دبیر شورای عالی مناطق آزاد به تازگی در اظهاراتی از استقبال کشورهای خارجی از جمله چین و امارات از طرح های سرمایه گذاری این نهاد خبر داده، با این حال یک عبارت وی واکنش های زیادی را برانگیخته است. وی با بیان این که «اماراتی ها آمدند و اتاق سرمایه گذاری خارجی امارات گفتند که ما تا 100 میلیارد دلار حاضریم سرمایه گذاری کنیم، طرح های تان را بدهید» افزود: «آن ها هم تمام طرح ها را یک جا برده اند دارند بررسی می کنند. در حال رفت و برگشت هستیم» در صورتی که رقم ادعایی وی صحیح باشد، باید گفت که منتظر یک رنسانس سرمایه گذاری خارجی باشیم، اما نگاهی به وضعیت جذب سرمایه گذاری خارجی در سال های گذشته و اقتضائات اقتصادی ایران نشان می دهد که خیلی بعید است چنین رقمی قابل تحقق باشد.
مدیر جوان و جنجالی دولت
حجت عبدالملکی از آن دسته مدیران عالی و در عین حال جوان دولت سیزدهم است که برخی اقدامات و به ویژه اظهارات وی واکنش های زیادی به همراه داشته است. به عنوان مثال در دوران تصدی وی بر وزارت کار بود که افزایش 57 درصدی دستمزد کارگران در سال 1401 رقم خورد. ادعاهای قبلی وی از جمله امکان ایجاد شغل با یک میلیون تومان نیز از دیگر مواضع جنجالی وی به شمار می رود. فارغ از این که ادعاها و واکنش های متقابل به ادعاهای وی چه میزان صحیح بوده است، سخنان اخیر وی در جایگاه دبیر شورای عالی مناطق آزاد نیز مجدد با واکنش از سوی اشخاص مختلف سیاسی و کارشناسان اقتصادی روبه رو شده است.
ادعای آمادگی امارات برای سرمایه گذاری 100 میلیارد دلاری در ایران
در فایل تصویری که کانال ها و مراجع مختلف رسانه ای از جمله تحلیل های روز، اقتصادنیوز و انتخاب منعکس کرده اند، مشاهده می شود که وی به استقبال اتاق ها و رایزن های بازرگانی کشورهای دیگر از جمله چین و امارات از طرح های سرمایه گذاری (که به نظر می رسد مربوط به سرمایه گذاری در مناطق آزاد کشور است)، اشاره کرده و می گوید: «رایزن اقتصادی چین کل بسته های (سرمایه گذاری) ما را که 370 عدد بود، اردیبهشت ماه یک جا برداشت و برد و گفت من این را به سرمایه گذاران چینی معرفی می کنم و فکر می کنم خیلی استقبال می کنند.» وی افزود: «اماراتی ها هم آمدند و اتاق سرمایه گذاری خارجی امارات گفتند که ما تا 100 میلیارد دلار حاضریم سرمایه گذاری کنیم، طرح هایتان را بدهید آن ها هم تمام طرح ها را یک جا برده اند دارند بررسی می کنند. در حال رفت و برگشت هستیم.»
رنسانس سرمایه گذاری در راه است؟!
صرف مقایسه ادعای سرمایه گذاری 100 میلیارد دلاری امارات در ایران ناخودآگاه این سوال را مطرح می کند که این رقم با آمار کنونی سرمایه گذاری خارجی در کشور چه نسبتی دارد؟ در کمال شگفتی باید گفت در صورت صحت این ادعا، باید منتظر یک جهش بزرگ سرمایه گذاری خارجی در کشور بود. چرا که گزارش 27 خرداد امسال خبرگزاری رسمی دولت (ایرنا) از وضعیت سرمایه گذاری خارجی نشان می دهد که به رغم رشد 84.3 درصدی سرمایه گذاری خارجی در دولت سیزدهم، میزان سرمایه گذاری از ابتدای فعالیت این دولت تا فروردین امسال، تنها 6 میلیارد و 51 میلیون دلار بوده است.
