واگذاريهاي خودرو به برخي مجلسيها كه شائبه رانتي بودن در آن مطرح است، يك روز تكذيب ميشود، يك روز تاييد.
حسين جلالي، نماينده رفسنجان و از طيف محافظهكاران مجلس، در گفتوگو با «روزنامه اعتماد» روايت جديدي از شخص واسطه واگذاري خودروها دارد. او همچنين بهشدت از هياترييسه بابت «عدم صداقت» انتقاد كرده و گفته «هياترييسه و شخص رييس مجلس قطعا از اين واگذاريها خبر داشته است.» البته او واگذاري خودروها در خرداد و مرداد 1401 را به كلي رد ميكند و اين واگذاريها را منحصر به تير 1400 ميداند.
در تحولي ديگر، 97 نماينده به هياترييسه مجلس نامه نوشتهاند و خواستار آن شدهاند تا «اسامي تمامي كساني كه خارج از ضوابط مجلس اقدام به دريافت خودرو» كردهاند، منتشر شود. آنها خبرهاي مربوط به ماجراي واگذاريهاي خاص خودرو را «فضاسازي رسانهاي ناجوانمردانه عليه مجلس» دانستهاند. اين درحالي است كه علاوه بر احمد عليرضابيگي نماينده تبريز، حسن درويشيان رييس دفتر بازرسي رياستجمهوري هم آن را تاييد كرد؛ اما بعد از سه روز در گردشي 180 درجهاي سخنان خودش را تكذيب كرد.
در اين شرايط، موضوع زماني عجيبتر ميشود كه يك نماينده محافظهكار مجلس توزيع رانتي خودروها را تاييد كرده و گفته «اسامي نمايندگاني كه خودرو دريافت كردهاند دست خود هياترييسه و هيات نظارت است. اين خودرو كه رانت است به نمايندگان داده شده است.» ابوالفضل ابوترابي، نماينده نجفآباد در مجلس به «عصر ايران» گفته كه «در ابتداي دوره دنا پلاس دادند كه اتفاقا من هم گرفتم كه بعدا هم ۵۷ نفر علاوه بر دنا پلاس خودروهاي شاسيبلند نيز گرفتند.» او از ابراهيم رييسي انتقاد كرده و گفته «سوال من از رييس جمهور اين است كه چطور ميشود با دستمال كثيف شيشه را تميز كرد. اين آقاي درويشيان نبايد ديگر اينجا باشد وقتي خودش در زمان خودش در بازرسي كل كشور از اين خودروها گرفته است بايد بركنار ميشد البته دستگاه قضايي هم تعدادي گرفته و دولت قبل هم گرفته است اين موضوع قرار بوده خيليها را درگير كند.»
درويشيان در زماني رييس سازمان بازرسي كل كشور بوده كه ابراهيم رييسي رياست قوه قضاييه را بر عهده داشته است. او ابعاد جديدتري از اين ماجرا را افشا كردهاست. جلالي در اين گفتوگو با «اعتماد» همچنين سعي ميكند كه اين رانت اتفاق افتاده را به سوءاستفاده از جايگاه تقليل دهد و ميگويد اختلاس و فساد بزرگي رخ نداده است. در ادامه متن كامل اين گفتوگو را ميخوانيد. لازم به ذكر است كه نماينده رفسنجان در اين گفتوگو ادعاهايي درباره احمد عليرضا بيگي، نماينده تبريز بيان كرده كه براين اساس« اعتماد» آمادگي دارد پاسخ عليرضا بيگي را منتشر كند.
ماجراي واگذاري خودروها به نمايندگان هر روز در حال تاييد و تكذيب است، روايت شما از اين ماجرا چيست؟
يكي از خودروسازان ماشين را در بازار 700 ميليون تومان ميفروخته و به اينها هم همان 700 ميليون تومان را فروخته است. فقط تفاوتي كه دارد، اين است كه قسطي فروخته است. اينهم يك شركت خصوصي بوده است.
منتها موردي كه من ميبينم، اين است كه از طريق روابط ناسالم اتفاق افتاده است. تفاوت آن هم با بازار حدود 100 تومان بوده است و كساني كه اين روابط را نداشتهاند، نتوانستهاند از اين امتياز استفاده كنند. بنابراين اشتباه اين مساله در برقراري همين روابط است.
