جولان متکدیان، چهره ناخوشایند یک آسیب اجتماعی را مثل سایه ای شوم بر پیکره شهر انداخته است. این درحالی است که بر اساس آمارهای سال اخیر، بیش از 90 درصد از این متکدیان نیازمند واقعی نیستند و تنها از این طریق اقدام به کسب درآمد می کنند. از طرفی بر اساس آمارهای سال اخیر، تست اعتیاد حدود 40 درصد از موارد جمع آوری متکدیان مثبت اعلام شده است. هر چند مسئولان مربوط آماری درباره موارد شناسایی شده تکدی گری ارائه کرده اند، اما با وجود ابعاد اجتماعی حائز اهمیت این مسئله هنوز آمار دقیقی از تعداد متکدیان سطح شهر بر اساس جمعیت واقعی آن ها جمع آوری نشده است؛ موضوعی که البته وعده داده شده که آمار دقیق متکدیان در شش ماه ابتدایی امسال بر اساس اسکن عنبیه آن ها اعلام خواهد شد.
شناسایی 4 هزار و 736 مورد تکدی گری در سال اخیر
مهدی ابراهیمی معاون اجتماعی و مشارکت‌های سازمان اجتماعی و فرهنگی شهرداری مشهد در پاسخ به این سوال که چه تعداد متکدی در سطح شهر مشهد شناسایی شده اند؟ می گوید: شهرداری مشهد با همکاری نیروی انتظامی در سال 1402 اقدام به شناسایی و جمع آوری 4 هزار و 736 مورد تکدی گری کردند. این آمار تعداد جمع آوری متکدیان است؛ یعنی ممکن است یک نفر را چندین بار آورده باشند. تشخیص این که این فرد متکدی است به عهده مقام قضایی است. وی می افزاید: از این تعداد 793 نفر فقط از اطراف و داخل حرم مطهر شناسایی و به مرکز رسیدگی منتقل شدند. تعداد 3 هزارو 556 نفر از این افراد مرد، 892 نفر زن و 288 کودک زیر 18 سال بودند. همچنین از این تعداد، هزار و 892 نفر تست اعتیادشان مثبت شد و به مراکز ترک و درمان اعتیاد دولتی معرفی شدند که به صورت رایگان ترک کنند. وی درباره آمار جمع آوری متکدیان در سال 1401 نیز می گوید: طی این سال 4 هزار و 859 مورد جمع آوری و شناسایی شده است که از این تعداد 3 هزار و 899نفر مرد، 960 زن و 386 کودک زیر 18 سال بوده اند.
500 هزار تومان درآمد فقط در 2 ساعت!
معاون اجتماعی و مشارکت‌های سازمان اجتماعی و فرهنگی شهرداری مشهد درباره وضعیت متکدیان می گوید: چه در جمع آوری و چه در تعداد اصلی متکدیان، تعداد نیازمندان واقعی بسیار کم است چون موارد تکرار ما بسیار زیاد است و افراد جدید کم. بیش از 90 درصد این ها متکدی حرفه ای هستند یعنی به قصد درآمد و نه تامین معیشت به معابر می آیند و از این راه کسب درآمد می کنند.
وی درباره میانگین درآمد متکدیان حرفه ای ادامه می دهد: این افراد در ساعاتی که ما هنگام دستگیری شناسایی کردیم ، طی دو تا سه ساعت در روز درآمدی کمتر از 500 هزار تومان ندارند. همچنین در اطراف حرم درآمدهای زیادی کسب می کنند. ابراهیمی تصریح می کند: برخی از این افراد علی رغم معرفی برای جا و مکان، معرفی به کاریابی و معرفی شغل، این موارد را نمی پذیرند. وی با اشاره به اهمیت پیش بینی اقداماتی برای نگهداریِ تخصصی سالمندان متکدی با همکاری سایر نهادها، در پاسخ به خبرنگار خراسان درباره تعداد سالمندان متکدی در سال گذشته می گوید: در مرکز غربال خانه سبز این کار را انجام می دهند، آمار دقیق ندارم اما با عکس که شناسایی کردیم بالغ بر 80 نفر سالمند متکدی شناسایی کردیم که معمولا هم افرادی آن ها را در چهارراه ها مستقر و از آن ها کسب درآمد می کنند. وی می افزاید: معمولا کودکان، سالمندان و زنانی که کودکی را در آغوش دارند و بدین شیوه تکدی گری می کنند، سازماندهی شده هستند.
80 درصد کودکان متکدی غیر ایرانی هستند
ابراهیمی درباره آمار متکدیان غیر ایرانی نیز اظهار می کند: بر اساس شناسایی های ما بیش از 80 درصد کودکان متکدی غیر ایرانی هستند. این آمار تنها مربوط به کودکان متکدی ای است که ما شناسایی کردیم چون تعدادی از کودکان هم توسط دستگاه قضایی و با حکم ضابط قضایی به مراکز غربال بهزیستی منتقل می شوند. بنابراین ممکن است آمار بهزیستی متغیر با آمار ما باشد.
اعلام آمار دقیق متکدیان در 6 ماه ابتدای امسال
معاون سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری مشهد در پاسخ به این سوال که آمار متکدیان بر اساس تعداد نفرات چه زمانی اعلام خواهد شد؟ می گوید: بر اساس اسکن عنبیه از متکدیان در شش ماهه اول امسال تعداد دقیق متکدیان را اعلام می کنیم. ابراهیمی درباره برنامه های شهرداری برای ساماندهی متکدیان بیان می کند: در این راستا سه رویکرد را مدنظر داریم. رویکرد اول ما فرهنگی است که بر اساس آن تلاش داریم مردم را از این پدیده آگاه کنیم که از روی شناخت به افراد کمک کنند. در این راستا پویشی را در سال 1403 به عنوان «راه بهتری هست» داریم که از ابتدای خرداد ماه امسال تا پایان سال برگزار خواهد شد. رویکرد دوم، هم افزایی با سازمان ها و نهادهای متولی است که جزئیات آن به زودی اعلام خواهد شد و رویکرد سوم ما، مشارکت تشکل های مردمی و استفاده از ظرفیت های مردمی برای ساماندهی متکدیان است که جزئیات آن نیز به زودی اعلام خواهد شد. وی تصریح می کند: ما به هیچ عنوان قصد نداریم روحیه نوع دوستی مردم را خدشه دار کنیم فقط تنها خواهش ما از مردم این است که با شناخت کمک کنند./ خراسان