هرسال با ورود به فصل سرما، مشکل آلودگی هوا به‌ویژه در پایتخت و کلان‌شهرها نیز بروز و ظهور بیشتری پیدا می‌کند و روایت‌های مختلفی از تلفات و آسیب‌های انسانی آلودگی هوا و حتی آثار اقتصادی آن مطرح می‌شود.
علاوه بر قانون‌گذاری‌های انجام شده برای رفع مشکل آلودگی هوا همواره راهکارهای کوتاه مدتی هم به عنوان مُسکن‌های مقطعی در برهه‌هایی برای جلوگیری از آسیب‌های بیشتر آلودگی هوا به سلامت شهروندان مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما پرسش این است که آیا قوانین موجود بازدارندگی لازم را در زمینه آلودگی هوا دارند یا اینکه اشکال در نحوه اجرای قانون است؟ در همین زمینه نمایندگان مجلس دغدغه‌های خود را مطرح کرده‌اند. طیبه سیاوشی، عضو مجمع نمایندگان تهران در این باره می‌گوید براساس آمار میزان تلفات انسانی ناشی از آلودگی هوا بیشتر از آمار مرگ و میر ناشی از تصادفات جاده‌ای است. به گفته وی، قوانین مختلفی در حوزه آلودگی هوا وجود دارد اما این قوانین به دلایل مختلف از جمله زمان‌بر بودن مهار ریزگردها، اصلاح خطوط تولید شرکت‌های خودروساز و موتورسیکلت‌ساز، پیچیدگی‌های انتقال واحدهای آلاینده صنعتی به خارج از شهرها، هزینه‌های مالی جایگزین کردن ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی آلاینده، هزینه‌های مالی و اجرایی جایگزین کردن ناوگان فرسوده حمل‌ونقل عمومی و امثال آنها، ضمانت اجرایی کافی ندارند، به همین دلیل وجه نظارتی مجلس در این موضوع کم‌رنگ است.
او با بیان اینکه سهم بخش دولتی و عمومی در آلودگی هوای کلان‌شهرها بیشتر از سایر بخش‌های اقتصادی است، می‌افزاید: سهم سازمان‌های اجرایی و سازمان‌های عمومی به‌ویژه شهرداری و سازمان حمل‌ونقل ترافیک به‌دلیل استفاده از خودروهای گازوییل‌سوز و خودروهای فرسوده بنزین‌سوز بیشتر از سایر بخش‌های اقتصادی است و البته سهم سازمان‌های اتوبوسرانی و تاکسیرانی در این آلودگی بیشتر از دیگران است. سیاوشی ادامه می‌دهد: قوانین الزام‌آور و غیرالزام‌آور گوناگونی برای کاهش آلودگی هوا و هوای پاک به‌تصویب مجلس رسیده اما به دلیل اجرای «جزیره‌ای، سلیقه‌ای و دل‌بخواهی» این قوانین از سوی سازمان‌های مسئول هیچ تغییری در بهبود وضعیت تنفسی مردم در کلان‌شهرها شاهد نیستیم و این عملکرد جزیره‌ای بیشترین آسیب را به مردم تهران زده است.
وی همچنین معتقد است گسترش طرح زوج و فرد خودروها از درب منازل و تعطیلی مدرسه‌ها در زمان تشدید آلودگی هوا در تهران و سایر کلان‌شهرها راه‌حل‌هایی مقطعی، بی‌فایده و غیرپایدار برای بهبود وضعیت هوا در کلان‌شهرهاست. سیاوشی همچنین از هماهنگی این مجمع برای انجام یک نشست مشترک با اعضای شورای شهر تهران خبر داد و گفت: این نشست به زودی و با محور چالش‌ها و مشکلات عدیده تهران به‌ویژه آلودگی هوای شهر تشکیل خواهد شد. وی اظهارکرد: در جلسه یکشنبه شب جمعی از اعضای مجمع نمایندگان تهران درباره ۲ موضوع انتصابات شهردار تهران و تشدید آلودگی هوای تهران بحث مفصل شد. نماینده مردم تهران در مجلس، نمایندگان تهران و اعضای شورای شهر تهران را اجزای یک پیکر دانست و افزود: پس از تغییر ترکیب اعضای شورای شهر تهران در انتخابات اخیر بن‌بست گذشته برای برگزاری نشست‌های مشترک از بین رفت و اکنون ۳۰ نماینده تهران و ۲۱ عضو شورای شهر تهران خود را اعضای یک پیکر می‌دانند، به همین دلیل در جلسه شب‌گذشته مقرر شد آقای علیجانی دبیر مجمع هماهنگی‌های لازم برای برگزاری نشست مشترک با اعضای شورای شهر را انجام دهند و پس از قطعی شدن زمان آن اطلاع‌رسانی شود.