در اين ماجرا درباره يك كارمند مجلس هم صحبت شده؛ نقش اين كارمند چه بوده است؟
اشتباهي كه صورت گرفته اينجاست؛ يك آقايي كه راننده يكي از نمايندگان مجلس استان كرمان بوده، در يك نمايشگاهي به واسطه نماينده، به شركت خودروساز معرفي ميشود. اين آقا هم چون راننده بوده و در مجلس رفت و آمد داشته، با نمايندگان، دفاتر و معاون اجرايي آشنا ميشود و از اين روابط استفاده ميكند. روابط ناسالمي شكل گرفت كه من هم به آن معترضم، به مجلس پل زده ميشود و با دوستانشان و افراد و ... ميگويد ما ماشين داريم و ميتوانيم به شما خودرو بدهيم. آنها هم ميگويند ما نداريم و از اين دست صحبتها؛ او هم ميگويد خب من با مديريت صحبت ميكنم كه قسطي شود. اين خودروها را برخي كارمندان مجلس و برخي نمايندگان گرفتهاند. شنيدهام 50 تا 60 نفر از اين خودروها گرفتهاند اما براي تعداد مدرك معتبري ندارم. اين افراد را براي بازديد به آن شركت خودروسازي كه ميبردند، هديهاي كه ميخواستند به آنها بدهند، حواله يك خودروي قسطي بوده است.
اقساط چقدر بوده؟
از ميزان اقساط خبر ندارم. اما وقتي يك خبر به درستي منتشر نميشود، همه از آن آسيب ميبينند. تاريخ واگذاري خودروها به اين جمع، تيرماه 1400 بوده است. رييسي مرداد تنفيذ شده و شهريور هم سكان را در دست گرفته است.
پس ماجراي واگذاريها در خرداد و مرداد 1401 چه بوده؟
معلوم ميشود كه طرح اين موضوع كه متاسفانه از خود مجلس بود، براي حذف وزير با يك خبر دروغ بود و اين ضربه را به صنعت كشور وارد كردند. خب استيضاح روش دارد؛ روش اين نبود كه جعل خبر كنند.
معتقديد كه فاطميامين بابت اين موضوع بركنار شد؟
بله قطعا؛ ايشان از وزراي كارآمد كابينه بود و زحمات زيادي كشيده بود.
اما مواردي كه آقاي عليرضابيگي گفته به مرداد و خرداد 1401 مربوط ميشود.
من تاريخها را از آقاي نيكزاد گرفتهام و تير ماه 1400 بوده است. اما ببينيد، فساد و اختلاس بزرگي كه در آن يك مالي بالا كشيده شده باشد كه بخواهيم از حلقوم آنها بيرون بكشيم، نبوده است. آنها پول خودشان را دادهاند و ماشين خريدهاند. برخي از اينها نقدي و مانند مردم خريدهاند.
اما آنها بدون نوبت و نامنويسي خريدند و نوعي رانت بوده است.
خير؛ آن زمان نوبت وجود نداشته است. در آن زمان اين خودروها به روز بوده و مردم هم همين قيمت و بهصورت نقدي 700 ميليون تومان ميخريدند. خيلي هم بازاري نداشت و ميگفتند نفعي هم نداشته است.
باز هم ميپرسم؛ نامههايي كه آقاي عليرضابيگي منتشر كرده، مربوط به تابستان پارسال ميشود.
آقاي عليرضابيگي از وزير صمت ناراحت بود و ميخواست ايشان را حذف كنند كه حذف هم كردند و الان پشيمان هستند و ديگر فايدهاي ندارد.
يعني شما ميگوييد سال 1401 هيچ واگذاري صورت نگرفته است؟
خير؛ سال 1401 هيچ اتفاقي نيفتاده است و هرچه بوده تا تير 1400 بوده است.
هياترييسه مجلس در جريان اين موضوع بود؟
اتفاقا مشكل اساسي، هياترييسه است. آقاي رييس صادقانه صحبت نكرد و بايد صادقانه توضيح ميداد. اين خودروها بدون اجازه رييس كه نميتوانستند وارد مجلس شوند. حتما بايد معرفينامه از رييس مجلس داشته باشند؛ رييس مجلس موافقت كرده كه معاونت اجرايي اين اقدام را انجام دهد. يك نمايشگاهي گذاشتهاند و قطعا رييس از اين قضيه خبردار شده است.
يعني آقاي قاليباف از اين موضوعات خبر داشته است؟
رييس از اين مسائل باخبر بوده؛ قطعا جناب رييس با واگذاري خودروها به اين سبك موافقت كرده است؛ مگر ميشود كه در مجلس، زيرمجموعه رييس چنين كاري انجام دهد و رييس خبر نداشته باشد؟ اگر آقاي قاليباف بگويد من از اين موضوع خبر نداشتم، فاجعه است كه در زيرمجموعهاش چنين حركتي صورت گرفته اما خبر نداشته است. لذا قطعا خبر داشته و موافقت هم كرده است. حالا اما مثلا موافقت كلي ميكنند كه معاونت اجرايي مجاز است جهت خدمات رفاهي به نيروهاي مجلس و كارمندان و نمايندگان مجلس، اقداماتي داشته باشد. اينها فكر ميكردند اينكه يك ماشين قسطي در اختيار برخي نمايندگان گذاشته شود، يك خدمت است. مساله اينجا، اين است كه هياترييسه به خصوص رييس مجلس بايد روز قبل از استيضاح وزير صمت، موضوع خودروها را صادقانه به مردم توضيح ميداد.
