پس از پایان دوره 4 ماهه ممنوعیت ورود و ترخیص برنج های پاکستانی به کشور با فرارسیدن آذرماه این ممنوعیت لغو شده و مطابق بررسی های خراسان رضوی از گمرکات استان؛ از ابتدای ماه جاری فرایند ترخیص برنج های دپو شده در گمرکات آغاز شده است. گرچه که هنوز این برنج ها وارد بازار نشده اند و هنوز برنج پاکستانی نسبتا در بازار کم است اما تاثیرات این خبر باعث ریزش قیمت های خرید خرده فروشان از برخی فروشندگان کلی این کالا شده است. شایان ذکر است که پیش از این «خراسان رضوی» در دو گزارش در تاریخ های ۲۶ مهر و اول آذر به گرانی برنج و تبعات دخالت دولت در بازار برنج با عدم ترخیص برنج های وارداتی پرداخته بود. در این گزارش به وضعیت قیمت برنج در بازار مشهد و دو روز پس از انجام فرایند ترخیص برنج پرداخته ایم.
دلالان برای فروش التماس می کنند!
برای بررسی قیمت های برنج این بار سری به همان مغازه ای می زنیم که در گزارش ۲۶ مهر با عنوان «بازار برنج دم کرد» قیمت ها را در آن فروشگاه بررسی کرده بودیم. فروشنده می گوید: پنج شنبه مصلی بودم و می خواستم کالای دیگری بخرم و قصد خرید برنج پاکستانی هم نداشتم اما برنج ... را که با منت به من کیسه ای ۸۹۰ هزار تومان می دادند و من در مغازه به قیمت ۹۴۰ هزار تومان می فروختم، حاضر بودند با التماس ۸۳۰ هزار تومان بدهند یا مثلا ... را که پیش از این باید ۸۷۰ می خریدم به ۷۸۰ می‌فروشند. این ها تأثیر انتشار خبر پایان ممنوعیت واردات است و کسانی که بار زیادی خریده بودند و قطره چکانی و آن هم با قیمت های فضایی کالا را وارد بازار می کردند الان زیر قیمت هم برنج ها را رد می‌کنند.
برای اطلاع از قیمت های روز شنبه ۳ آذر، به مغازه دیگری می روم و قیمت های جدید چند برند پاکستانی را از او می پرسم که می گوید: همین امروز از یکی از واسطه های فروش برنج پاکستانی قیمت گرفتم که برنج غزال صورتی را برای من کیسه ای ۷۵۰ هزار تومان، کیهان سبز را کیسه ای ۸۲۰ هزار تومان و برنج طبیعت صورتی را هم کیسه ای ۷۶۰ هزار تومان قیمت داد که هر کدام این قیمت ها را با حدود ۵۰ هزار تومان بیشتر به مصرف کننده می فروشم. از او درباره علت کاهش قیمت ها می پرسم که پاسخ می دهد: قانون منع واردات برنج برداشته شده و ثبت سفارش ها انجام می شود و به همین دلیل قیمت ها افت داشته است. تازه اگر حدود ۲۰ کیلو و به صورت نقدی خرید کنیم واسطه ها کمتر هم می دهند و از هر کیسه حدود ۲۰ هزار تومان هم کم خواهند کرد. درباره قیمت های برنج ایرانی هم از او سوال می کنم که پاسخ می دهد: برنج ایرانی هم گران شده و علت آن هم تورم است. برنج ایرانی همین که به مدت دو ماه قیمتش ثابت بود اتفاق عجیبی بود. دو ماه یعنی یک ششم سال و اگر تورم را ۴۰ درصد در نظر بگیریم باید تا الان حدود ۸ درصد گران می شده که دقیقا هم به همان اندازه گران شده است.
بالغ بر ۹ هزار تن برنج در حال ترخیص
ناظر گمرکات استان در گفت وگو با «خراسان رضوی» در خصوص ترخیص برنج وارداتی می‌گوید: طبق ابلاغیه جدید دولت از ابتدای آذرماه واردات برنج آزاد و ترخیص برنج‌های انبار شده در حال انجام است. جواد جعفری تأکید کرد: در حال حاضر حدود ۹ هزار تن برنج وارداتی به گمرکات خراسان رضوی در حال ترخیص است و هیچ مشکلی وجود ندارد. علاوه بر این برنج‌هایی که در دوره ممنوعیت واردات وارد شده‌اند با طی کردن مراحل قرنطینه و مراحل اداری، ترخیص خواهند شد و این واردات تا تیر ماه سال آینده ادامه خواهد داشت.
۴ ماه بهشت دلالان!
از سال ۱۳۹۰ قانون چند ماه ممنوعیت واردات برنج خارجی در حال اجراست و به جز سه سال در دولت سیزدهم در تمامی سال ها اجرای این مصوبه باعث فشار به معیشت مردم شده و احتمالا تنها ذی‌نفعان این مصوبه دلالان و احتکار کنندگان بوده اند. در شرایطی که تجربه عدم اجرای این قانون در دولت سیزدهم که حتی در برهه هایی باعث کاهش و کنترل قیمت برنج در بازار شد، پیش روی مسئولان است؛ اما با روی کار آمدن دولت چهاردهم دوباره این مصوبه به بهانه حمایت از تولید داخل اجرایی شد؛ مسئله ای که گویا تاثیر چندانی هم بر فروش برنج ایرانی نگذاشت و تنها باعث مقداری افزایش قیمت آن از جیب مردم شده که در نهایت هم عمده این افزایش قیمت نه به جیب کشاورز ایرانی و بلکه به جیب دلالان برنج سرازیر شده است. احتمالا پس از بیش از یک دهه اجرای این تصمیم نامناسب که دودش مستقیم به چشم مردم می رود و نفع اصلی اش متوجه سودجویان بازار برنج می شود، نیاز است که دولت با جایگزینی یک تصمیم درست اولا نظم بازار را به هم نزند و ثانیا شرایطی ایجاد کند که انتفاع این تصمیم مستقیم متوجه کشاورز ایرانی شود نه دلالان و سودجویان.
جدول قیمت فروش برنج به مصرف کننده:
