در مرحله اول طرح، 24 هزار خانوار زمین رایگان دریافت کردند، در مرحله دوم تأمین زمین از اراضی ملی در اطراف شهرها و روستاها به خانوار دارای 3 فرزند و بیشتر واگذار می‌شود.
واحدهای مسکونی ساخته شده در طرح نهضت ملی مسکن در دومین سال این برنامه، در حال واگذاری به مردم است. نهضت ملی مسکن چندین برنامه مجزا را برای تولید، عرضه و تأمین مسکن به‌طور همزمان به پیش می‌برد. ساخت مسکن انبوه و مجتمع سازی، واحدهای ویلایی و یک طبقه، نوسازی بافت فرسوده، ساخت مسکن روستایی و طرح جوانی جمعیت از جمله بخش‌های مختلف مسکن‌سازی در نهضت ملی است. وجه مشترک این برنامه‌ها تأمین زمین رایگان از طرف دولت است.
بر اساس گزارش آماری وزارت راه و شهرسازی، 1.5 میلیون مسکن نهضت ملی مربوط به بخش‌های مختلف در مراحل آماده‌سازی زمین و ساخت و با پیشرفت فیزیکی از 5 تا 50 درصد قرار دارد و بخشی از واحدها نیز به اتمام رسیده که در حال تحویل است. 100 هزار مسکن تا آخر شهریور به مردم تحویل داده می‌شود که حدود 50 هزار واحد مسکن مهر باقیمانده و 50 هزار واحد نهضت ملی مسکن است. در مرحله اول هفته گذشته 3 هزار و 738 واحد نهضت ملی مسکن در زنجان به مردم تحویل داده شد. در مرحله بعد نیز حدود 20 هزار واحد مسکن مهر و نهضت ملی در خراسان رضوی تحویل داده می‌شود.
اجرای یکپارچه طرح جوانی جمعیت
بخشی از تأمین مسکن در نهضت ملی مربوط به قانون جوانی جمعیت است که در قالب آن، زمین رایگان به خانواده‌های دارای سه فرزند و بیشتر داده و تسهیلات 550 میلیون تومانی نهضت ملی نیز برای ساخت به خانوار متقاضی این طرح پرداخت می‌شود. بنا بر آمار تا کنون 24 هزار خانوار در طرح جوانی جمعیت زمین دریافت کرده‌اند. این زمین‌ها توسط دولت به خانوار تخصیص داده می‌شود و متراژ آن به طور متوسط 200 متر است. مرحله دوم این طرح قرار است به‌صورت ویژه و بعد از ایام اربعین به مدت دو هفته اجرا شود.
براساس قانون جوانی جمعیت برای ساکنان شهرهای بالای 500هزار نفر، زمین یا واحد مسکونی بسته به اعلام ظرفیت توسط دولت مبنی بر وجود زمین یا واحد مسکونی در شهرک‌های اطراف یا شهرهای جدید یا شهرهای مجاور یا زادگاه پدر یا مادر مشروط به اینکه بالاتر از 500 هزار نفر نباشد، به انتخاب مادر، اختصاص می‌یابد. دستگاه‌های اجرایی مکلفند برای تأمین و ارتقای کیفیت مسکن، پایان کار و عوارض ساخت و ساز، همه هزینه‌های تخصیص شبکه، انشعابات و هزینه‌های خدمات نظام مهندسی را به میزان 50 درصد برای خانواده‌های دارای سه فرزند زیر 20 سال و به میزان 70 درصد برای خانواده‌های دارای حداقل چهار فرزند زیر 20 سال برای یک مرتبه و هزینه پروانه و عوارض ساختمانی را به میزان 10درصد برای خانواده‌های دارای حداقل سه فرزند زیر 20 سال تخفیف دهند. دولت مکلف است صد درصد تخفیف‌های مربوط به پروانه ساختمانی را از محل منابع عمومی در بودجه‌های سنواتی پیش‌بینی کند.
به اعلام مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی، در مرحله دوم تأمین زمین طرح جوانی جمعیت، واگذاری زمین در بحث قانون جوانی جمعیت، ظرف دو هفته در بیشتر استان‌های کشور آغاز می‌شود، علاوه بر آن واگذاری زمین در شهرهای دارای ظرفیت برای ساخت واحدهای تک طبقه صورت می‌گیرد. همچنین واگذاری زمین در روستاهایی که در مجاورت شهرها واقع شده‌اند و اما تعریف روستایی دارند، با همکاری بنیاد مسکن آغاز خواهد شد.