به نظر شما رييس مجلس شفافيت را اعمال نكرده است؟
مشكل همينجاست؛ بايد شفاف به مردم ميگفت كه خودروهاي مذكور اينهاست؛ ما معرفي كرديم و بهصورت قسطي هم بوده است. 60-50 نفر رفتند و گرفتند و به بقيه هم نداديم و اينكه به چه كساني دادهايم. اما اين موضوع لاپوشاني و به وسيله آن، يك آتوي سياسي درست شد تا يك وزير حذف و به اين مساله دامن زده شود؛ حالا كه وزير رفت، ميخواهند موضوع را جمع كنند، اما نميتوانند.
اما نهاد رياستجمهوري هم وارد اين ماجرا شده و تاييد كرده است.
آقاي درويشيان تكذيب كرد. اما بايد با مردم صادق باشيم و يك بخش از شفافيت، همينجاست. ديروز 20 مرتبه تلويزيون خبر رييس مجلس را كه گفته پيگير هستيم، پخش كرده است. خب بگوييد چه اتفاقي افتاده است. صادقانه بگوييد اين تعداد خودرو بوده اما اسامي را نداريم.
چطور ممكن است اسامي را نداشته باشند؟
اسامي به آن صورت نيست، چون هر كسي حواله را كه گرفته، آن حواله را مثلا به همسايهاي، برادري يا هر شخصي داده يا فروخته و به نام شخص ديگري خورده است.
اما اگر بخواهند كه ميتوانند اسامي را پيدا كنند.
بله نميخواهم مخالفت كنم؛ اگر بخواهند ميشود. اما منظور اينكه فساد آنچناني رخ نداده است و تنها سوءاستفاده از جايگاه و روابط ناسالم را قبول دارد. ديگر اينكه شفافيت رفتار نمايندگان و رييس خوب نبود و ايشان صادقانه صحبت نكرد. هيات نظارت بر رفتار نمايندگان، درست و صادقانه توضيح نداد و آقاي بيگي از بابت اينكه هدف، وسيله را توجيه ميكند، دلسوزانه اين مساله را مطرح نكرد و دنبال اهداف سياسي خودش بوده است، چون هيچكدام از اينها دلسوز مردم و نظام نبودهاند، مدام اين مساله را پيچيدهتر و مشكلدارتر ميكنند. مثلا در جريان هواپيماي اوكرايني، وقتي آن حادثه پيش آمد، يك ساعت بعدش جمهوري اسلامي صادقانه گفت كه اشتباه از جانب خودمان بوده است و اشتباه از نيروهاي نظامي خودمان بوده است؛ صادقانه به مردم گفتند.
اما سه روز بعد از حادثه اين موضوع گفته شد.
به هر حال مردم هم وقتي ديدند كه مسوولانشان صادقانه توضيح ميدهند، پذيرفتند. اما هيچوقت نيامديم دروغ بگوييم كه مثلا نقص فني بود و اينها؛ ميشد اين كارها را هم كرد؛ اما صادقانه گفته شد.
ولي تا سه روز ميگفتند نقص فني بوده است.
بله پس از اينكه بررسي كردند و ديدند مشكل از ناحيه خودمان بوده، اعلام كرديم؛ تازه در آن شرايط. لذا بايد واقعيت را به مردم بگوييم. باز هم معتقدم تخلف بزرگي صورت نگرفته و فقط سوءاستفاده از جايگاه بوده است.
اما در اين شرايط بازار خودرو و اينكه مردم به لحاظ اقتصادي گرفتار هستند، اين موضوع اهميت بيشتري پيدا ميكند. بالاخره اين موضوع يك رانت بوده است.
خبرسازيها و رسانهها هستند كه اين كار را ميكنند. وگرنه هزاران نفر در بنگاهها و نمايشگاهها ماشين ميخرند و ميفروشند؛ پولش را داده ماشينها خريده است. اشكال كار قسطي خريدن است؛ اما بله؛ مردم مشكلات اقتصادي دارند و ميگويند يك نماينده چگونه توانسته يك ماشين 700 ميليوني را قسطي بخرد. اين سوالات ممكن است باشد. كمك كنيد كه صادقانه به مردم اطلاعرساني شود. اگر بخواهيم موجسواري سياسي كنيم، به نفع خودمان، كشور، قواي سهگانه نيست. اگر يك فساد و اختلاس بزرگي صورت گرفته بود بايد رسوا ميشدند اما در اين حد نبوده و رسانهها خيلي بزرگتر از آنچه بود، به اين موضوع پرداختند.
