درحالی امیر قطر به تهران آمد، که با توجه به روابط نزدیک بین تهران و دوحه برخی از تحلیلگران معتقدند، قطر می‌خواهد نقشی را که عمان در سال ۲۰۱۵ ایفا کرد، در مورد واسطه شدن بین ایران و آمریکا برای حل اختلافات و امضای برجام را بر عهده بگیرد، ناگفته پیداست که میانجی شدن قطر به عوامل زیادی بستگی دارد.
به گزارش ایران جیب از فرارو، امیر قطر در تهران با بیان اینکه امروز اینجا هستم تا تاکید کنم که هر چه بیشتر به دنبال تقویت این روابط و پیشبرد آن هستیم، امروز علاوه بر گفتگو در خصوص مسائل دوجانبه، بر این نکته تاکید کردیم که حل اختلافات در منطقه راهی جز گفتگو ندارد و در این خصوص با آقای رئیس جمهور اتفاق نظر داشتیم.
وی ادامه داد: طرفین در گفت‌وگوی خود تاکید کردند که درگیری‌هایی که در منطقه وجود دارد باید از طریق گفتگوی سازنده و راه حل‌های عادلانه و جامع حل و فصل شود. موضوع اصلی بحث فلسطین بود، همچنان که درخصوص سوریه و عراق گفت‌وگو داشتیم.
شیخ تمیم بن حمد آل ثانی افزود: همواره نگاه مثبتی به گفتگو‌های وین داشته ایم، چون باور داریم که گفت‌وگو راه حل و فصل این مساله است.
آیا قطر می‌تواند منجی برجام باشد؟
صباح زنگنه کارشناس مسائل خاورمیانه در گفت‌وگو با فرارو با اشاره به سفر امیر قطر به تهران، اظهار کرد: با توجه به روابطی که بین دو کشور وجود دارد، مناسبات بین تهران و دوحه را باید از چند بعد مورد بررسی قرار دارد، در وهله اول با توجه به اینکه مذاکرات طالبان با آمریکا قبل از خروج آمریکا از افغانستان، در قطر انجام شد، موضوع همسایه شرقی یکی از محور‌های مهم بین ارتباطات دو کشور است.
وی افزود: با توجه به اینکه بعد از خروج نیرو‌های آمریکایی از افغانستان، بسیاری از اتباع این کشور، وارد ایران شده‌اند، موضوع ماجرت گسترده اتباع افغانستان به ایران هزینه زیادی را برای کشورمان به بار آورد، قطر در این زمینه می‌تواند نقش ایفا کند، در وهله دوم نیز با توجه به بحران انرژی در اروپا به واسطه حمله روسیه به اوکراین و تحریم گاز این کشور، ایران و قطر با توجه به این که دارای میدان مشترک گازی پارس جنوبی هستند، مذاکره در این باره نیز مهم است و باید در این باره نیز بحث بین دو کشور انجام شود.
زنگنه گفت: در وهله سوم نیز گویا بحث و تبادل نظر پیرامون توافق هسته‌ای و مذاکرات برجام نیز بین دو کشور انجام شده است، از سویی به نظر می‌رسد این موضوع که قطر به عنوان واسطه بین آمریکا و ایران در قبال پیشبرد مذاکرات برجام قلمداد شود، با توجه به همزمانی سفر امیر قطر و انریکه مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران چندان صحیح باشد. در این مقطع بعید است قطر بتواند با توجه به نقش اتحادیه اروپا در زمینه برجام، نقش میانجی به آن مفهوم را بر عهده بگیرد.
وی اضافه کرد: هرچند عمان در مقطعی توانست که این نقش را در سال ۲۰۱۵ بر عهده بگیرد و بین ایران و دولت باراک اوباما واسطه شود، که طی آن برخی از مسائل بین دو طرف حل و فصل شد، در این رابطه قطر نیز مایل است که این نقش را برعهده بگیرد، اما اینکه در آینده آیا ممکن است قطر بتواند چنین کاری را انجام دهد و چنین نقشی را برعهده بگیرد، این موضوع بستگی به چگونگی ادامه مذاکرات دارد.
