خاک اوکراین مرتبط میشود.
بر اساس آخرین گزارش اداره آمار اتحادیه اروپا موسوم به یورواستات که روز جمعه منتشر شد، تورم سالانه در ۱۹ کشور منطقه یورو در ماه ژوئن به نرخ ۸.۶ درصد رسید که از میزان ۸.۱ درصد ثبت شده در ماه مه عبور کرده است.
بدین ترتیب نرخ تورم در منطقه یورو از سال ۱۹۹۷، زمان ثبت پول واحد اروپایی تاکنون در بالاترین سطح خود قرار گرفته است.
بهای انرژی در منطقه یورو ۴۱.۹ درصد افزایش یافته و قیمت مواد غذایی، الکل و دخانیات نیز به تبع آن با افزایش ۸.۹ درصدی همراه بوده است.
تقاضا برای انرژی در حالی افزایش یافته که اقتصاد جهانی تا حدودی از بحران عمیق همهگیری کووید-۱۹ خارج شده و تهاجم روسیه به اوکراین اوضاع را سختتر کرده است.
رهبران اتحادیه اروپا اخیرا بر سر ممنوعیت بخش عمدهای از واردات نفت روسیه تا پایان سال جاری میلادی به توافق دست یافتند و این امر خود باعث افزایش قیمتها شد.
بیست و هفت کشور عضو اتحادیه اروپا تلاش دارند تا مسکو را مجازات کنند و وابستگی خود به انرژی روسیه را کاهش دهند، اما این تدابیر در نهایت به دلیل افزایش بهای قبوض آب و برق و بالا رفتن قیمتها، بر معضلات مالی افراد و شرکتها میافزاید.
روسیه همچنین ماه گذشته میزان صادرات گاز طبیعی مورد استفاده در صنعت و تولید برق را به چندین کشور اتحادیه اروپا مانند آلمان، ایتالیا و اتریش کاهش داد و همچنین صدور گاز به فرانسه، لهستان، بلغارستان و چند کشور دیگر عضو اتحادیه اروپا را به کلی قطع کرد.
برت کولین، اقتصاددان ارشد منطقه یورو و کارشناس بانک ING، معتقد است: «باید یادآوری کرد که تحریم نفتی روسیه و فشرده شدن عرضه گاز که ماه ژوئن تبعات آن پدیدار شد باعث افزایش قیمت انرژی شده است.»
افزایش قیمتها برای مصرف کنندگان به یک معضل بزرگ در سراسر جهان تبدیل شده است، به طوری که ایالات متحده و بریتانیا به ترتیب با ثبت نرخ ۸.۶ و ۹.۱ درصد بالاترین حد تورم را در ۴۰ سال گذشته تجربه میکنند.
این امر سبب شده است که فدرال رزرو ایالات متحده، بانک انگلستان و سایر بانکهای مرکزی در سراسر جهان برای مقابله با بالارفتن نرخ تورم به افزایش نرخ بهره بانکی روی بیاورند.
برت کولین، اقتصاددان ارشد منطقه یورو میگوید آخرین «خوانش زشت تورم» در منطقه یورو فشار بر بانک مرکزی اروپا برای دست به کار شدن سریع (در جهت افزایش نرخ بهره) است.
بانک مرکزی اروپا در حال برنامهریزی برای نخستین افزایش نرخ بهره خود طی یازده سال گذشته در ماه ژوئیه است؛ حال آنکه قرار است به دنبال آن افزایش دیگری نیز در ماه سپتامبر اعلام شود.
کریستین لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا میگوید که موسسه مالی تحت مدیریت وی بنا دارد به تدریج برای مقابله با افزایش قیمتهای مصرفی و نیز برای حفظ رونق اقتصادی اقداماتی انجام دهد اما در صورت افزایش نرخ تورم بیش از حد انتظار، درها را برای افزایش بیشتر نرخ بهره باز خواهد بود.
تورم در منطقه یورو از سال گذشته هر ماه رکورد تازهای از خود به ثبت رسانده؛ این امر نشان می دهد که چگونه تأثیر جنگ بر منابع انرژی جهانی زندگی ۳۴۳ میلیون نفر را گرانتر می کند.
تورم بلند مدت یا نوسان دراز مدت قیمتها اما پس از حذف گروههای انرژی و مواد غذایی ثبات بیشتری داشته است. افزایش قیمت برای کالاهایی مانند پوشاک، لوازم خانگی، خودرو، کامپیوتر و کتاب نسبتا ثابت و در حدود ۴.۳ درصد بوده است، همانگونه که بهای خدمات در حد ۳.۴ درصد افزایش داشته است.
دادههای اتحادیه اروپا همچنین نشان میدهد کشورهای همسایه روسیه که تلاش دارند تا خود را از گاز ارزان روسیه بهرهمند کنند نیز بار سنگین افزایش قیمتها را به دوش میکشند.
آمار یورواستات در این راستا نشان میدهد که نرخ تورم سالانه برای استونی ۲۲ درصد، برای لیتوانی ۲۰.۵ درصد و برای لتونی ۱۹ درصد بوده است. در مقابل نرخ تورم در مالت و فرانسه به ترتیب با ۶.۱ و ۶.۵ درصد، پایینترین نرخهای ثبت شده در منطقه یورو طی ژوئن گذشته بوده است. بر پایه این گزارش، نرخ تورم در ۹ کشور منطقه یورو دو رقمی شده است.
لهستان، کشوری که عضو اتحادیه اروپا است اما به کشورهای منطقه یورو نپیوسته روز جمعه اعلام کرد که نرخ تورم ثبت شده در ماه ژوئن در مقایسه با سال قبل به ۱۵.۶ درصد افزایش یافته که بالاترین نرخ تورم طی ربع قرن اخیر در این کشور به شمار میرود.
به گفته تحلیلگران بیشترین افزایش قیمتها در لهستان مربوط به بخش انرژی و بهای بنزین و گازوئیل است که نسبت به سال گذشته ۴۶.۷ درصد رشد داشته است؛ قیمت مواد غذایی نیز در این کشور ۱۴.۱ درصد درصد افزایش نشان میدهد.