همانند بسیاری از مردم، من هم هرگز اسم شهر یینچوان را نشنیده بودم اما مقامات چینی خیلی مشتاق بودند مرکز استان نینگشیا در شمال چین را به من نشان دهند؛ چرا که این شهر را یک شگفتی فنی میدانند. این شهر طرح اولیه «شهرهای هوشمند» است که قرار است بعدها در تمام مناطق شهری چین اعمال شود اما این شهر سؤالات جدی در مورد حفظ حریم خصوصی ایجاد میکند.
صورتتان پول را حساب میکند
در شهر یینچوان صورتتان کارت اعتباری شماست. در اتوبوسهای محلی نرمافزار تشخیص چهره جای جعبه پرداخت کرایه را گرفته است. شبیه اثر انگشت که گوشی هوشمند را باز میکند، صورت مسافران نیز به حسابهای بانکیشان مرتبط است و مردم در هنگام سوار شدن به اتوبوس معطل پرداخت کرایه نمیشوند.
سطل زبالههای عمومی با انرژی خورشیدی کار میکنند و قابلیت فشرده کردن زباله تا پنج برابر ظرفیت خود را دارند. این منطقه که در درون شهر دیگری قرار دارد، به «آزمایشگاهی زنده» تبدیل شده است. زمانی که سطل زبالهها پر شدند، سیگنالی منتشر میکنند و معلوم میشود چه زمان باید آنها را تخلیه کرد.
خرید مواد غذایی نیز کاری قدیمی است. ساکنان شهر از طریق برنامهای در گوشیهای خود خرید میکنند. همچنین به جای این که در خانه منتظر رسیدنِ کالاهای فاسدشدنی شوند، میتوانند از یخچالهای هوشمند که در نقاط مرکزی واقعاند، خرید کنند.
سلامِ هولوگرامی
در مرکز شهر هولوگرامها به جای انسانها مردم را راهنمایی میکنند. تعدادی کد QR به صورت نقطهای در دیوارهای شهر قرار گرفته که به سؤالهای متداول مردم پاسخ میدهد و دیگر لازم نیست کسی در صف بایستد. برای مثال جویندگان کار کدها را اسکن میکنند تا درباره فرصتهای شغلی اطلاعات سریعی دریافت کنند.
هر تعاملی که ممکن است شهروندان با دولت داشته باشند، مانند کسب مجوز یا تجدید گذرنامه در اینجا صورت میگیرد. بسیاری از فرآیندهایی که در گذشته نیاز به تعامل رودررو داشت، کاملاً به صورت آنلاین انجام میشوند. این روند شامل مراقبتهای سلامت نیز میشود. سایت Haodaifu یک پورتال اینترنتی است که پزشکان را با بیماران مرتبط میکند و از راه دور به بیماران نسخه میدهد. این خدمات ازدحام بیش از حد در بیمارستانها را کاهش میدهد.
چین هوشمند
یینچوان یکی از 200 شهر آزمایشی در پروژه «شهر هوشمند» در چین است. دولت چین که سعی دارد تا سال 2050 نزدیک به 250 میلیون شهروند از مناطق روستایی را به شهرها منتقل کند، مصمم است مناطق شهری را تا حد امکان کارآمد و مجهز به فناوری کند تا از پسِ چنین هجوم جمعیت گستردهای برآید.
یینچوان برای تثبیت موقعیتش به عنوان «شهری هوشمند» دو سال است که میزبان کنفرانسهای متمرکز شهر هوشمند شده است که امسال هزار نماینده از ۶۶ کشور مختلف به خود جذب کرد.
چرا یینچوان؟
در نگاه اول ممکن است یینچوان بهترین انتخاب برای نمایندگی شهرهای هوشمند به نظر نرسد. جمعیت ۱.۵ میلیونی این شهر در مقایسه با پکن (۱۳ میلیون) و شانگهای (۲۴ میلیون) ناچیز است. آیا بهتر نیست که هوشمندسازی را در شهرهای توسعهیافته اجرا کنیم که افراد بیشتری از آن سود میبرند؟
«پیوا» این گونه فکر نمیکند. او میگوید: «مشکلات در این شهرها همین الان هم بسیار زیاد است. یک بوم خالی مانند یینچوان انعطافپذیری بیشتری در پذیرش فنآوریهای جدید و سپس جذب افرادی دارد که در صورت نبود این شهر، به پکن و شانگهای میرفتند.»
برجهای زیبا اما خالی زیادی در شهر وجود دارند. دکتر ایگور کالزادا، استاد و مشاور ارشد برنامههای آینده شهری در دانشگاه آکسفورد میگوید: «این ساختمانهای خالی برای شهروندان جدید ساخته شدهاند. اول فناوری را تعبیه و سپس شهروندان را وارد شهر میکنند.»
اما او از این رویکرد راضی نیست: «آنها با این فرض عمل میکنند که تمام شهرها باید از پایه ساخته شوند و بدین ترتیب همه چیز از روز اول خوب خواهد بود. اما شهرها اینگونه نیستند. آنچه در پنج سال آینده با آن روبهرو خواهند بود ایجاد ارتباط میان رفتار شهروندان و فناوری است که به هیچ وجه کار آسانی نیست.»