طی روزهای اخیر به واسطه رخدادهای سیاسی و نظامی، شاخص‌های بورس ایران با ریزش مواجه شد به طوری که در روز 25 فروردین ماه با بیش از 50 هزار واحد افت، ریزش بزرگی را تجربه کرد. این درحالی است که تمام کارشناسان و صاحبنظران بازار سرمایه اعتقاد دارند که ریزش شاخص بورس همانند سایر مناطق دنیا به این وقایع کاملاً طبیعی و عادی است و به محض آرام شدن شرایط دوباره به وضعیت قبل بازمی‌گردد. نگاهی به شاخص بورس‌های جهانی نیز نشان می‌دهد که شاخص‌های بورسی حساسیت بالایی به رخدادهای غیراقتصادی دارند و به سرعت واکنش نشان می‌دهند، اما به همان سرعت در شرایط ایمن به مدار قبل بازمی‌گردند.
این درحالی است که برخی سهامداران به دلیل نگرانی از آینده بازار و در بدترین شرایط اقدام به فروش سهام خود می‌کنند که به طور قطع زیان سنگینی برای آنها به همراه دارد. نگاهی به نمودارهای بلندمدت شاخص نشان می‌دهد که این چنین نوسانات و ریزش‌ها، کوتاه مدت است و تنها با اندکی صبر می‌توان دوباره به سود بازگشت. با وجود این، با هدف کنترل سطح بیش واکنشی، کاهش دامنه نوسان می‌تواند واکنشی منطقی در مواجهه با این وقایع باشد.
به طور کلی بازارهای مالی در مواجهه با وقایع و رویدادهایی که به طرق مختلف امنیت سرمایه‌گذاری را با تهدید مواجه می‌کنند با حساسیت بالایی واکنش نشان می‌دهند. طبیعتاً بازار سهام در ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. به بیانی دیگر، بازارهای سهام عموماً به تمامی اتفاقاتی که می‌تواند به نوعی ریسک یا ابهامی را به بازار تحمیل کند واکنش نشان می‌دهد؛ جنگ و درگیری‌های نظامی و منطقه‌ای، کاهش یا افزایش قیمت دلار، انتخابات، تصمیمات شبانه اقتصادی، گمانه‌زنی‌های پیرامون تغییر نرخ فرمول‌ها و مواردی از این دست می‌توانند حرکت کلی بازار سهام را تحت تأثیر خود قرار دهند. نکته مهم در این میان این است که پس از برطرف شدن ریسک یا تنش ایجاد شده در عموم مواقع روند بازارهای سهام به پیش از زمان وقوع درگیری یا تنش باز می‌گردد. با این مقدمه در این نوشته به سراغ واکنش بازارهای سهام کشورهای مختلف و همچنین بورس تهران به اتفاقات اخیر و وقایع مشابه سال‌های گذشته رفته‌ایم.
افت معنادار بازار سهام رژیم صهیونیستی در ساعات پایانی روز جمعه
روز جمعه ۲۴ فروردین و پس از انتشار اخباری مبنی بر نزدیک بودن حمله ایران به رژیم صهیونیستی بازارهای مالی دنیا دچار ریزش‌های سنگینی شد. در این بین ۳ بورس اصلی امریکا و همچنین بورس رژیم صهیونیستی افت معناداری را تجربه کردند. با توجه به تداوم نگرانی صهیونیست‌ها، در صورت باز بودن بازار سهام رژیم صهیونیستی در روز شنبه و یکشنبه ۲۵ و ۲۶ فروردین ماه، افت مذکور ادامه می‌یافت.
ریزش ۴.۵ درصدی داوجونز در ۲ هفته اخیر
شاخص داوجونز امریکا که طی ۴ ماه اخیر روندی صعودی را در پیش گرفته بود پس از افزایش ریسک جنگ و درگیری میان ایران و رژیم صهیونیستی ریزش ۴.۵ درصدی را تجربه کرد. این ریزش پس از ترور فرماندهان ایرانی در کنسولگری ایران در سوریه آغاز شد. اگرچه نگرانی‌ها پیرامون افزایش تورم هم عامل دیگری است که در هفته‌های اخیر بر این شاخص اثرگذار بوده است.
