گزارشات ميداني نشان مي‌دهد در روزهاي اخير بازار خريد و فروش فيش حج كساد شده است و قيمت خريد و فروش فيش‌هاي عمره تا 30 درصد كاهش را به خود ديده است. پيش از نوروز، فيش حج اعزام ٩٤، تا سه ميليون تومان نيز خريد و فروش مي‌شد اما حالا قيمت‌ها بسيار پايين‌تر است چرا كه شمار خريداران در روزهاي اخير كاهشي محسوس را تجربه كرده است.
ركود در حج عمره، ثبات در حج تمتع
يكي از فعالان بازار خريد و فروش فيش حج در پاسخ به سوال خبرنگار «اعتماد» درباره قيمت فيش‌هاي عمره و تمتع گفت: اگر قصد فروش فيش عمره داريد، دست نگه داريد. من اين روزها به تمام كساني كه مي‌خواهند فيش عمره بفروشند توصيه كرده‌ام كه صبر كنند چون قيمت‌ها در بازار بدجوري شكسته است.
وي درباره قيمت‌ها قبل از نوروز و در حال حاضر گفت: ما فيش را تا ٥ /٢ ميليون تومان هم مي‌فروختيم اما بعضي همكاران‌مان حتي تا ٥ /٣ ميليون تومان نيز مشتري داشتند اما فعلا اگر كسي طالب فيش حج عمره باشد مي‌تواند با قيمت‌هايي به مراتب پايين‌تر مثلا در حدود يك ميليون و ٧٠٠ هزار تومان براي خود فيشي خريداري كند.
وي در پاسخ به اين سوال كه شما فيش را چند مي‌خريد، گفت: من بين يك ميليون و ٥٠٠ تا يك ميليون و ٧٠٠ هزار تومان فيش اعزام امسال شما را مي‌خرم البته فعلا مشتري ندارم و اين خريد موكول به يافتن مشتري است. او گفت: مي‌توانيد اطلاعات‌تان را به ما بسپاريد تا براي‌تان مشتري پيدا كنم و براي خريد اقدام كنم هرچند باز هم مي‌گويم بازار امروز و اين روزها بازار خوبي نيست و اگر پولي نياز نداريد چند ماهي صبر كنيد آب‌ها از آسياب بيفتد.
وي درباره قيمت فيش حج تمتع گفت: قيمت آن بستگي به اين دارد كه سال اعزام و زمان ثبت‌نام كي بوده است. همچنين بايد در نظر داشت كه سفر از كدام شهر است. فيش‌هايي كه سفر آن از تهران است و از فرودگاه‌هاي تهران پرواز انجام مي‌شود گران‌تر هستند. وي درباره فيش حج تمتع كه در سال ١٣٨٤ ثبت‌نام آن انجام شده است و امسال در ليست اعزام قرار دارد گفت: اين فيش از گران‌ترين فيش‌ها است و قيمت خريد ما از مشتريان ١٩ ميليون تومان است.
اپراتور يكي ديگر از شركت‌هاي خريد و فروش فيش حج درباره قيمت فيش حج تمتع گفت: فيش حج تمتعي كه سال ١٣٨٤ ثبت نام شده و امسال آماده پرواز است ٢٠ ميليون تومان است. اين فعال در زمينه خريد و فروش فيش حج، درباره قيمت خريد فيش حج عمره با اولويت ٣٠٠ گفت: اين فيش در حال حاضر به قيمت دو ميليون تومان به متقاضي فروخته مي‌شود. او در پاسخ به اين سوال كه قيمت خريد چقدر است، گفت: فعلا فيش عمره نمي‌خريم چون روز به روز تعداد مشتريان‌مان در حال كاهش است. او وضعيت فعلي خريد و فروش فيش حج را راكد خواند. به نظر وي اين ركود بيشتر در بخش حج عمره است اما در بازار فيش حج تمتع تغيير خاصي ايجاد نشده است و متقاضيان همچنان خواهان حج تمتع هستند. او اذعان كرد: در شرايط فعلي متقاضيان حج عمره نزديك به ٤٠ درصد كاهش داشتند. او گفت: متقاضيان حج تمتع همواره بسيار اندك هستند و تعداد اندك آنها در حال حاضر نيز تغييري نكرده است.
كاهش ٥٠٠ هزار توماني نسبت به قبل از عيد
اين‌بار به جاي فروشنده در مقام يك خريدار با يكي از فعالان خريد و فروش فيش حج تماس گرفتيم. وي درباره قيمت فيش حج تمتع براي اعزام امسال گفت: اين فيش را در حال حاضر به قيمت ٢٠ ميليون تومان به متقاضيان آن خواهيم فروخت. همچنين قيمت فيش حج عمره با اولويت ٣٠٠ هم دو ميليون تومان است. وي درباره تاثيرات اتفاقات اخير در عربستان گفت: اين اتفاقات زودگذر است زيرا مردم ايران سفر حج را با تمام وجود دوست مي‌دارند و به همين خاطر اتفاقاتي از اين دست نمي‌تواند عشق مردم را كاهش دهد.