البته ناگفته نماند که طبق این گزارش، امارات جزو کشورهایی است که بیشترین مقدار سرمایه گذاری خارجی در ایران را داشته اند. این کشور بعد از روسیه، با بیش از 701 میلیون دلار سرمایه گذاری در 29 طرح در رده دوم رده بندی مذکور قرار گرفته است.
برای همین به نظر می رسد با توجه به روندهای پیشین، امکان پذیر بودن ادعای مذکور نشدنی باشد و دل بستن به این ادعا از سوی متولی مدیریت مناطق آزاد، جای شگفتی فراوان دارد.
واکنش ها به اظهارات عبدالملکی
در هر حال این اظهارات مجدد موجب واکنش های مختلف اشخاص سیاسی و اقتصادی به عبدالملکی شد. در بارزترین واکنش ها دکتر مجید شاکری اقتصاددان اظهار کرد: «برای این که مسئولان دقت بیشتری روی حرف هایی که می زنند بکنند، پیشنهاد می کنم اگر امارات تا انتهای سال 1402 کمتر از 10 میلیارد دلار در مناطق آزاد سرمایه گذاری کرد، آقای عبدالملکی در انتهای سال از کلیه سمت های دولتی استعفا کنند و دیگر به سیاست برنگردند. حداقل های سیاست ورزی حکم می کند قبل از اشاره به سرمایه گذاری 100 میلیارد دلاری امارات در ایران در فضای عمومی، ماجرای حقارت بار سرمایه گذاری 10 میلیارد دلاری مطرح شده در سفر طحنون مرور شود.»
کانال آقای اقتصاد نیز نوشت: 100 میلیارد دلار یعنی 5 میلیون میلیارد تومان، یعنی هزینه ساخت هفتاد برج خلیفه، یعنی شانزده برابر بودجه عمرانی کل ایران، یعنی 5 میلیارد شغل یک میلیون تومانی، یعنی به ازای هر ایرانی، 62 میلیون و 500 هزار تومان. پدرام سلطانی فعال اقتصادی و نایب رئیس سابق اتاق بازرگانی ایران نیز در یادداشتی که کانال اسمارت بورس آن را منتشر کرده، نوشت: «در صحت این خبر همین بس که اصلاً جایی به نام اتاق سرمایه‌گذاری خارجی (یا حتی اتاق سرمایه‌گذاری) در امارات وجود ندارد».
تبعات اعلام اعداد و ارقام عجیب و بزرگ!
ممکن است برخی بگویند که گفتن این جمله که «اتاق سرمایه گذاری خارجی امارات گفتند که ما تا 100 میلیارد دلار حاضریم سرمایه گذاری کنیم» لزوما به معنی اعتقاد به تحقق این رقم نیست اما انتظار می رود فردی که مسئول است در صورتی که چنین پیشنهاد بسیار بزرگ و متفاوتی از روند محقق شده سال های قبل اقتصاد ایران از سوی هر فرد یا گروهی مطرح می شود به دیده تردید به آن بنگرد و با طرح این اعداد و ارقام، انتظارات غیرواقعی ایجاد نکند و این ابهام را در ذهن ایجاد نکند که آیا متولی مناطق آزاد، درک دقیقی از اعداد و ارقام در حوزه اقتصاد دارد؟ در هر حال انتظار می رود مسئولان اقتصادی مراقب وعده ها و اعداد و ارقامی که مطرح می کنند باشند و چنین حاشیه هایی را برای خود و دولت ایجاد نکنند. در هر حال، به نظر می رسد حجت عبدالملکی باید توضیحات بیشتری درباره آن چه که گفته است و موجی از انتقادها را به دنبال داشته، ارائه کند./ خراسان