در پی افشاگری بحثبرانگیز یکی از مهندسان گوگل مبنی بر اینکه هوش مصنوعی تولیدی این شرکت به توانایی «ادراک» دست یافته است، این شرکت وی را از کار تعلیق کرده است.
بلیک لمواین، مهندس ارشد نرمافزار در واحد هوش مصنوعی گوگل، ادعا کرده است زبان مبتنی بر شبکه عصبی این شرکت موسوم به «مدل زبانی برای برنامههای گفتگو» (LaMDA) به گونهای «هشیار» و «دارای روح» است.
آقای لمواین پیشتر با بیان اینکه این سیستم «به اندازه یک کودک ۷ یا ۸ ساله قوه درک و استنتاج دارد»، گفته بود مسئولان گوگل در واکنش ابراز نگرانیاش بارها و بارها سلامت عقل او را زیر سوال بردهاند و به او گفتهاند «اخیراً توسط روانپزشک معاینه شدهای؟».
برای نخستین بار در ماه ژوئن یک پژوهشگر گوگل در نشریه اکونومیست ادعا کرده بود که این ربات چت تا حدی از خود «درک روابط اجتماعی» نشان داده است.
«مدل زبانی برای برنامههای گفتگو» در واقع یک مدل زبان عصبی است که از طریق محتوای مکالمات یا متنهای مکتوب آموزش ببیند. با این حال اکثر کارشناسان هوش مصنوعی بر این باورند که این صنعت هنوز با آنچه اصطلاحا «احساس محاسباتی» خوانده میشود فاصله زیادی دارد و نمیتوان گفت که دارای احساسی شبیه به «خودآگاهی» است.
گوگل اعلام کرده است که صدها محقق و مهندسش با این نرمافزار کار کردهاند و به نتیجهای متفاوت از ادعاهای آقای لمواین رسیدهاند. این شرکت گفته است سیستمهایش روشهای مکالمه را تقلید میکنند، اما هوشیاری و توانایی ادراک از پیش خود ندارند.
برایان گابریل، سخنگوی گوگل، در بیانیهای گفت: «تیم ما، شامل کارشناسان زمینههای فناوری و اخلاق، این نگرانیها را بررسی کردهاند و به او اطلاع دادهاند که شواهد ادعاهای او را تأیید نمیکند.»
در سالهای اخیر شماری از محققان ادعاهای خوشبینانهای درباره میزان پیشرفت هوش مصنوعی ابراز کردهاند، با این حال بسیاری دیگر این ادعاها را رد میکنند و میگویند هنوز زود است که درباره چنین دستاوردهایی سخن گفته شود.
عماد خواجه، محقق هوش مصنوعی در دانشگاه برکلی کالیفرنیا، میگوید: «اگر از این سیستمها استفاده میکردید، هرگز چنین چیزهایی را نمیگفتید.»
او اضافه کرد: «در حال حاضر آنها به شدت ناقص هستند. گاهی اوقات نتیجه کاملی تولید میکنند، گاهی اوقات مزخرف تولید میکنند. سیستمها در بازآفرینی الگوهایی که در گذشته دیدهاند بسیار خوب هستند، اما نمیتوانند مانند یک انسان استدلال کنند.»
فناوری گوگل در واقع همان چیزی است که دانشمندان آن را «شبکه عصبی» مینامند؛ یک سیستم ریاضی که مهارتها را از طریق تجزیه و تحلیل حجم زیادی از دادهها یاد میگیرد. برای مثال با دریافت الگوها در هزاران عکس گربه، میتواند تشخیص یک گربه را بیاموزد.
این فناوری در حالت پیشرفتهاش میتواند با خواندن هزاران کتاب و مقاله، الگوی تولید علم را تقلید کند و به سوالات جواب بگوید.
یان لیکان، رئیس تحقیقات هوش مصنوعی در شرکت متا (فیسبوک سابق) و یکی از چهرههای کلیدی در ظهور و توسعه شبکههای عصبی، این هفته در مصاحبهای گفته بود این نوع سیستمها هنوز به اندازه کافی برای دستیابی به هوش واقعی قدرتمند نیستند.
بخش منابع انسانی گوگل اعلام کرده است آقای لمواین مشی محرمانه گوگل را نقض کرده و از همین رو قرارداد کاری او را به حال تعلیق درآورده است.
بلیک لمواین یک روز قبل از تعلیق اسنادی را به دفتر یک سناتور ایالات متحده تسلیم کرده و مدعی شده بود که گوگل و فناوری آن عامل «تبعیض مذهبی» هستند.