مرکز آمار ترکیه در گزارشی که درباره بازار مسکن در این کشور منتشر کرده از کاهش فروش خانه در ماه آوریل خبر داده است. روند نزولی خرید خانه توسط اتباع خارجی هم در این ماه هم تداوم یافته است.
بر اساس این گزارش، فروش خانه هم در مقایسه با ماه مشابه سال قبل (آوریل ۲۰۲۳) و هم در مقایسه با ماه مارس روند نزولی داشته است که این روند محدود به خریداران خارجی در این کشور نیست.
بر اساس آمارهای رسمی ارائه شده، در ماه آوریل در مجموع بیش از ۷۵ هزار ۵۰۰ خانه فروخته شد که در مقایسه با آوریل سال گذشته ۱۱/۸ درصد کاهش داشت. یک ماه پیشتر(مارس) بیش از ۱۰۵ هزار خانه در این کشور فروخته شده بود.
روند مشابهی در تعداد خریداران خارجی در این کشور دیده میشود که طی سالهای اخیر روند رو به رشدی را شاهد بود.
در ماه آوریل امسال در مجموع خانههای خریداری شده توسط اتباع خارجی از جمله شهروندان ایرانی در ترکیه به تعداد ۱۲۷۲ رسید که این رقم نصف ماه آوریل پارسال است. در آوریل ۲۰۲۲ این رقم پنج برابر تعداد کنونی بود.
در آوریل امسال شهروندان روس با خرید ۲۹۳ خانه در صدر خریداران خارجی بودند و ایرانیها با خرید ۱۱۷ خانه در رتبه دوم قرار گرفتند.
پس از تهاجم روسیه به اوکراین تقاضای افزایش خرید خانه در ترکیه بالا رفت و شهروندان ایرانی که برای ماهها بزرگترین خریدار خانه در این کشور بودند در رتبه دوم این فهرست قرار گرفتند و طی ماههای بعد از آن بحران تورم در ترکیه بازار مسکن این کشور را هم متاثر کرد.
در سالهای اخیر دولت ترکیه برای جذب سرمایه خارجی و جلوگیری از افت لیره با اعمال تغییراتی قوانین مرتبط با سرمایهگذاری از طریق خرید ملک را تسهیل کرده بود و این در حالی بود که نرخ ارز در ایران رو به افزایش بود.
همین باعث شده بود بسیاری از شهروندان ایرانی برای جلوگیری از افت ارزش ریال و کسب شهروندی یک کشور خارجی اقدام به خرید خانه در این کشور کنند.
اما پس از جنگ اوکراین و همزمان با افزایش تقاضا برای خرید خانه در شهرهایی نظیر استانبول و آنتالیا، رقم دریافت شهروندی از طریق سرمایهگذاری افزایش یافت.
دو سال پیش دولت ترکیه شرط دریافت شهروندی این کشور در ازای خرید اموال غیرمنقول را از ۲۵۰ هزار دلار به ۴۰۰ هزار دلار افزایش داد.
تورم ۷۰ درصدی
اتفاقات اخیر در بازار مسکن ترکیه در حالیست که این کشور دچار تورم مزمن است. بر اساس دادههای رسمی نرخ تورم این کشور در دوازه ماه منتهی به ماه آوریل به نزدیک ۷۰ درصد رسیده است.
در اواخر سال ۲۰۲۲ میلادی ترکیه نرخ تورم تاریخی ۸۰ درصدی را ثبت کرد که پس از آن شروع به کاهش کرد اما از اواسط سال گذشته میلادی(۲۰۲۳) مجددا روند صعودی خود را دوباره آغاز کرد.
نرخ تورم در ترکیه از حدود سه سال پیش تشدید شد؛ زمانی که بانک مرکزی این کشور با وجود هشدارها به طور متوالی شروع به کاهش نرخ سود بانکی کرد.
بسیاری از اقتصادهای بزرگ در جهان برای کنترل تورم نرخ بهره بانکی را افزایش میدهند ولی رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه روند متفاوتی را پیش گرفت.
طی حدود سه سال، ۳ رئیس بانک مرکزی ترکیه به دستور آقای اردوغان اخراج شدند که این به بیاعتمادی سرمایهگذاران خارجی دامن زد.
طی سالهای اخیر لیره ترکیه افت قابل توجهی را تجربه کرده است. اکنون هر دلار آمریکا بیش از ۳۲ لیره ارزش دارد. در اوایل سال ۲۰۲۲ میلادی هر دلار آمریکا حدود ۱۴ لیره ترکیه ارزش داشت.
پول ملی ترکیه در میان ارز کشورهای موسوم به بازارهای نوظهور یکی از بدترین عملکردها را در ماههای اخیر داشت.