آمارهایی که از سوی دولت ارائه میشود مثل آمار بیکاری هیچ ساز و کار جا افتادهای ندارد. چرا که اگر مراکز کاریابی یا مشابه آنها را داشتیم میشد آمار بهتری حداقل از وضعیت اشتغال، گروههای فعال و بیکاری به جامعه ارائه شود. اما از اینکه آمار بیکاری در این دولت و حتی دولتهای پیشین چگونه اندازهگیری شده و روش آماری و ساز وکاری اجراییاش اطلاعی در دست نیست. ولی به نظر میرسد که با اینگونه آمارها تعریف بیکار و شاغل در حال خدشه دار شدن است.
آلبرت بغازیان، اقتصاددان نوشت: اکنون تعریف شاغل این است که هرکس در طول یک هفته یک ساعت کار کرده باشد شاغل محسوب میشود. خب اگر اینگونه باشد عده زیادی در زمره شاغلین قرار خواهند گرفت و ممکن است دولتها از این افراد استفاده کنند تا آمار بیکاری را بهبود یافته نشان دهند. چون یا باید روش قبلی را استفاده کرد یا اساسا روش قبلی را کنار گذاشت و روش جدیدی را پیش گرفت. یا اکنون باید با روش قبلی اعلام شود که درصد بیکاری چقدر است.
اما اینکه با روشهای دیگر آمارهایی ارائه کنند و روی آن صحه بگذارند را نمیتوان به طور دقیق مورد ارزیابی قرار داد. چرا که این آمار را وزارت کار ایجاد میکند و مرکز آمار متولی آن میشود. حال اینکه اعلام میکنند نرخ بیکاری نسبت به سال گذشته بهبود یافته و به 8.2 درصد رسیده خیلی خوب است، اما باید بگویند که کدام سیاستهای اشتغالزایی باعث کاهش نرخ بیکاری شده و این عدد را بهبود داده است؟ آیا تولید رشد کرده، سطح قیمتها کم شده، قیمت تمام شده کاهش پیدا کرده، ارز بیشتری به کارخانجات دادیم یا اینکه پروژههای جدیدی افتتاح شده است؟
این شاخصها هستند که اشتغال را زیاد میکنند، اما اینکه صرفا افراد را شاغل کنیم در صد اشتغال را افزایش و نرخ بیکاری را کاهش ندادیم. چرا که فرد فقط به سرکار رفته است. پس باید آمارهای موازی آن هم بهبود پیدا کرده باشد. همین امر است که موجب میشود نسبت به آمارهای ارائه شده از سوی دولت تأمل صورت گیرد. اصلا اصراری نیست که دولت الان بخواهد آمار نرخ بیکاری را اعلام کند و آن را موفقیت محسوب کند. چون برخی اوقات این عجولانه اعلام کردن آمار اعتماد مردم را به آمار دولت خدشه دار میکند. اما خب باید سیاستها را به نحوی اعلام میکردند که طبق فلان فرمول خاص توانستیم موفق شویم.
از طرفی اینکه از رشد 4 درصدی صحبت شده باید مشخص شود که در چه حوزهای بوده است. آیا در بخش نفت بوده در بخش کشاورزی بوده و با این وضع قطع برق و کمبود آب آیا پروژه جدیدی افتتاح شده که صحبت از رشد اشتغال و رشد 6 درصد اقتصادی میشود. آمار چیزی نیست که بتوان به طور شخصی اندازه گرفت و آمار اینگونه در بحث تورم و تولید از سوی نهادهای مسئول مثل بانک مرکزی، سازمان برنامه و... مطرح میشود. نمیشود با آمار غلط دادن و اغراق در آمار بگوییم وضعیت خوب است. اینکه مسئولی بگوید قیمتها کاهش پیدا کرده در عمل میبینیم که در بازار حداقل در حوزه کالاهای اساسی چیزی ارزان نشده است.
سفر که ارزان نشده، پوشاک هم ارزان نشده و در سایر امور نیزموارد به همین گونه است. پس باید اگر آماری ارائه میشود مردم به طور ملموس نیز آن را حس کنند. لذا مشخص نیست که چرا برخی مسئولان آمارهای اغراق آمیز اعلام میکنند چرا که شاید در تحلیل وضعیت فعلی رد شود. بنابر این رشد تولیدی که اعلام میکنیم از رشد ناخالص ملی و داخلی برخی اوقات طول میکشد و ارقام برآوردی است./ آرمان ملی