ولي رسانههاي دولت و مجلس بودند كه عليه يكديگر مطلب منتشر ميكردند.
بله؛ به خاطر اينكه صادقانه صحبت نشد، اين كارها انجام شد.
اما مثلا خبرگزاري مجلس با نمايندگان گفتوگو ميكرد و آنها ميگفتند كه نهاد رياستجمهوري و سازمان بازرسي در زمان درويشيان هم گرفته است.
وقتي هدف وسيله را توجيه ميكند، چوبش را هم ميخورند. وقتي آمدند يك وزيري را با دروغ انداختند، آنهايي كه اين كار را كردند، بايد چوبش را بخورند.
فكر ميكنيد جريان سياسي خاصي پشت اين ماجرا بوده است؟
كشف اين مورد با دستگاههاي نظارتي و اطلاعاتي است اما من قطعا دست مافيا را در اين مباحث صنايع، معادن و خودرو ميبينم. مشكلات داشت حل ميشد و به سمت روزآمدسازي واگذاري خودرو ميرفت. با واردات خودروهاي دست دوم و صد هزار خودروي صفر كيلومتر و توليد يك ميليون و 500 هزار خودرو در سال، در پايان سال ميشد كه عرضه و تقاضا برابر شوند و التهاب بازار خودرو در جامعه كاهش يابد. اين مسائل داشت حل ميشد. فاطمي امين فسادستيز بود و در بحث معادن ثابت كرد. البته هر انساني نقاط ضعفي دارند اما خيرالموجودين بود. اينها اصرار داشتند كه بازرگاني تفكيك شود، فلان معدن واگذار شود و ... افرادي مدام به نمايندگان شهرشان مراجعه ميكردند و نمايندگان هم ميخواستند خواسته اين سرمايهگذاران را برآورده كنند و وزير هم ميديد كه اين كار درست نيست.
يعني برخي نمايندهها واسطه افراد سرمايهدار ميشدند؟
ما شايد 40 هزار معدن داريم كه بهصورت نهفته خوابيدهاند؛ همه منتظر هستند و امضاي طلايي را گرفتهاند و ميخواستند به افرادي بدهند و با سودآوري آنها يك شبهسرمايهدار شوند. اما وزير گفت همه معادن لغو امتياز شود و به صاحبان اصليشان بازگردند و مديريت شوند. خب اينها معلوم است كه تنش دارد؛ آن افراد را ناراحت ميكرد. كسي كه 10 سال است روي يك معدن دست گذاشته است و نميخواهد آن را به توليد برساند. در شرايطي كه ما نياز به اشتغال و توليد و فرآوري داريم. اينها عصباني بودند و دنبال اين بودند كه يك جايي انتقامشان را بگيرند. متاسفانه رسانهها هم به اين كار كمك كردند و اين وسط صنعت كشور ضرر كرد.
ببينيد، بر سر هيچ، چه سرمايهگذاري و خبرسازيهايي ميكنند و چقدر آسيب ميزنند؛ اگر مساله مهمي بود، آدم ناراحت نميشود.
اما در اين چند روز، خبرگزاريهاي دولت و مجلس در حال زد و خورد رسانهاي بودند. مثلا خبرگزاري مجلس زيرنظر هياترييسه است و خط خبرياش با آنها هماهنگ است.
اينها يك اشتباهي كردند و ميخواهند آن را رفو كنند اما نميتوانند ديگر جمعش كنند. اشتباه را با اشتباه نميشود حل كرد.
قطعا جناب رييس با واگذاري خودروها به اين سبك موافقت كرده است؛ مگر ميشود كه در مجلس، زيرمجموعه رييس چنين كاري انجام دهد و رييس خبر نداشته باشد؟ اگر آقاي قاليباف بگويد من از اين موضوع خبر نداشتم، فاجعه است كه در زيرمجموعهاش چنين حركتي صورت گرفته اما خبر نداشته است لذا قطعا خبر داشته و موافقت هم كرده است
در جريان هواپيماي اوكرايني، وقتي آن حادثه پيش آمد، يك ساعت بعدش جمهوري اسلامي صادقانه گفت كه اشتباه از جانب خودمان بوده است و اشتباه از نيروهاي نظامي خودمان بوده است؛ صادقانه به مردم گفتند. به هر حال مردم هم وقتي ديدند كه مسوولانشان صادقانه توضيح ميدهند، پذيرفتند. اما هيچوقت نيامديم دروغ بگوييم كه مثلا نقص فني بود و اينها؛ ميشد اين كارها را هم كرد؛ اما صادقانه گفته شد. پس از اينكه بررسي كردند و ديدند مشكل از ناحيه خودمان بوده، اعلام كرديم.