وی البته از اظهارنظر درباره مباحث مطرح شده در این جلسه درباره انتصابات انجام شده در شهرداری تهران به دلیل حساسیت موضوع خودداری کرد. فریده اولاد قباد، عضو هیات رئیسه فراکسیون محیط‌زیست مجلس نیز با اشاره به مضرات آلودگی هوای تهران برای جسم و جان مردم یادآور شد: وزارت نفت باید به دنبال استحصال انرژی‌های نو از جمله خورشیدی باشد؛ بسیاری از کشورهای اروپایی هم از این نوع سوخت‌ها به جای بنزین استفاده می‌کنند.
او همچنین گفت: برنامه‌های کوتاه‌مدت مانند تعطیلی مدرسه‌ها یا زوج و فرد خوب است، اما نیاز به برنامه‌های میان مدت و بلندمدت داریم؛ متاسفانه خودروهای تک‌سرنشین هم در سطح شهر تهران بسیار زیاد است؛بنابراین فرهنگ‌سازی و حمل‌ونقل عمومی باید در اولویت برنامه‌ها قرار گیرد. حمید بنایی، عضو کمیسیون عمران مجلس هم با اشاره به برگزاری پی‌درپی جلسات این کمیسیون با مجموعه شهرداری تهران گفت کمیسیون عمران آمادگی دارد به شهرداری برای رفع مشکلات پایتخت کمک کند. او ادامه می‌دهد: باید تلاش‌های مجلس و دولت برای کمک به شهرداری به‌منظور رفع مشکلات تهران به‌ویژه معضلات زیست‌محیطی همچون آلودگی هوا باشد، به همین دلیل قرار است در۲، ۳ ماه آینده از آقای نجفی برای حضور در جلسه کمیسیون عمران دعوت شود. سیدکاظم دلخوش، سخنگوی فراکسیون محیط‌زیست مجلس نیز ضرورت ارائه طرح جامعی برای برخورد ضربتی با آلاینده‌های زیست‌محیطی را مورد اشاره قرار داد و گفت: در سال‌های گذشته در مرزهای بین ایران و کشورهای همسایه مالچ‌پاشی انجام و گاهی پوشش گیاهان مانع بلند شدن گردوخاک می‌شد. علاوه بر این تا ۱۰ سال پیش در کشور ۶ تا۷میلیون خودرو داشتیم اما اکنون بیش از ۱۶ میلیون خودرو داریم که باعث آلودگی هوا می‌شوند و از رده خارج کردن خودروهای فرسوده هم به طول می‌انجامد؛ همین‌ها از عوامل آلودگی هوا به شمار می‌آیند. او گسترش کارخانه‌ها در حاشیه شهرها و ساخت‌وساز بی‌رویه را موجب افزایش آلودگی هوا در پایتخت و شهرهای بزرگ دانست واظهار کرد: سازمان حفاظت محیط‌زیست باید طرح جامعی برای برخورد ضربتی با آلاینده‌های زیست‌محیطی به مجلس ارائه کند زیرا معتقدیم قوانین فعلی در حوزه محیط‌زیست با نواقصی روبه‌روست.
سیده فاطمه ذوالقدر، نماینده مردم تهران در مجلس نیز در همین زمینه گفت: طرح زوج‌وفرد خودروها یا تعطیلی مدرسه‌ها راه‌حل‌هایی مقطعی و بی‌فایده است. به‌کار گرفتن این راه‌حل‌ها شاید در کوتاه‌مدت قدری از آلایندگی و غلظت آلودگی هوای تهران بکاهد اما به هیچ وجه راه‌حل اساسی نیست. او افزود: اگرچه مجلس مصوباتی در قانون برنامه ششم توسعه در این زمینه داشت اما هیچ یک از آنها «الزام‌آور» نیست! بلکه این موارد دولت را مجاز به استفاده از مکانیزم‌ها و سازوکارهایی کرده که در قانون برنامه این مشکل برطرف شود. دولت در۲ سال ابتدایی قانون برنامه هیچ اجباری برای خارج کردن واحدهای آلاینده از شهرها و استانداردسازی و بهبود کیفیت موتور خودروهای کارخانه‌های خودروساز ندارد. این نماینده مجلس با بیان اینکه «آشفتگی مدیریتی در تشدید آلودگی هوای تهران موثر است» گفت: مسئولان قول داده بودند با جابه‌جایی ساعت شروع کار اداره‌ها، مدرسه‌ها، بانک‌ها و اصناف ترافیک شدید صبحگاهی را کنترل کنند اما این مسئله قید زمان خورد و فقط به ۱۵ روز ابتدایی بازگشایی مدرسه‌ها محدود شد، در حالی که چنین طرح‌هایی باید با مطالعات بیشتر و بررسی ابعاد مختلف به‌طور مداوم ادامه داشته باشد.