طی ۱۰سال اخیر نهاده‌های دامی همواره بیشترین سهم را در بین کالاهای گمرک در بخش واردات و ارزبری داشته‌است به طوری که از سال ۹۵ تاکنون هر ساله بین ۳ تا ۶.۵میلیارد دلار صرف واردات این کالای اساسی می‌شود.
به عنوان یکی از اصلی‌ترین دلایل واردات گسترده این محصولات، باید به کاهش تولید سویا و ذرت به عنوان دو محصول آب‌بر و محدودیت منابع آب در کشورمان اشاره کرد، هم اکنون ۷۵ درصد نیاز بازار مصرف از طریق واردات و ۲۵ درصد آن از طریق تولید داخل نهاده‌های دامی صورت می‌گیرد. با این حال مشخص است که برای افزایش تولید گوشت قرمز، گوشت مرغ، تخم مرغ، شیر و سایر لبنیات باید میزان خودکفایی در تولید این محصولات افزایش یابد.
برای جلوگیری از افزایش قیمت این کالاهای اساسی باید نهاده کافی به دست تولیدکنندگان برسد؛ از این رو هفته گذشته مدیرکل بنادر و دریانوردی استان خوزستان از تخلیه همزمان ۹ فروند کشتی حامل حدود ۵۰۰ هزار تن انواع کالاهای اساسی در مجتمع بندری امام‌خمینی(ره) خبرداد.ابوطالب گرایلو افزود: میزان کالای وارد شده شامل گندم در قالب دو فروند کشتی، ذرت در قالب سه فروند کشتی، کنجاله سویا در قالب دو فروند کشتی، یک فروند حامل دانه روغنی سویا و یک کشتی تانکر حامل روغن خوراکی است.
وی تصریح کرد: از ابتدای سال تاکنون بیش از شش میلیون و ۲۰۰هزارتن انواع کالاهای اساسی شامل گندم، شکرخام، روغن نباتی، سویا، ذرت و نهاده‌های دامی و کشاورزی بر اساس برنامه زمان‌بندی وارد این بندر شده و به‌وسیله حمل و نقل جاده‌ای و ریلی به استان‌های مختلف کشور منتقل شده‌است.
دولت سیزدهم در شش ماه امسال نسبت به همین بازه زمانی در سال گذشته، نهاده بیشتری وارد کرده‌است. براساس آمار گمرک کشورمان در شش ماه نخست امسال شش میلیون و ۹۶۸ هزارتن انواع نهاده دامی به ارزش سه میلیارد و ۳۱۲ میلیون دلار به کشورمان وارد شده، در حالی که در همین بازه زمانی در سال گذشته ۵.۱میلیون تن نهاده دامی به ارزش دو میلیارد و ۴۶۵میلیون دلار وارد کشور شده که این میزان رشدی حدودا دو میلیون تنی نهاده دامی را نشان می‌دهد.
رشد ۴۰ درصدی واردات
براساس آمار ذکرشده، واردات نهاده‌های دامی در شش ماه نخست امسال نسبت به سال گذشته از نظر وزنی حدودا ۴۰درصد و از نظر ارزشی ۳۵ درصد رشد داشته‌است. در حالی روند واردات نهاده دامی به کشورمان با رشد روبه‌رو شده که سال گذشته گزارش‌ها همواره از کاهش واردات نهاده دامی حکایت داشت.
تنوع مبادی وارداتی و خنثی‌سازی تحریم‌ها
اتریش، ارمنستان، ازبکستان، اسپانیا، اسلواکی، افغانستان، امارات، انگلیس، اوکراین، برزیل، آلمان، ترکیه، چین، رواندا، رومانی، سوزایلند، سوئیس، عمان، روسیه، قبرس، قرقیزستان، قزاقستان، کانادا، هلند و هنگ‌کنگ ۲۵ مبدا واردات نهاده‌های دامی در شش ماه نخست امسال به کشورمان بوده‌اند. با توجه به این‌که به دلیل مباحث مرتبط با تحریم و ممنوعیت‌های صادراتی کشورها، لازم است هر کشوری به امر تنوع‌سازی مبادی وارداتی بپردازد، آمارها گویای آن است که دولت سیزدهم نسبت به سال گذشته بازارهای جدیدی از جمله ازبکستان، اوکراین، برزیل، رومانی، کانادا، قبرس و هلند را به مبادی وارداتی خود اضافه کرده‌است.
۳ میلیون تن ذرت و سویا در راه است
علیرضا پیمان‌پاک، قائم‌مقام وزیر جهادکشاورزی در تنظیم بازار، آخرین وضعیت تامین ارزی و واردات نهاده‌های دامی در سال جاری را تشریح کرد، گفت: در سال گذشته شوک تغییر نرخ ارز واردات کالاهای اساسی منجر به کاهش نسبی واردات چهار قلم نهاده از قبیل جو، ذرت، کنجاله و سویا شده بود که آثار این موضوع در قیمت تمام‌شده محصولات نهایی موثر بود.
وی افزود: امسال روند واردات اقلام اساسی مرتبط با حوزه دام و طیور بهبود نسبی پیدا کرده و حتی رسوب این اقلام در بنادر و لنگرگاه‌های جنوبی کشور با کاهش چشمگیر مواجه شده‌است.به گفته این مقام مسئول، در پایان شش ماه اول سال قبل حدود ۸۰ کشتی در بنادر و لنگرگاه‌ها در صف تخصیص قرار داشتند که هم اکنون تنها ۳۰ کشتی حامل نهاده در بنادر ایران موجود است که این امر نشان‌دهنده روند قابل قبول ترخیص و تخصیص ارز برای واردات اقلام مورد نیاز در حوزه امنیت غذایی کشور است.
پیمان‌پاک تاکید کرد: البته در حوزه واردات نهاده‌های دامی حدود سه میلیون تن ذرت و سویا خریداری شده‌است که به زودی در دسترس کشور قرار خواهد‌گرفت.
قائم‌مقام جهاد کشاورزی از کاهش قابل توجه قیمت نهاده جو با تداوم سیاست ارزی دولت خبرداد و گفت: سه میلیون تن نهاده جدید از قبیل ذرت و سویا خریداری شده و در راه کشورمان است.
هم اکنون نزدیک به یک میلیون تن جو در انبارهای مرتبط قرار دارد و به راحتی در اختیار تولیدکنندگان محصولات نهایی و پایین‌دستی قرار می‌گیرد.
وی یادآور شد: با تداوم سیاست ارزی دولت و تامین به موقع نهاده‌های دامی، قیمت جو کاهش چشم‌گیری داشته و از حدود ۱۱هزارتومان که قیمت مصوب آن است به حدود ۸۰۰۰هزارتومان کاهش‌یافته و این محصول به راحتی دراختیار تولیدکنندگان قرار می‌گیرد.