ریزش ۲.۵ درصدی شاخص اس اند پی ۵۰۰
شاخص اس اند پی ۵۰۰ نیز همچون شاخص داوجونز امریکا در حالی که طی ۴ ماه اخیر روندی کاملاً صعودی را در پیش گرفته بود پس از افزایش ریسک جنگ و درگیری میان ایران و رژیم صهیونیستی با ریزش ۲.۵ درصدی مواجه شد.
ریزش بورس‌های امریکا، شرق آسیا و رژیم صهیونیستی پس از نزدیک شدن پاسخ قطعی ایران به اسرائیل
بررسی شاخص بورس‌های مطرح دنیا در روز پایانی هفته گذشته و ابتدای هفته جاری نشان می‌دهد که این بورس‌ها با ریزش قابل توجهی همراه شده‌اند.
ریزش ۲.۳ درصدی شاخص کل بورس تهران پس از رشد ۹ درصدی
در این بین ایران هم از این قاعده مستثنی نبود و در بورس تهران نیز این عدم اطمینان و نگرانی از سطح درگیری ایران و رژیم صهیونیستی باعث توقف روند صعودی آغاز شده از اوایل اسفند ماه ۱۴۰۲ شد و موجب شد تا شاخص کل بورس تهران افت ۲.۳ درصدی را تجربه کند.
واکنشی مشابه اما کمتر از سوی شاخص کل بورس تهران در روزهای اخیر در مقایسه با ریزش بورس تهران پس از واقعه ۷ اکتبر نگرانی عمومی سهامداران پس از اقدام حماس علیه اسرائیل و عواقب آن در معاملات روز شنبه ۱۵ مهرماه خود را نشان داد و شاخص در همان روز حدوداً یک درصد ریزش را تجربه کرد اما روز بعد (یکشنبه ۱۶ مهرماه) با توجه به روشن شدن ابعاد این حمله و ظهور نشانه‌های پاسخ متقابل رژیم صهیونیستی، واکنش در بازار سرمایه به اوج خود رسید و شاخص کل بورس ۲.۵ درصد افت کرد تا در مجموع و در ۲ روز کاری حدوداً ۳.۴ درصد ریزش را ثبت کرده باشد؛ با این وجود هرچه هیجانات این واقعه کمتر شد بازار سهام بتدریج به روند متعادل خود بازگشت.
ریزش ۸ درصدی شاخص کل پس از ترور شهید سلیمانی
پس از ترور شهید سلیمانی بازار سهام و مشخصاً شاخص کل بورس تهران هم طی ۴ روز کاری ریزشی حدوداً ۸ درصدی را تجربه کرد که در نوع خود اتفاقی نادر به شمار می‌رفت. پس از گذشت چند روز از آن واقعه و رفع نگرانی، سهامداران بورس تهران مجدداً روند قبلی خود را ادامه دادند. به طور کلی می‌توان این گونه برداشت کرد که بازارهای سهام در کشورهای مختلف حساسیت فوق‌العاده‌ای به وقایعی همچون جنگ، درگیری و نااطمینانی سیاسی داشته و عموماً افت معناداری را تجربه می‌کنند اما پس از برطرف شدن این نگرانی اغلب بازارها به روند تعادلی یا پیشین خود باز می‌گردند؛ با وجود این، با هدف کنترل سطح بیش واکنشی بازار سهام، کاهش دامنه نوسان به عنوان یک محدودیت قابل پذیرش ریزساختاری می‌تواند واکنشی منطقی در مواجهه با این وقایع تعریف شود.
معاملات بورس تا سه روز با کاهش دامنه نوسان انجام خواهد شد
سازمان بورس و اوراق بهادار درخصوص تداوم معاملات بازار با محدودیت دامنه نوسان اطلاعیه‌ای صادر کرد. پیرو برگزاری جلسه هیأت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در ساعات ابتدایی روز گذشته، مقرر شد با هدف حمایت از حقوق سهامداران و جلوگیری از تأثیر هیجانات بر روند بازار، دامنه نوسان همه نمادهای سهام و حق تقدم سهام قابل معامله در بازارهای بورس و فرابورس برای مدت سه روز متوالی به مثبت و منفی یک درصد و دامنه نوسان صندوق‌های سهامی نیز به مثبت و منفی ۲ درصد محدود شود. بدیهی است سازمان بورس با همکاری شرکت‌های بورس و فرابورس به‌صورت پیوسته شرایط بازار و وقایع مرتبط را رصد کرده و در صورت لزوم تصمیمات بعدی را اتخاذ و اعلام خواهد کرد.