گفته می‌شود این نوع معامله غیررسمی در بازار آزاد صورت می‌گیرد و ظاهرا زمان توافق معامله معمولا در پایان روز بوده و مدت انتظار برای عمل طرفین به تعهدات خود و تکمیل معامله نیز یک روز، یعنی تا "فردای" توافق اولیه است.
طبیعی است که به عنوان یک معامله غیررسمی که قانونی نیز شناخته نشده، احتمالا این معاملات تابع قواعد ثابت و یکسانی نیست و ممکن است به شکل‌های مختلف صورت گیرد.
به طور کلی، معامله فردایی بر اساس قدرت پیش‌بینی تحولات نرخ ارز معمولا طی یک روز مبتنی است و طرف‌‌های معامله با اطمینان از قدرت پیش‌بینی خود وارد توافق مالی می‌شوند.
در تعریفی که مبنای ممنوعیت قانونی معامله فردایی را تشکیل داده، در این نوع معامله لزومی ندارد عمل به توافق بین دو طرف شامل تبادل عین کالا، یعنی ارز یا طلا، در برابر پول باشد و اصل این معامله به منزله نوعی شرط‌بندی یا قمار بر سر نوسان نرخ ارز است.
در این تعریف از معامله فردایی، یکی از دو طرف معتقد است که بهای ارز در زمان مشخصی در روز بعد به میزان مشخصی بالاتر از بهای آن در ساعت معینی در روز جاری خواهد بود در حالیکه طرف دیگر انتظار دارد نرخ ارز نسبت به امروز به مقدار معینی کمتر باشد.
این توافق صرفا بر سر اعتقاد به تفاوت ارزش ریالی مقدار معینی ارز در روز آینده نسبت به امروز صورت می‌گیرد و الزامی به نقل و انتقال ارز مورد نظر نیست. با فرارسیدن زمان تعیین شده در روز بعد، اگر بهای ارز بالاتر رفته باشد، طرفی که معتقد بود قیمت ارز کمتر می‌شود، این تفاوت قیمت را به طرف مقابل می‌پردازد و اگر قیمت ارز کاهش یافته باشد، طرفی که افزایش نرخ را پیش‌بینی کرده بود، موظف است اختلاف دو نرخ را به طرف مقابل بدهد. به عبارت دیگر، معامله فردایی از مصادیق «بازی مجموع-صفر» است.
گفته می‌شود که برای تضمین اینکه دو طرف به تعهد خود عمل خواهند کرد، گروه‌های خصوصی معاملات فردایی تشکیل شده و دو طرف معامله تضمین‌های لازم مثلا به صورت چک بانکی در اختیار آن قرار می‌دهند تا در زمان مورد نظر، مطالبات دو طرف را تسویه کند. قاعدتا برای کسانی که به تعهد خود عمل نکنند تنبیه‌هایی هم در نظر گرفته می‌شود.
آثار معامله فردایی چیست؟
تاثیر معاملات آتی مثلا در بازار کالاها یا سهام مورد بررسی گسترده قرار گرفته و در حالیکه بعضی از کارشناسان، این نوع معاملات را باعث نابسامانی بازار می‌دانند، برخی دیگر از آنها به عنوان عاملی در کاهش نوسانات نام می‌برند.
اما در معامله فردایی، در صورتیکه تعریفی که در بالا داده شد درست باشد، این نوع معاملات قاعدتا نباید تاثیر زیادی بر معاملات و نوسانات نرخ ارز در بازار آزاد داشته باشد.
معامله فردایی در واقع نوعی شرط‌بندی شخصی است که مانند هر شرط بندی دیگری، به منزله رقابت بر سر قدرت پیش‌بینی افراد است و از آنجا که ارزی هم خرید و فروش نمی‌شود، بازار ارز نباید از این شرط‌بندی شخصی متاثر شود.
بنابراین یا تعریفی که مبنای قانونی معاملات فردایی را تشکیل داده نادرست است و این نوع معاملات شامل ورود و خروج ارز از بازار و در نتیجه، تاثیر بر نرخ آن است یا اینکه "گروه‌های" خصوصی معاملات فردایی یا بعضی از دست‌اندرکاران این نوع معاملات به داشتن چنان درجه‌ای از تبحر یا قدرت پیش‌بینی تحولات بازار ارز یا دسترسی به مراکز موثر بر بازار شهرت یافته‌اند که به عنوان مراجع آگاه مورد استناد معامله‌گران عادی قرار می‌گیرند و طبیعتا بر عملکرد بازار و نرخی که برای ارز تعیین می‌کند اثر می‌گذارند.
اگر این فرض درست باشد، با توجه به فضای عمومی بازار ارز در حال حاضر، این نوع معاملات به منزله افزودن یک عامل اضافی بی‌ثباتی و مستلزم مداخله پلیس امنیت اقتصادی تلقی شده است. یا اینکه یک بازار جدید و نامنتظم و غیرقابل کنترل در کنار بازار آزاد نسبتا قابل کنترل شکل گرفته است.