معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه 7 درصد جمعیت ایران حاشیه نشین هستند، گفت: خراسان رضوی (عمدتا شهر مشهد)، سیستان و بلوچستان، هرمزگان(بندرعباس) و خوزستان و استان تهران از جمله استان‌هایی هستند که وضعیت بحرانی‌تر در زمینه حاشیه‌نشینی دارند.
عبدالرضا گلپایگانی، مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری در گفت‌وگو با ایلنا درباره آخرین وضعیت حاشیه نشینی در ایران اظهار داشت: در واقع موضوع اسکان‌های غیر رسمی تعریف جامع‌تری است که ممکن است این مقوله در حاشیه شهرها و حتی درون شهرها اتفاق بیفتد. در حال حاضر حاشیه نشینی یکی از موضوعات جدی کشورمان است و حدود 6.5 تا 7 درصد جمعیت ایران امروز در حاشیه شهرها زندگی می‌کنند.
وی با بیان اینکه حاشیه‌نشینی می‌تواند عوامل و دلایل متفاوتی هم داشته باشد، ادامه داد: در کشورمان مساله محله‌های ناکارآمد ناشی از موضوع اسکان‌های غیررسمی در چند استان وضعیت بحرانی‌تری نسبت به سایر استان‌ها دارد که استان‌های خراسان رضوی (عمدتا شهر مشهد)، سیستان و بلوچستان، هرمزگان(بندرعباس) و خوزستان و استان تهران از جمله این استان‌ها هستند که وضعیت بحرانی‌تر در زمینه حاشیه نشینی دارند.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به وضعیت حاشیه نشینی در تهران گفت: در برخی از شهرهای استان تهران عدد، رقم و آمار اسکان‌های غیر رسمی بسیار بالا است و در درون شهر تهران هم شاهد حاشیه نشینی هستیم و حاشیه نشینی وارد محدوده شهر تهران شده است. همچنین در دره اسلام آباد و دره فرحزاد، محله اوقاف، خاک سفید و جنوب شرق تهران و بخشی در منطقه 19 تهران شاهد رشد محدوده حاشیه نشینی هستیم.
گلپایگانی افزود: در استان تهران مساله حاشیه نشینی بحرانی‌تر است، در شهری مانند اسلامشهر جمعیت بسیار بالایی اسکان غیررسمی دارند و در تعریف اسکان غیررسمی یکی از معیارها این است که این واحدها سند مالکیت و سکونت رسمی و قانونی ندارند. ساخت و ساز در حاشیه نشینی به هنجار و مطابق ضوابط و مقررات شهری نبوده و ساخت و ساز عمدتا ناپایدار است بنابراین این سازه‌ها با کمترین زلزله آسیب جدی می‌بینند.
وی در پاسخ به این سوال که چرا در شرق کشور به ویژه استان سیستان و بلوچستان با توجه به وسعت استان و جمعیت با مشکل و بحران حاشیه نشینی مواجه هستیم، اظهار داشت: در استان‌های شرقی کشور وجه مشترک علت گسترش حاشیه نشینی، خشکسالی‌های طولانی بوده که در 30 الی 40 سال گذشته رخ داده است. استان‌های خراسان، سیستان و بلوچستان و کرمان تحت تاثیر این خشکسالی قرار گرفتند. علاوه بر این، موضوع جنگ طولانی مدتی که همسایگی ایران در شرق کشورمان و در افغانستان برقرار بود، از عوامل تشدید حاشیه نشینی بوده است.
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ادامه داد: عامل دیگر ایجاد و گسترش حاشیه نشینی در شرق کشور، موضوع مواد مخدر در این منطقه است و این موضوع سالیان طولانی شرق ایران را ناامن کرده است. عامل دیگر مساله قطع آب هیرمند است که دریاچه هامون را خشک کرده و کشاورزی سیستان و بلوچستان را که در دوره‌ای به انبار غله ایران مشهور بود، تحت تاثیر قرار داده است.
گلپایگانی گفت: به دنبال این عوامل، معیشت مردم در استان‌های شرقی در سه استان خراسان بزرگ، کرمان و سیستان و بلوچستان به ویژه در روستاهای کوچک که مبتنی بر کشاورزی بود با مشکل مواجه شد و تمام این عوامل بر معیشت مردم این استان‌ها اثرگذار بود. در نتیجه بیکاری به مردم این منطقه تحمیل شده و مردم به ناچار برای جستجو زندگی بهتر به شهرهای بزرگ مهاجرت کردند و از آنجایی که شهرهای بزرگ آمادگی برای این حجم از مهاجرت را نداشتند، به ناچار به سمت حاشیه نشینی رفتند
وی در پاسخ به این سوال که آیا در حاشیه نشینی شرق کشور اتباع افغان هم سکونت دارند، افزود: حتما اتباع افغان هم این مناطق حاشیه نشین هستند اما آمار دقیقی آن وجود ندارد.
معاون وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: باید توجه داشت با تمام این مشکلات، متوسط حاشیه نشینی در ایران نصف متوسط حاشیه نشینی در دنیا است. در دنیا نسبت به کل جمعیت 15 درصد جمعیت حاشیه نشین هستند اما این عدد در ایران 6.5 تا 7 درصد است.
گلپایگانی در پاسخ به اس سوال که ناامنی و جنگ افغانستان چگونه بر تشدید حاشیه نشینی در ایران اثر داشته، اظهار داشت: در شرایطی که در همسایگی کشورمان با کشوری مرز زمینی طولانی داشته باشیم که مدت‌ها درگیر جنگ بوده و منطقه را ناامن کرده بنابراین حتما روستاهای این منطقه ناامن می‌شوند و قطعا کار و اشتغال و سرمایه گذاری در این روستاها ایجاد نمی‌شود و نمی‌توان از ظرفیت مرز بودن برای رونق اقتصادی منطقه استفاده کرد. در این شرایط حتما آوارگان افغان به سمت شهرها مهاجرت و از منابع شهر استفاده می‌کنند. می‌دانیم که توسعهِ ناامنی مساوی با عدم رشد اقتصادی است و وقتی وضعیت همسایه بحرانی باشد حتما اثر آن در کشور همسایه هم دیده می‌شود.