با گذشت نزدیک به دو ماه از شروع جنگ در اوکراین، به نظر میرسد رسانههای دولتی روسیه قصد دارند پیامدهای اقتصادی جنگ را ناچیز و تحریمهای اقتصادی غرب را بیاهمیت جلوه دهند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس، روز شنبه، سوم اردیبهشت، در گزارشی نوشت هر چند مقامهای کرملین تلاش کردهاند با اتخاذ برخی از تصمیمهای اقتصادی، از دامنه فشارها و تحریمهای موجود بکاهند؛ اما نگاه دقیقتر به دادهها، گزارشها و وضعیت زندگی مردم نشان میدهد که اقتصاد روسیه ضربه خورده است.
براساس آمارهای رسمی، روسیه در حال حاضر بدترین شرایط تورمی دو دهه گذشته را تجربه میکند. اداره آمارهای اقتصادی دولت، در گزارشی اعلام کرد تورم ماه گذشته در روسیه، به بیش از ۱۷.۳ درصد رسیده است. این میزان، بالاترین سطح از سال ۲۰۰۲ است.
بسیاری از شرکتها و مراکز تولیدی روسیه تعطیل شدهاند. جدا از شرکتهای داخلی، بیش از ۳۰۰ شرکت خارجی و موسسه خدماتی بینالمللی نیز فعالیتهای خود را متوقف کردهاند. بیش از ۲۰۰ هزار شغل، تنها در مسکو از بین رفته است.
در پی توقف فعالیتهای برخی از شرکتهای حملونقل بینالملی، «زنجیره تامین» مختل شده است و همین عامل نیز به تشدید تورم دامن زده است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارش روز شنبه خود نوشت بهای برخی از اقلام خوراکی در بازارهای روسیه، به مانند شکر، تا ۷۷ درصد گرانتر شده است. بنا بر گزارشها، در فروشگاههای مواد غذایی پایتخت، قیمت برخی از میوهها و سبزیجات، ۳۰ تا ۵۰ درصد بالا رفته است.
در برابر، دولت روسیه تلاش کرده است با اتخاذ برخی از تدابیر اقتصادی جلوی فشارهای بیشتر را بگیرد. افزایش نرخ بهره تا ۲۰ درصد و تقویت روبل، پول ملی روسیه، یکی از این راهکارهای دولتی است.
در ابتدای شروع جنگ و اعلام تحریمهای اقتصادی غرب، نرخ برابری روبل در برابر هر دلار آمریکا، به ۱۵۰ رسید. اما در ادامه، بانک مرکزی روسیه توانست ارزش پول ملی این کشور را تقویت کند. در حال حاضر، هر دلار آمریکا با ۸۰ روبل معامله میشود.
در آمریکا، مقام خزانهداری تقویت واقعی روبل روسیه را رد کردهاند.
آسوشیتدپرس به نقل از جانت یلن، وزیر خزانهداری آمریکا، نوشت: «اقتصاد روسیه واقعا از تحریمهایی که ما اعمال کردهایم، در حال فروپاشی است. ارزش روبل به طور مصنوعی، با مداخله بانک مرکزی روسیه، افزایش یافته است.»
این نخستین بار هم نیست که مقامهای کرملین تلاش کردهاند ارزش روبل را در برابر غرب، به عنوان یک نماد مقاومت، حفظ کنند.
در دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰، در زمان اتحاد جماهیر شوروی، هم روبل روسیه یک نرخ رسمی و ثابت ۱.۳۵ در برابر هر دلار آمریکا داشت. در حالی که همان زمان، در بازارهای آزاد، هر دلار آمریکا معادل چهار روبل معامله میشد.
هرچند کشورهای اروپایی و برخی دیگر از کشورهای همپیمان با آمریکا، واردات زغال سنگ از روسیه را تحریم کردهاند؛ و این تحریمها دستکم تا ماه اوت هم ادامه دارد. اما واقعیت این است که تحریم اصلی، تحریم انرژی روسیه است. موضوعی که هیچ توافقی میان ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا بر سر آن نیست.
در حال حاضر، کشورهای اروپایی روزانه ۸۵۰ میلیون دلار نفت و گاز از روسیه میخرند.