این کارشناس مسائل خاورمیانه در ادامه همچنین با اشاره به مذاکرات مستقیمی که بین ایران و عربستان در جریان است، ادامه داد: با توجه به میسری که تاکنون طی شده به نظر می‌رسد، مقدمات از سرگیری روابط دیپلماتیک بین تهران و ریاض فراهم شده، مسئولان امنیتی دو کشور مذاکرات را انجام داده‌اند، اگر مباحث امنیتی بین دو کشور حل و فصل شود، در زمینه سیاسی نیز می‌توان منتظر دیدار رسمی مقامات دو کشور بود.
زنگنه خاطرنشان کرد: بازگشایی سفارت‌های ایران و عربستان نیز منوط به دیدار وزرای امور خارجه دو کشور است، باید تاکید کنم، که سایر موضوعات از جمله بحران یمن خیلی نمی‌تواند در روابط دو کشور مطرح شود، زیرا این ایران نیست که باید در این زمینه تصمیم بگیرد، چرا که خود یمنی‌ها هستند که باید با عربستان مذاکره کنند، تا بحران در این کشور پایان یابد، هرچند که عربستان مایل است در مذاکرات با ایران مشکل اصلی خود یعنی باتلاق یمن برای این کشور را مطرح کند، اما به هر حال ایران در این زمینه تصمیم‌گیرنده نیست.
رایزنی وزیر خارجه قطر با بورل در خصوص مذاکرات هسته‌ای
وزیر خارجه قطر درخصوص تحولات مذاکرات هسته ای با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا رایزنی کرد.
به گزارش ایسنا به نقل از وزارت خارجه قطر، شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، وزیر خارجه قطر با جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تلفنی گفت‌وگو کرد.
در این تماس تلفنی درخصوص روابط قطر و اتحادیه اروپا، تحولات مذاکرات هسته‌ای و مسائل دیگر رایزنی شد.
بر اساس این گزارش، محمد بن عبدالرحمن با رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز در خصوص مذاکرات هسته‌ای رایزنی کرده بود.
وزیر خارجه قطر با فیصل بن فرحان، همتای سعودی خود نیز گفت‌وگوی تلفنی داشته است.
شیخ تمیم بن حمد، امیر قطر اخیرا سفری به ایران داشت و با مقامات ارشد کشورمان دیدار و گفت‌وگو کرد.
امیر قطر بعد از ایران راهی ترکیه شد و با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری این کشور دیدار و رایزنی کرد.
شیخ تمیم همچنین قرار است به کشورهایی اروپایی از جمله آلمان و انگلیس نیز برود.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز جمعه پیش از نشست گروه ۷ درباره مذاکرات وین گفت: مذاکرات به تاخیر افتاده بود و حال از سرگرفته می‌شوند. چشم‌انداز برای حصول توافق نهایی وجود دارد.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا همچنین در کنفرانسی خبری بیان کرد پس از آنکه مورا به ایرانیان این پیغام را رساند که وضعیت بدین شکل نمی‌تواند ادامه پیدا کند، جواب ایران بسیار مثبت بود.
بورل به خبرنگاران در نشست وزرای خارجه گروه ۷ گفت: این مسائل نمی‌توانند یک شبه حل شوند. بگذارید بگوییم که مذاکرات بلوکه شده بود و حال آزاد شده است. مسائل بهتر از آنچه که انتظار می‌رفت پیش رفته است. مذاکرات درحال سکون بود و حال مجددا آغاز شده است.
از سوی دیگر علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران روز جمعه در توییتی نوشت: مذاکرات وین به مرحله‌ای رسیده که گره آن تنها با پایبندی طرف خاطی به راهکارهای منطقی و اصولی ایران باز می‌شود. آمریکا با بدعهدی و اروپا با بی‌عملی، فرصت بهره‌مندی از حسن‌نیت اثبات شده ایران را به نابودی کشاندند. اگر اراده‌ای برای بازگشت دارند، ما آماده‌ایم و توافق در دسترس است.
همچنین جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید در نشست خبری خود گفت: دیدگاه ما درباره توافق این است که ایران باید تصمیم بگیرد که آیا همچنان می خواهد بر شرایط خارج (از برجام) خود پافشاری کند یا آماده امضای یک توافق است.