فیسبوک که زمانی راهی برای برقراری ارتباط با دوستان دانشگاهی بود، اکنون شباهت بسیار کمی به گذشته خود دارد. اما آیا این پلتفرم هنوز هم بین همه محبوب است؟
فیسبوک، اولین پلتفرم در شبکههای اجتماعی نبود، اما اولین شبکهای بود که به سرعت در سراسر جهان و بین تمام نسلها فراگیر شد و نحوه تعامل مردم با یکدیگر، سازماندهی جنبشهای اجتماعی و انتشار اخبار را تغییر داد.
در ۲۰ سال گذشته، همانطور که همه در حال تغییر بودیم، فیسبوک نیز تغییر کرد.
درست است که دو دهه از عمر فیسبوک میگذرد و علیرغم نزول آهستهاش چندان در جذب نسلهای جدید موفق نبوده است اما همچنان بزرگترین شبکه اجتماعی در جهان است.
این پلتفرم بیش از ۳ میلیارد، یعنی معادل یک سوم جمعیت جهان کاربر فعال ماهانه دارد. اما فیسبوک حالا دیگر از هدف اصلی خود که گرد هم آوردن مردم و کمک به حفظ رابطه دوستان بود، دور شده است.
اگر همین حالا سری به صفحه خود در فیسبوک بزنید، متوجه خواهید شد که چقدر پستهای دوستان واقعی شما کم شده است و به جای آن صفحه شما پر شده از تبلیغ محصولاتی که شاید یک بار در اینترنت آن را جستجو کردهاید یا مقالات اخبار جعلی با هزاران نظر از طرف نظریهپردازان توطئه.
کارشناسان در ایالات متحده و اتحادیه اروپا هنوز از اینکه چطور اطلاعات نادرست در طول همه گیری ویروس کرونا در این پلتفرم دست به دست میشد در تعجب هستند.
با این وجود بر اساس قانون جدید خدمات دیجیتال اتحادیه اروپا، متا مسئول نظارت و حذف اطلاعات نادرست و محتوای غیرقانونی در سیستم عاملهای خود است.
مارک زاکربرگ، مبدع فیسبوک در سالهای اخیر عملکردهای این پلتفرم را برای حفظ یک مدل تجاری قابل دوام گسترش داده است و اولویت را روی درآمدهای تبلیغاتی و جمع آوری دادهها قرار داده است و نه تعامل واقعی کاربران این شبکه اجتماعی.
او در سال ۲۰۱۹ شعار پلتفرم را از «رایگان است و همیشه خواهد بود» به «سریع و آسان است» تغییر داد و راه را برای مدل جدید اشتراک پولی بدون آگهی فیس بوک هموار کرد و دو سال بعد از آن نیز نام شرکت مادر فیسبوک را به «متا» تغییر داد.
او همچنین محتوای ویدیویی را در فیسبوک و اینستاگرام (یکی دیگر از محصولات شرکت متا) افزایش داد و همچنین یک بخش تجاری به فیسبوک اضافه کرد، جایی که مردم میتوانند کالاها خرید و فروش کنند. در ادامه این تحولات متا با خرید مسنجر و واتساپ، فعالیتهای خود را در پیامرسانها نیز گسترش داد.
فیسبوک امروزی شباهت بسیار کمی با گذشته خود دارد. این پلتفرم حالا دیگر ویژگی دیگر رسانههای اجتماعی محبوب مانند شبکه ایکس (توییتر سابق)، تیکتاک و اسنپ چت را به صورت یکجا در کنار هم قرار داده است.
این پلتفرم ممکن است دامنه فعالیتهای خود را گسترش داده باشد، اما پایگاه کاربرانش در حال پیر شدن است.
هرچند نسل ایگرگ یا نسل هزاره همچنان از این اپلیکیشن استفاده میکنند اما به نظر میرسد که کاربران این نسل رو به کاهش هستند.
برخی صاحبنظران براین باورند که تولد نسل ایگرگ در اواخر دهه ۱۹۷۰ آغاز و در دهه ۱۹۹۰ به پایان رسیده است.
یک نظرسنجی در سال ۲۰۲۲ نشان داد که ۶۹٪ از متولدین نسل ایگرگ، استفاده از فیسبوک را به سایر رسانههای اجتماعی ترجیح میدهند، این در حالی است که در سال ۲۰۲۱ میزان علاقه آنها به این شبکه اجتماعی ۷۵٪ تخمین زده شده بود.