رشد ۴۰ درصدی نوسازی بافت فرسوده
برنامه دیگر تولید و تأمین مسکن در چهارچوب نهضت ملی، نوسازی بافت فرسوده است که دولت توجه ویژه‌ای به آن دارد و بسته‌های مختلف تشویقی برای سازندگان و مالکان در این طرح در نظر گرفته شده است. وزیر راه و شهرسازی در خصوص بافت فرسوده گفت: پرداختن به این محور امنیت و سلامت ساکنان بافت فرسوده را تأمین می‌کند که در این راستا با مکانیسم‌های تشویقی و بسته ۱۹بندی مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی، رشد ۴۰ درصدی آن را در سراسر کشور شاهدیم.
ساخت 160 هزار خانه روستایی
ساخت 800 هزار واحد از مجموع 4 میلیون مسکن نهضت ملی در روستاها خواهد بود. وزیر راه و شهرسازی در خصوص ساخت مسکن روستایی گفت: محور دیگری از نهضت ملی مسکن ساخت خانه‌های روستایی است که ۱۶۰ هزار خانه روستایی در سراسر کشور در حال ساخت است و در این راستا امسال یک کار جدید هم در روستاها صورت می‌گیرد که واگذاری زمین است. امسال ۵۰۰هزار قطعه با همکاری بنیاد مسکن جمهوری اسلامی ایران واگذار می‌شود که کار بزرگی است و سرعت ساخت و ساز در روستاها را افزایش می‌دهد.
بر اساس طرح واگذاری زمین در روستاها یا اطراف روستاها و نزدیک شهرها، واگذاری زمین هم به‌صورت ۹۹ ساله به متقاضیانی که در روستاها ساکن هستند یا کسانی که تمایل دارند در روستاها ساکن شوند، آغاز خواهد شد.
این زمین‌های روستایی یا نزدیک به شهرها به نوعی بخشی از شهر هستند اما تعریف روستا دارد و با مزایای روستا به مردم واگذار می‌شود. این طرح بزودی و در مرحله اول در استان خراسان رضوی، قم و سپس سایر استان‌ها اجرا مـی‌شـود.
کاهش سود وام بانکی
در نهضت ملی مسکن علاوه بر تأمین زمین به‌صورت رایگان، تسهیلات ساخت نیز به سازندگان انبوه و خود مالکان در همه طرح‌ها پرداخت می‌شود. وزیر راه و شهرسازی درمورد تسهیلات بانکی این حوزه گفت: از ابتدای سال تا کنون در حوزه بانکی چند اتفاق رو به جلو محقق شد، برای مثال مبلغ وام از ۳۵۰ میلیون تومان به ۵۵۰ میلیون تومان افزایش یافت که وام روستایی نیز باید افزایش یابد.
مهرداد بذرپاش با اشاره به کاهش سود بانکی که مورد تأیید رئیس جمهور نیز بود، اعلام کرد: در بخش دیگر نرخ سود از ۲۳ درصد به ۱۸ درصد کاهش یافت که با روش‌های پلکانی بازهم کاهش خواهد یافت.
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه این تصمیم در دولت اتخاذ شده است، ادامه داد: همه این سیاست‌ها توأمان سبب می‌شود مسکن مردم محقق شود، البته دولت باید با واگذاری زمین و تسهیلات و... همه زمینه‌ها را فراهم کند که در نهایت شرایط مساعدی فراهم شود که خود مردم مسکن بسازند.
وی تصریح کرد: از ابتدای سال ۱۴۰۲ همه شاخص‌های ما در نهضت ملی مسکن اعم از تأمین زمین، واگذاری زمین و ارائه تسهیلات و...درحال رشد است که در سال ۱۴۰۳ کامل‌تر می‌شود.
۳۶ هزار بازرسی از مشاوران املاک
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه یکی از متغیرهای اصلی قیمت‌ها در بازار مسکن مشاوران املاک است، گفت: این صنف جزو رها شده‌ترین صنوف در کشورمان است.
وی با بیان اینکه بروز این موضوع دلایلی دارد از جمله اینکه سقف قیمت نداریم، اضافه کرد: یکی از اهرم‌های متغیر قیمت مسکن مشاوران املاک بودند که طی چند ماهه گذشته ۳۶ هزار بازرسی از این صنف انجام گرفت که از این تعداد کمتر از سه هزار باب پلمب و ۱۰۰ میلیارد تومان جریمه اعمال شد.
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه تعاونی‌های مسکن همواره دچار مشکل و چالش جدی بوده‌اند، گفت: نمونه عینی پیچیدگی‌های حوزه مسکن، تعاونی‌های مسکن هستند.