دولت سیزدهم در سال اول و دوم حضور خود طبق قانون خرید تضمینی، نرخ خرید تضمینی گندم را با سود متعارف و در زمان معین اعلام کرده است. این اقدام در سال اول تأثیر مثبت خود را در افزایش 60 درصدی خرید دولتی گندم نشان داد و دستاورد بزرگی برای دولت در خرید گندم از کشاورزان محسوب شد.
دولت برای سال زراعی 1402-1401 با درنظر گرفتن هزینه‌های تمام شده تولید، سود متعارف و نرخ تورم سالیانه با افزایش مجدد نرخ خرید تضمینی به مبلغ 15 هزار تومان موافقت و اعلام کرده است برنامه جدی برای خرید تضمینی محصولات کشاورزی جهت تأمین امنیت غذایی کشور را در دستور کار خود قرار داده است.
آغاز برداشت گندم از نیمه اول فروردین ماه امسال از استان سیستان و بلوچستان آغاز شد و طبق اعلام سرپرست وزارت جهاد کشاورزی، خرید گندم بیش از ۴۸ درصد نسبت به سال گذشته افزایش داشته است و تا کنون هم بیش از یک و نیم میلیون تن گندم از کشاورزان خریداری شده است.
برآورد وزارت جهاد کشاورزی بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته خرید هفت و نیم میلیون تنی گندم از کشاورزان است و این بدان معنی است که کشاورزان مانند سال گذشته، به مسئولان جهاد کشاورزی اعتماد کرده و در حال تحویل گندم خود به سیلو‌ها هستند.
پرداخت مطالبات گندمکاران
برای افزایش تولید علاوه بر تعیین منطقی خرید تضمینی گندم، پرداخت بموقع مطالبات کشاورزان نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. عدم تأخیر در پرداخت و تسویه بموقع گندم‌های خریداری شده از اولویت‌های وزارت جهاد کشاورزی است و طبق اعلام آقامیری سرپرست وزارت جهاد کشاورزی تا پایان هفته جاری تسویه یک و نیم میلیون تن گندم تحویل گرفته شده انجام می‌گیرد. وزارت جهاد کشاورزی در حدود چهار هزار میلیارد تومان اعتبار به اضافه هفت هزار میلیارد تومان برای پرداخت بخشی از مطالبات گندمکاران دریافت کرده است که در روزهای آتی پرداخت آنها را تکمیل می‌کند.
این در حالی است که دولت هماهنگی‌های لازم را در جهت تأمین اعتبار مورد نیاز در صورت خرید بیش از میزان پیش‌بینی خرید گندم نیز انجام داده است. بر اساس آخرین آمار شرکت بازرگانی دولتی، آمار تولید گندم بر اساس میزان اراضی زیرکشت این محصول و پیش‌بینی رشد تولید گندم در ۴ استان بوشهر، مرکزی، قزوین و تهران، حاکی از برآورد افزایش ۵۷ درصدی معادل 277 هزار تنی میزان خرید تضمینی این محصول استراتژیک در استان‌های مذکور است. علاوه بر این 4 استان تاکنون یک میلیون و ۷۰ هزارتن گندم به صورت تضمینی در استان خوزستان از کشاورزان خریداری شده است؛ خوزستان جزو اولین و مهمترین استان‌های کاشت گندم در کشور محسوب می‌شود به طوریکه در سال ۱۴۰۰ یک میلیون و ۸۳ هزار تن و در سال 1401 نیز یک میلیون و ۳۶۱ هزار تن گندم در خوزستان تولید شده است.
عملکرد بموقع شورای قیمت‌گذاری و وزارت جهاد کشاورزی دولت سیزدهم موجب افزایش تولید و خرید تضمینی گندم کشور شده است. دولت بعد از جلسات کارشناسی پیرامون تعیین نرخ خرید تضمینی گندم در نهایت 15 هزار تومان برای هر کیلو گندم را اعلام کرد به طوریکه ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان به عنوان نرخ پایه، دو هزار تومان جایزه برای تحویل به سیلو و هزار و ۵۰۰ تومان بابت یارانه کود و سم را پرداخت می‌کند و در نهایت کیلویی ۱۵ هزار تومان تعیین قیمت گندم انجام شد.
نرخ خرید تضمینی گندم برای سال زراعی جاری کیلویی 13 هزار تومان اعلام شده بود اما در پی افزایش هزینه‌های تولید و درخواست کشاورزان دولت نرخ خرید گندم را 2 هزار تومان افزایش داد و به 15 هزار تومان رساند. این اقدام دولت می‌تواند عاملی برای جلوگیری از رشد قاچاق گندم و تبدیل آن به خوراک دام گردد. استمرار چنین اقدامات حمایتی از سوی دولت می‌تواند کشور را به سمت خودکفایی در محصولات اساسی همچون گندم هدایت کند.