در چند روز گذشته روسیه دوباره از تصرف چندین روستا خبر داد. درگیری ادامه دارد، اما ناظران انتظار دارند که حمله اصلی روسیه در پیش است و در دونباس صورت گیرد. مشکلات اوکراین در جبهه‌ها چندگانه‌اند.
در طول چند هفته گذشته به سختی روزی بدون حملات هوایی به خارکیف سپری شده است. روسیه توانسته با استفاده از پهپادها و موشک‌ها به تاسیسات انرژی آسیب برساند و قطعی برق امری عادی بوده و هست. از روز جمعه گذشته ۱۰ مه، پس از پیشروی نیروهای روسی در این استان اوکراین و گزارش از تصرف چندین روستا، درگیری‌ها در مرز با روسیه دوباره آغاز شده است.
این روستاها مکان‌هایی هستند که قبلاً در سال ۲۰۲۲ توسط روس‌ها اشغال شده بودند و در پاییز همان سال در چارچوب ضد حمله اوکراین بازپس گرفته شدند. در حال حاضر درگیری‌های شدیدی در حومه شهر کوچک ووچانسک در جریان است که حدود چهار کیلومتر با مرز روسیه فاصله دارد و به گفته اداره نظامی محلی، روز دوشنبه تنها ۳۰۰ نفر در آن حضور داشته‌اند. کار بر روی تخلیه غیرنظامیان ادامه دارد.
اولکسی ملنیک، کارشناس نظامی و یکی از مدیران اندیشکده اوکراینی "رازومکوف" در کی‌یف می‌گوید بر اساس اطلاعات موجود تا بعدازظهر دوشنبه، هیچ درک کاملی از اهداف عملیاتی روسیه و احتمالات طرف اوکراینی برای توقف حمله روسیه وجود ندارد. مزیت روس‌ها در این است که عملیات تهاجمی را از خاک روسیه آغاز کرده‌اند، بدون این‌که خطر بیشتر حملات اوکراین با استفاده از سلاح‌های ساخت غرب متوجه آنها باشد.
پیامد تاخیر در تحویل تسلیحات غربی
ملنیک می‌گوید: «حتی اگر اوکراین می‌توانست تمرکز نیروهای روسی را تشخیص دهد، ما ابزاری برای جلوگیری از این حمله نداشتیم.» او حملات را نتیجه مستقیم تاخیر در تحویل تسلیحات می‌داند و انتقاد خود را متوجه محدودیت‌های اعمال شده توسط دولت‌های غربی می‌کند که تأکید دارند تسلیحات آنها نباید برای حمله به خاک روسیه شود.
ناظران تردید دارند که نیروهای روسیه قادر به تصرف دومین شهر بزرگ اوکراین باشند. ملنیک گفت: «طبق برآوردهای رسمی و غیر رسمی، حدود ۵۰هزار سرباز روس در عملیات حضور دارند و این برای اشغال شهری مانند خارکیف کافی نیست. عملیات باخموت به بهای جان دست‌کم ۲۰هزار سرباز روس تمام شد. این بدان معناست که شمار نیروهایی که در عملیات باخموت شرکت داشتند، شاید حدود ۱۰۰هزار نفر بوده است، آن‌هم در شهری که ده برابر کوچک‌تر از خارکیف است.»
اخیراً انتقادهای مکرری در اوکراین از رویکرد ساخت استحکامات صورت گرفته است، از جمله در آخر هفته از جانب یوری بوتوسوف، گزارشگر جنگ اوکراین، که در فیس‌بوک نوشت که برخی از مواضع دفاعی در استان خارکیف در مکان‌های اشتباه ساخته شده است. یک سرباز اوکراینی که در نزدیکی ووچانسک می‌جنگد، روز یکشنبه ۱۲ مه در فیس‌بوک نوشت: «خط اول استحکامات و مین - که به سادگی آنجا نبود.» و در ادامه: «اکنون دوباره مردم و مناطق را از دست می‌دهیم و همان کاری را انجام می‌دهیم که در سپتامبر ۲۰۲۲ انجام دادیم.»
"منطقه خاکستری"
سرهنگ اتریشی مارکوس رایسنر، رئیس بخش تحقیق و توسعه در آکادمی نظامی ترزیان می‌گوید: ساخت مواضع دفاعی مستقیماً در مرز به این دلیل ممکن نبوده زیرا این امر باید زیر آتش مداوم روسیه انجام می‌شده است: «تصمیم گرفته شد تا نوعی منطقه خاکستری بین روسیه و اوکراین باقی بماند و مواضع دفاعی در جنوب پشت مرز ایجاد شود؛ و واحدهای روسی اکنون به سمت این مواضع دفاعی حرکت می‌کنند.»
روزهای آینده نشان خواهد داد که آیا ارتش اوکراین قادر خواهد بود در برابر حملات مقاومت کند یا خیر. رایسنر از مرحله جدیدی در جنگ صحبت می‌کند. او توضیح می‌دهد: «این حمله به طور بالقوه می‌تواند مرحله انتقالی به حمله مورد انتظار در بهار یا تابستان نیز باشد.»
ناظران همچنان انتظار دارند که جهت اصلی حمله روسیه در نزدیکی چاسیو یار در دونباس باشد. حملات روسیه به مرز خارکیف می‌تواند تلاشی برای منحرف کردن توجه رهبری نظامی اوکراین از سایر بخش‌های خط مقدم و انتقال واحدها به آنجا باشد. ملنیک هشدار می‌دهد: «اگر این اتفاق بیفتد، روس‌ها مزیت بزرگی در سایر بخش‌های خط مقدم خواهند داشت.»
قانون بسیج دیر اجرایی شد
ارتش اوکراین به سربازان بیشتری نیاز دارد. قانون جدید بسیج در آخر هفته اجرایی گذشته اجرایی شد، اما به گفته ملنیک، این مرحله خیلی دیر صورت گرفته است. این تصمیم باید دست‌کم دوازده ماه پیش اتخاذ می‌شد: «یک رشته مشکلات وجود دارد و یکی از آنها ارتباط و انتقال پیام‌های درست به جامعه اوکراین است.»
یکی از مواردی که تغییر خواهد کرد سن سربازی ذخیره است که از ۲۷ سال به ۲۵ سال کاهش می‌یابد. با این وجود، مشخص نیست که ارتش به چند سرباز نیاز دارد. در ماه دسامبر گذشته زلنسکی از ۴۵۰هزار تا ۵۰۰هزار نفر صحبت کرد. الکساندر سیرسکی، فرمانده ارتش، این رقم را در پایان ماه مارس بدون ارائه هیچ اطلاعات خاصی به سمت پایین اصلاح کرد. ملنیک می‌گوید این عدم وضوح در اطلاع‌رسانی یکی از شبزرگترین مشکلات است. دولت اوکراین در تلاش است تا نوعی زندگی در صلح را برای بخش بزرگی از جامعه اوکراین حفظ کند و هم‌زمان در جنگ بزرگی به سر می‌برد