تجربه نشان داده گران کردن سوخت باعث کاهش مصرف آن نمیشود اما آنچه که به مصرف بیشتر بنزین در سالهای اخیر دامن زده است، افزایش تولید خودرویی است که به دلیل کیفیت نامطلوبش، باعث افزایش آلودگی هوا، مرگ و میرها و... میشود که به تبع آن،افزایش هزینه درمان آلودگی هوا و تلفات جادهای را در پی دارد و این گمان را ایجاد میکند که آیا واقعاً این نتایج، ارزش استمرار در تولید و حفظ بازار خودروی داخلی با تبعات نافرجام آن را دارد؟
این همه تاوان برای حمایت بی شرط و شروط از خودروسازهای داخلی باعث شگفتی همگان شده است. بر اساس شواهد موجود، مصرف ترکیبی خودروی پراید ۴۴/۶ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر، خودروی تیبا صندوقدار و ساینا ۹۵/۶لیتر و ۷ لیتر به ازای ۱۰۰کیلومتر، پژو ۲۰۶ و رانا به ترتیب ۴/۶لیتر و ۶/۶لیتر در ۱۰۰ کیلومتر، پژو ۴۰۵ با رقم فاجعه بار مصرف ۹ لیتر بنزین در ۱۰۰کیلومتر، سمند و پژو پارس به ترتیب ۵/۷و ۱۵/۸ لیتر در ۱۰۰کیلومتر بنزین مصرف میکنند. با وجود این مقدار مصرف خودروهایی که به گمان اکثر کارشناسان میتوان از آنها به عنوان «ارابه مرگ» یاد کرد، آیا بهتر نیست به استناد گفته کارشناس مسئول در پلیس راهور؛ خودروسازی داخلی را تعطیل کرده و مبلغ حاصل از صرفه جویی بنزین را نیز صرفِ اشتغالزایی کارگران از کار بیکار شده در این صنعت کنیم که البته باز هم بسیار به صرفهتر از نتایج منفی تولید خودروهای داخلی با وضعیت کنونی است.
بنا بر گزارشهای موجود و مستند در عرصه بینالمللی، کشورهای توسعه یافته هدف تولید خودرو با مصرف ۵ لیتر در ۱۰۰کیلومتر را تا سال ۲۰۲۵ دنبال میکنند که البته در حال حاضر برای ما شاید آرزویی بیش نباشد. هر چند میزان مصرف خودروهایی مانند؛ شورولت اسپارک با 6.2 لیتر، فولکس واگن جتا 5.7 لیتر، کیا فورته 5.7 لیتر، نیسان ورسا 5.9 لیتر، تویوتا کرولا هاچبک با مصرف 5.7 لیتر، کیا ریو با مصرف سوخت 5.7 لیتر، هیوندای اکسنت 5.7 لیتر، و هوندا سیویک با مصرف سوخت 5.6 لیتر، هیوندای النترا با 5.5 لیتر و میتسوبیشی میراژ با 5.5 لیتر در بزرگراه با استاندارد مصرف سوخت خودروهای داخلی فاصله بسیاری دارد.
قطعاً واردات خودروهای کارکرده و یا نو نسبت به تولید خودروی پرمصرف داخلی، مصرف بنزین در ایران را کاهش میدهد و مانع از اجرایی شدن تهدید واردات بنزین به کشور و همچنین هدررفت مصرف بنزین در خودروهای داخلی میشود و میتواند ما را به صادر کننده بنزین تبدیل کند و در عین حال منابع ارزی مطلوبی نیز برای کشور ایجاد کند و از سوی دیگر خودروسازان داخلی را نیز در فضای رقابتی ترغیب به تولید خودروهای با کیفیتتر به جای خودروهای کنونی میکند وهمچنین با کاهش تدریجی آلودگی هوا با صرفه جویی هزینههای کلانی که در حال حاضر کشور ناتوان از تامین آن است، نرخ سلامت جامعه را افزایش داده و مانع از مرگ و میرهای ناشی از آن میشود.
ادامه تولید و بازار انحصاری خودروی داخلی به نوعی خودزنی برای کشور محسوب میشود در حقیقت هزینه کردن فعلی در صنعت خودرو برابر با کاربرد هزینه صد در صد برای محصولی است که بیش از 50 درصد در نوع خود ارزش ندارد. در حقیقت خروج بازار خودرو از انحصار به نوعی واکسینه کردن جامعه از گرانیها، هدررفت بنزین، ممانعت از مرگ و میرها و تلفات جادهای در برابر معضل صنعت بیمار خودروسازی کشور است که در حال حاضر با ارائه راهکارهایی مانند فروش قرعهکشی، ورود به بورس و... به درمان با مُسکن برای بهبود میپردازیم اما غافل از درمان ریشهای آن هستیم. گویی دستی در کار هست که به جای حل عامل اصلی مشکل، همیشه تاکید اشتباه روی عامل فرعی مشکل میشود در حالی که اولویت برطرف کردن چالش اصلی به عمد یا سهو به فراموشی سپرده میشود./ آرمان ملی