وي با اين وجود پيش‌بيني كرد براي مدتي كوتاه قيمت خريد وفروش فيش حج كاهش يابد اما تغييرات قيمتي فعلا چندان زياد نبوده و قيمت‌ها ٥٠٠ هزار توماني كاهش يافته است. او در توضيح اين مطلب افزود: اين كاهش قيمت تنها به تعرض به دو زاير ايراني ارتباط ندارد بلكه بيشتر تحت تاثير تيره شدن روابط ايران و عربستان بوده است.
درست زماني كه وي درباره عدم تاثير اتفاقات اخير بر قيمت فيش‌ها سخن مي‌گفت، به يك فروشنده اعلام كرد فيش عمره اعزام ٩٤ بيشتر از يك ميليون و ٥٠٠ هزار تومان قيمت ندارد.
دو ميليون تا سه ميليون و ٨٠٠ هزار تومان، هزينه اقامت ١٠ روزه در عربستان
پرواضح است كه همه هزينه سفر به حج، محدود به هزينه فيش و رواديد نيست. بلكه براي حضور در عربستان بايد هزينه اقامت و خورد و خوراك را نيز در نظر گرفت. در همين رابطه يكي از شركت‌هايي كه اقدام به راه‌اندازي كاروان حجاج مي‌كند، گفت: در حال حاضر شركت ما جاي خالي براي كاروان‌ها ندارد اما حداقل هزينه ١٠ روز اقامت در عربستان به ازاي هر فرد دو ميليون و ٤٠ هزار تومان است. البته كساني هم كه تمايل دارند از امكانات بهتر و بيشتر در هتل محل اقامت خود استفاده كنند طبعا بايد هزينه بالاتري بپردازند. كاروان‌هايي كه از طرف شركت ما به عربستان مسافر مي‌برند براي امكانات بيشتر نهايتا و به ازاي هر نفر سه ميليون و ٨٠٠ هزار تومان دريافت مي‌كنند.
وي درباره اينكه اگر كسي فيش حج نداشته باشد شركت مزبور چه كمكي به وي مي‌كند، گفت: شركت ما البته در كار خريد و فروش فيش حج نيست اما به دليل علاقه‌اي كه به زوار خانه خدا داريم يكي از مديران متقاضيان را براي دريافت فيش ياري مي‌كند. شركت ديگري كه به سوالات «اعتماد» پاسخ داد، گفت: هزينه ١٠ روز هتل در عربستان بين دو تا دو و نيم ميليون تومان است. اگر فيش اولويت ٣٠٠ داشته باشيد، به اين معناست كه ٥٠٠ هزار تومان براي تهيه آن هزينه كرديد. البته در اين مدت ٧٠٠ هزار تومان سود به روي فيش آمده است كه در نتيجه در صورت پرداخت يك ميليون تومان مي‌توانيد براي حج عمره اقدام كنيد.
او درباره تهيه فيش گفت: البته شركت‌هايي از اين دست نبايد به خريد و فروش فيش اقدام كنند اما با توجه به اينكه متقاضيان فيش زياد هستند، مديران ما اين كار را انجام مي‌دهند. در حال حاضر قيمت فيش حج عمره با اولويت ٣٠٠، سه ميليون تا سه ميليون و ٥٠٠ هزار تومان است.اين كارمند يكي از شركت‌هاي زيارتي درباره ميزان متقاضيان بعد از اتفاقات اخير عربستان گفت: هنوز تغيير خاصي در قيمت‌ها ايجاد نشده است اما متفاضيان اندكي كاهش داشتند كه به نظر مي‌رسد در آينده اين روند ادامه يابد و قيمت هم تحت تاثير كاهش متقاضيان كاهش پيدا كند.
عدم امنيت ريشه دلالي در بازار فيش حج
يكي از فعالان بازار خريد و فروش فيش حج در پاسخ به اين سوال «اعتماد» كه غالبا چه كساني فيش حجم خود را مي‌فروشند، گفت: برخي به اين كار به شكل يك سرمايه‌گذاري نگاه مي‌كنند، وقتي پول دارند ثبت‌نام مي‌كنند تا در موقع مقتضي با سود ويژه بتوانند فيش‌هاي‌شان را بفروشند. وي در جواب اين پرسش كه آينده كارتان را چگونه مي‌بينيد، گفت: فكر كنم سال سختي در پيش داشته باشيم. بازار حداقل براي شش ماهي راكد مي‌شود و اگر شما رسانه‌ها دست برنداريد اين ركود و كاهش قيمت مي‌تواند بيش از اين نيز طول بكشد. اين بدان معناست كه ما بايد به فكر كار ديگري باشيم.