آرمان امروز: بر اساس آخرین آمارهای منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران، میزان پس انداز خانوارهای شهری در سال 1401 به طور میانگین ماهانه 2 میلیون و ۵۷۰ هزار تومان بوده است.
این رقم معادل ۳۰ درصد از درآمد ماهانه خانوارهای شهری است. در سال ۱۴۰۱، میزان پس انداز خانوارهای روستایی نیز به طور میانگین ماهانه ۱ میلیون و ۶۴۸ هزار تومان بوده است. این رقم معادل ۴۰ درصد از درآمد ماهانه خانوارهای روستایی است. اگر این ارقام را با کشورهای اروپایی مقایسه کنیم، می بینیم که میزان پس انداز خانوارهای ایرانی در مقایسه با بسیاری از کشورهای اروپایی بسیار پایین است.
به عنوان مثال، میزان پس انداز خانوارهای آلمانی در سال ۲۰۲۲ به طور میانگین ماهانه ۴۶ درصد از درآمد ماهانه آنها بوده است. این رقم در فرانسه ۴۰ درصد، در ایتالیا ۳۸ درصد، در اسپانیا ۳۶ درصد و در انگلیس ۳۴ درصد بوده است. عوامل مختلفی در میزان پس انداز خانوارها نقش دارند.
از جمله این عوامل می توان به درآمد، تورم، نرخ بیکاری، فرهنگ و سیاست های اقتصادی اشاره کرد. همچنین نتایج یک نظرسنجی در سال ۱۴۰۰ نشان می دهد ۳۹.۱ درصد مردم اعلام کرده‌اند هیچ پس‌اندازی ندارند. این رقم در حالی است که این میزان نیز نسبت به سال گذشته ۵ درصد افزایش داشته است. بر اساس نتایج این گزارش، اولین بازار جذاب برای پس‌انداز افراد، همچنان بازار زمین و مسکن است. ۱۷ درصد افراد گفته‌اند پس‌انداز خود را در بازار زمین و مسکن سرمایه‌گذاری می‌کنند.
درصد سرمایه خود را در زمینه اشتغال‌زایی و کارآفرینی سرمایه‌گذاری می‌کنند. بورس سومین بازار جذاب برای سرمایه‌گذاری است. یعنی ۹.۲ درصد پاسخگویان گفته‌اند در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند و ۸.۱ درصد پس‌انداز خود را در بانک پس‌انداز می‌کنند. ۵.۸ درصد گفته‌اند طلا و سکه و ۱.۶ درصد نیز دلار و ارز خریداری می‌کنند.
امروزه هر دولتی برای تامین رفاه خود در حال و آینده نیاز جدی به انباشت سرمایه دارند. از این رو این متغیر برای رشد اقتصادی کشور در سالهای پیش رو متغیری لازم به شمار می آید.اما این متغیر به تنهایی نمی توانده نماینده همه شمولی برای رفاه باشد.
برای آنکه سرمایه گذاری در هر اقتصادی محقق شود نیازمند افزایش پس انداز ملی است. این متغیر مازاد درآمد از هزینه دولت در هر سال بوده و روند آن نشان دهنده مسیر توسعه در هر کشوری است. چرا که هر کشوری برای انباشت سرمایه نیازمند افزایش پس انداز است.
پس انداز ملی به طوری کلی از منظر خرد حاصل جمع پس انداز بخش خصوصی و بخش دولتی است اما در مقیاس کلان از یک جمع جبری به دست می آید.
مجموع «تشکیل سرمایه ثابت ناخالص»، «خالص صادرات کالاها و خدمات»، «تغییردر موجودی انبار»، و «خالص درآمد عوامل تولید از خارج» معادل با رقم پس انداز ملی به قیمت های جاری در هر سال است.
روند پس انداز ملی در ایران نشان می دهد در سال ۹۰ بیشترین حجم پس اندازملی در ایران صورت گرفته که برابر با ۲۸۷ هزار میلیارد تومان بوده است. پس از آن هرسال از این میزان کاشته شده و در نهایت در سال ۹۸ به کمترین میزان خود در این دهه رسیده که برابر با ۱۷۵ هزار میلیارد تومان بوده است. در سال ۹۹ نیز رشدی معادل با ۶.۶ درصد پیدا کرده است.مقایسه این رقم با سال ۹۵ نشان می دهد در دولت دوازدهم در نهایت ۸.۳ درصد از پس انداز ملی کشور کاسته شده است.