درحالی طبق تصمیم جدید بانک مرکزی صرافیها و شعب منتخب بانکها باید 5 هزار یورو ارز سهمیهای را براساس نرخ بازار متشکل به متقاضیان بفروشند که مشاهدات خبرنگار ما نشان میدهد برخی صرافان فروش ندارند و به خریداران میگویند سراغ بانکها بروند.
براساس سیاست جدید بانک مرکزی ارز سهمیهای که پیش از این سالی یک بار بهمیزان 2 هزار دلار بهازای هر کارت ملی به خریداران داده میشد به 5 هزار یورو افزایش یافته است، البته در بخشنامه ابلاغی تأکید شده است که شعب منتخب بانکها و صرافها این میزان ارز را باید به نیازهای ضروری در سرفصل «تأمین نیازهای ضروری» پرداخت کنند.
با این حال با وجود گذشت چند روز از ابلاغ رسمی بانک مرکزی مشاهدات خبرنگار ما از صرافیهای سطح شهر نشان میدهد که برخی صرافیها فروش ارز ندارند و به خریداران توصیه میکنند که به شعب منتخب بانکهای عامل مراجعه نمایند، این درحالی است که بانک مرکزی تأکید داشت فروش ارز سهمیهای هم از طریق شبکه صرافی و هم از طریق شعب منتخب بانکها انجام خواهد شد.
کسب اطلاع از تعدادی از صرافها درباره چرایی عدم فروش 5 هزار یورو ارز سهمیهای در این صرافیها بیانگر آن است که برخی از محدودیتها و عدم تطبیق با قوانین جدید موجب بروز اخلال در فروش ارز به متقاضیان شده است.
یکی از صرافها میگوید: مهمترین عامل محدودیت تراکنشهای کارتخوان است چرا که هنگام خرید بیشتر از 100 میلیون تومان نمیتوان از طریق کارتخوان پرداخت کرد و مابقی مبلغ را باید بهصورت ساتنا پرداخت کرد ولی عملیات ساتنا ممکن است طول بکشد و تا زمانی که پول به حساب صرافی نرسد صرافی نمیتواند ارز را به متقاضی بفروشد چرا که فیشهای تقلبی ساتنا در مقاطع قبلی از سوی برخی از خریداران داده شده است و کلاهبرداری از این محل زیاد بوده است.
مشکل بعدی در شیوه خرید ارز توسط صرافها از بازار متشکل ارزی است در این حالت که بین صرافها اصطلاحاً به حراج هلندی معروف شده است، امکان مشاهده نرخ توسط صراف وجود ندارد و اگر صراف بخواهد ارز بخرد باید اول قیمت موردنظرش را در سایت ثبت کند بعد از نیم الی یک ساعت درصورت تأیید بانک مرکزی و بازار متشکل موفق به خرید میشود.
صرافها طبق دستورالعمل دولت قبل، مانده ارزی ندارند به همین دلیل نمیتوانند از موجودی حساب ارزی خودشان به خریداران ارز بفروشند چرا که مانده ارزی ندارند و همه بهصورت ریال است.
موضوع دیگر سقف پوزیشن باز صرافهاست که طبق دستورالعمل جدید بانک مرکزی 30 هزار یورو تأمین شده است؛ زمانی که صراف 50 هزار دلار بخرد و همزمان 15 هزار دلار را به مشتری داخل مغازه بخواهد بفروشد نمیتواند همزمان یورو به مشتری دیگر بفروشد چون یک حساب باز دارد و امکان معامله دیگر را ندارد چرا که باید پوزیشن ارزی صراف به زیر 30 هزار برسد تا دوباره بتواند خرید و فروش انجام دهد که این موضوع عملاً به روز بعد موکول میشود.
صراف طی روز حداقل دو بار و تا سقف 30 هزار دلار میتواند ارز بخرد؛ به همین دلیل محدودیت خرید و فروش دارد، این موضوع البته در اکثر شهرهای کشور برای صرافیها مشکلساز شده است چرا که با این سقف عملاً امکان فعالیت از تمام صرافیها گرفته شده است، بهعنوان مثال یک صراف در منطقه شلوغ است و امکان معامله تا 50 هزار دلار هم بهصورت روزانه دارد ولی صراف دیگری در یک منطقه خلوت و کوچک فعالیت میکند روزانه 30 هزار دلار مصرف ندارد و بنابراین نمیتواند از بازار متشکل ارز بخرد، این درحالی است که قبلاً امکان سفارش برای سقفهای کوچکتر هم وجود داشت.
صرافها میگویند ممنوع شدن معاملات ارز صادراتی در صرافیها از دیگر مشکلاتشان برای فروش ارز به مردم است چرا که ایراد وارد به خرید و فروش ارز صادراتی در صرافیها قیمت کم آن بود ولی حالا که قیمتها به بازار آزاد نزدیک شده است صرافیها هم میتوانند امکان معاملات ارز صادراتی را داشته باشند.
نکته بعدی این است که صرافیها امکان خرید بیش از 10 هزار دلار بهصورت روزانه از اشخاص حقیقی و حقوقی ندارند بنابراین چرخه خرید و فروش در صرافیها عملاً با دستاندازی مواجه شده است چرا که نهتنها نمیتوانند ارز صادراتی را بخرند و خرید ارز اشخاص حقیقی و حقوقی هم محدودیت دارد.
یکی از صرافیها میگوید: باید معاملات صراف به صراف باز شود تا بتوانیم مازاد نیاز ارزی را به صرافهای دیگری که نیاز کمتری دارند بفروشیم در این حالت سرعت عمل خدمات ارزی هم افزایش پیدا میکند.
بهگفته فعالان بازار ارز نوسانات ارزی اخیر و افزایش قیمت دلار در بازار طی روز جاری ناشی از مسائل سیاسی و جو روانی در بازار است اتفاقاتی که در روزهای گذشته در کشور افتاده به این نوسانات دامن زده است درحالی که قیمت ارز در کانالهای تلگرامی تا 45 هزار تومان هم بالا رفته بود طبق اعلام صرافها، هماکنون قیمت دلار در بازار 44 هزار و 500 تومان است و معمولاً قیمت کانالهای تلگرامی 500 تا 1000 تومان بالاتر از بازار است.
یکی از صرافها میگوید کاهش اختلاف قیمت دلار در بازار آزاد و بازار متشکل باعث ورود نیازهای واقعی به بازار شده است و دیگر خبری از نیازهای کاذب و سوداگری نیست به همین دلیل هم حجم فروش در معاملات بازار ارز کاهش یافته است./ تسنیم