مقایسه آمارهای مربوط به مصرف مواد غذایی کشور نشان می‌دهد مصرف برنج در بهار سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 5 درصدی را تجربه کرده که یکی از دلایل اصلی این امر را می‌توان به کاهش محسوس قیمت برنج در کشور مرتبط دانست. آنطور که فعالان بازار برنج می‌گویند هم اکنون قیمت برنج در شمال کشور به 70 تا 80 هزار تومان رسیده، این در حالی است که این کالای اساسی قیمت 120 هزار تومان را نیز تجربه کرده بود که این امر به افزایش عرضه برنج در سراسر کشور برمی‌گردد.
هم اکنون 30 تا 40 درصد از برنج برداشت شده از شالیزارهای شمال کشور در سال گذشته در انبارها مانده و تا یک ماه دیگر نیز شاهد آن خواهیم بود که برداشت برنج از مزارع این استان‌ها آغاز خواهد شد، از طرف دیگر در سال گذشته با واردات یک میلیون و 800 هزار تن برنج رکورد واردات این کالای اساسی شکسته شد.
اقدامات حمایت از شالیکاران
همین امر سبب شده کشاورزان شمال کشور از دولت و وزارت جهاد کشاورزی تقاضای خرید این محصول را داشته باشند تا کشاورزانی که با تحریک دلالان از فروش محصول خود در سال گذشته ممانعت ورزیده و آن را به امید افزایش بیشتر قیمت برنج در انبارها دپو کرده بودند، زیان بیشتری نبینند.
به همین دلیل در نشست بررسی مشکلات شالیکاران که با حضور معاون اول رئیس‌جمهور برگزار شد، محمد مخبر دستور داد ظرف یک ماه آینده تمامی برنج‌های تولیدی سال گذشته از کشاورزان خریداری شود.
در همین خصوص سید سعید راد، مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی با اعلام اینکه براساس مصوبه اخیر، محصول برنج‌کاران را به‌صورت تضمینی خریداری خواهیم کرد، بر تعامل و هماهنگی بخش‌های مختلف این شرکت برای خدمات هرچه بهتر و بیشتر به کشاورزان تأکید کرد.دبیر انجمن تولیدکنندگان و واردکنندگان برنج کشور نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» اظهار کرد: خرید برنج مازاد کشاورزان توسط شرکت بازرگانی دولتی و انجمن تولیدکنندگان و واردکنندگان برنج به‌عنوان بخش خصوصی ادامه دارد.
مسیح کشاورز افزود: بدون هیچ شکی تلاش می‌کنیم با قیمت‌های منصفانه محصول زیادی از کشاورزان خریداری کنیم تا آنها متضرر نشوند، همچنین خرید این محصولات توسط شرکت‌های بزرگ بدون واسطه صورت می‌گیرد تا دست دلالان از بازار برنج کوتاه شود.
حذف حلقه واسطه‌ها
از طرف دیگر مدیرعامل انجمن تولیدکنندگان و واردکنندگان برنج کشور اظهار کرد: بالا بودن میزان بارندگی در فصل زراعی گذشته، باعث افزایش تولید برنج در کشور و به‌دنبال آن کاهش قیمت برنج ایرانی نسبت به سال زراعی گذشته شد. محمد مختاریانی افزود: مجموعه طبیعت با کاهش حاشیه سود فروش خود و حذف واسطه‌ها، محصول برنج کشاورزان را به‌صورت مستقیم از طریق مراکز خرید اعلام شده، خریداری کرده و در فروشگاه‌های زنجیره‌ای با قیمت ارزان به فروش می‌رساند.
وی تصریح کرد: انجمن با کمک برخی شرکت‌ها همچون شرکت طبیعت بدون واسطه با کشاورز و مراکز خرید و فروش برنج در ارتباط است و به همین دلیل قیمت‌ها منطقی شده و برای مصرف کننده به صرفه خواهد بود. وی در رابطه با احداث مراکز خرید برنج عنوان کرد: مراکز خرید در حال احداث است، البته آدرس مراکز خرید مازندران پیش‌تر اعلام شده و در سه روز آینده مراکز خرید برنج در گیلان هم اعلام خواهد شد و کشاورزان می‌توانند برنج خود را به این مراکز بفروشند.
مدیرعامل انجمن تولیدکنندگان و واردکنندگان برنج کشور با بیان اینکه صادرات برنج ایرانی به‌صورت بسیار محدود انجام می‌شود، گفت: صدور برنج ایرانی به خارج از ایران صرفاً برای ایرانیان مقیم کشورهای دیگر انجام می‌شود، نوع مصرف برنج در کشورهای دیگر به سبک ایران نیست و تمایلی به واردات این برنج ندارند.
کاهش 50 درصدی واردات
بر اساس اعلام گمرک ایران، ارزش واردات برنج در ۴ ماهه سال‌جاری حدود ۶۰۱ میلیون دلار بوده که در مقایسه با سال قبل حدود 50 درصد کاهش نشان می‌دهد. هم اکنون موافقت با ورود و میزان ثبت سفارش برنج و شرایط واردات آن در اختیار وزارت جهاد کشاورزی است، با این حال گمرک آمار واردات برنج در جریان تشریفات ترخیص تا ۴ مرداد را ۶۳ هزار تن عنوان و اعلام کرده با‌وجود اینکه تشریفات این میزان برنج در گمرکات در حال انجام است ولی تا پایان آبان ماه اجازه خروج از گمرک را نخواهد داشت مگر اینکه همانند سال قبل مصوبه یا ابلاغیه جدید به گمرک ارسال گردد.
افزایش قیمت خرید ارقام برنج
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران نیز از افزایش قیمت خرید برنج ارقام پرمحصول در استان خبر داد. حسن عنایتی با اشاره به افزایش قیمت خرید برنج ارقام پرمحصول در مازندران، اظهار داشت: قیمت خرید برنج ارقام پرمحصول مازندران شامل ندا و شیرودی افزایش یافت. وی گفت: قیمت خرید برنج پرمحصول ندا ۳۵ تا ۳۶ هزارتومان و برنج پرمحصول شیرودی ۴۲ تا ۴۲ هزار و ۵۰۰ تومان تعیین شد. وی با عنوان اینکه برنج ارقام پرمحصول کشاورزان توسط اداره کل غله و خدمات بازرگانی مازندران از کشاورزان برنجکار استان خریداری می‌شود، از کشاورزان خواست تا محصولات مازاد را به مرکز خرید عرضه کنند. عنایتی با عنوان اینکه پیش از این قیمت برنج ندا ۳۳ و شیرودی ۳۹ هزارتومان بود، افزود: در حال حاضر کار خرید برنج تولیدی سال گذشته در استان در حال انجام است. مازندران ۲۱۰ هزار هکتار شالیزار دارد و سالانه ۴۰ درصد برنج مورد نیاز کشور را تأمین و تولید می‌کند.