ایران تا حدود 7 سال پیش شریک اول تجاری چین در منطقه بوده است اما اکنون به زیر رتبه پنجم رسیده است.
مجیدرضا حریری، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین روز چهارشنبه هفته قبل (۱۷ آذر) در مصاحبه با ایلنا گفت، تجارت با چین تحت تاثیر تحریم بوده و رفع تحریم‌ها برای جمهوری اسلامی ایران "دریچه جدیدی" خواهد بود که با شرکای بیشتری در دنیا و شرکای بیشتری در چین کار کند.
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین سرنوشت مذاکرات برجام را برای مناسبات اقتصادی ایران و چین و همچنین سایر کشورهای جهان بسیار مهم می‌داند. به گفته حریری، ایران در مذاکرات تجاری با طرف‌های چینی به خاطر تحریم‌ها در "موضع ناچاری" قرار گرفته ا ست.
او تاکید می‌کند، شرکت‌های معتبر چینی که در صحنه بین‌المللی فعال هستند و بیشترین تبالدلات تجاری را با آمریکا و اتحادیه اروپا انجام می‌دهند، با ایران کار نمی‌کنند و جمهوری اسلامی ایران دچار مشکل شده است.
سقوط از رتبه اول به پنجم
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین گفت، ایران تا حدود هفت تا هشت سال پیش شریک اول تجاری چین در منطقه خاورمیانه و آسیای غربی بوده است و بیشترین سرمایه‌گذاری را هم چینی‌ها در ایران می‌کردند. اما اکنون ایران جایگاه خود را از دست داده و کشورهایی مانند عربستان، امارات، کویت، عراق و قطر تولیدات سوختی بیشتری به چین می‌فروشند و محل امن‌تری برای سرمایه‌گذاری چین هستند.
حریری در پاسخ به سئوالی پیرامون این که آیا ایران می‌تواند به عنوان دروازه ورود چین به ارمنستان عمل کرده و منافعی از این جهت به دست بیاورد گفت: «سرمایه‌گذاری چین در ارمنستان بسیار محدود است. ما ابتدا باید تکلیف خود را معین کرده و سپس به فکر موارد این چنینی باشیم.»
قراداد راهبردی ۲۵ ساله با چین
ایلنا در ارتباط با کاهش تبادلات تجاری ایران با چین با محمود خاقانی، کارشناس بین‌الملل حوزه انرژی هم صحبت کرده است.
این کارشناس می‌گوید، چین علی‌رغم امضاء سند همکاری راهبردی ۲۵ ساله با ایران تاکنون سرمایه‌گذاری عمده و چشمگیری در ایران نکرده است. این در حالی است که سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی در عراق، امارات متحده عربی، عربستان، عمان، پاکستان، کشورهای آسیای مرکزی، جمهوری آذربایجان،و ترکیه داشته است.
خاقانی تاکید می‌کند، آنچه برای چین مهم است رابطه با ایران به منظور تامین امنیت انرژی مورد نیاز خود با قیمت ارزان است و بس.
نفت ارزان و دیپلماسی چینی
کارشناس حوزه بین‌الملل انرژی تاکید کرده است که چین باید به ازای کالاهای فروخته شده و خدمات ارائه شده به ایران نفت‌خام برداشت کند.
به گفته خاقانی، چین با نفت‌خام ارزان ایران موفق شده است ذخائر راهبردی قابل توجهی در کشورش ایجاد کند به طوری که اخیرا جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا از چین خواسته است، برای کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی، همگام با آمریکا بخشی از ذخائر راهبردی نفت‌خام خود را به بازار عرضه کنند.