مشاور وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: در مرحله دوم طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان، محدودیت تولید نان به دلیل محدودیت سهمیه برای نانوایان برداشته میشود و جبران کمکهزینه نانوایان افزایش دوبرابری خواهد داشت.
محمد جلال در مورد فاز دوم طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان اظهار کرد: در این طرح، دولت به هیچ عنوان یارانه نان را کاهش نداده است و حذف نخواهد کرد. پیشبینی یارانه نان در سال گذشته در بودجه حدود ۷۰ هزار میلیارد تومان بوده و سال آینده نیز حدود ۱۰۵ هزار میلیارد تومان منابعی است که برای یارانه نان در نظر گرفته شده که نشاندهنده افزایش ۵۰ درصدی است.
وی افزود: نکتهای که در طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان به آن پرداخته میشود، کاهش هدررفت مصارف آرد یارانهای در کشور است. در واقع در مرحله نخست طرح، زیرساختی را برای تکمیل زنجیره دادهها در فرایند آرد و نان در کشور برای نخستینبار به نقطه عملیات رساندیم و این زیرساخت محملی فراهم کرد که بتوانیم وارد مرحله دوم هوشمندسازی و متناسب کردن دسترسی نانوایان به آرد یارانهای مبتنی بر عملکرد آنها شویم.
وی ادامه داد: بنابراین در مرحله نخست، ساختار تخصیص آرد یارانهای که در سالهای گذشته به شکل کاملاً معین به نانوایان تعلق میگرفت و تا همین اواخر هم ادامه داشت، مبنای اصلی دسترسی نانوایان به آرد بود، اما در مرحله جدید، نانوایان با توجه به ثبت تراکنشهای فروش نان در کارتخوانهای هوشمند، یعنی میزان فروش نان و پردازش دادهها، امکان دسترسی به آرد یارانهای برای آنها رقم میخورد.
مشاور وزیر امور اقتصادی و دارایی ادامه داد: هدف اصلی در این فاز، حذف محدودیت دسترسی به یارانه آرد و نان برای نانوایان است تا نانوایانی که نان باکیفیت عرضه میکنند و مشتریان بیشتری دارند، امکان فروش بیشتر داشته باشند و از طرفی در مرحله دوم، هزینههای نانوایان در قالب یک کمکهزینه به دلیل عدم تغییر قیمت نان افزایش خواهد داشت. در مرحله نخست، حدوداً ۱۵ درصد جبران افزایش هزینهها رقم خورده است و در مرحله دوم حدوداً دوبرابر خواهد شد.
جلال در خصوص بیشنمایی فروش متذکر شد: واژه هوشمندسازی که در این طرح استفاده شده است، بهرهبرداری از آن در همین مرحله جدید خواهد بود و تعداد کمی از نانوایان که تراکنشهای غیرواقعی را روی کارتخوانهای هوشمند ثبت میکنند، سامانه مجهز به یک ساختار تحلیل داده است و در این ساختار استفاده مکرر از یک کارت بانکی، ثبت تراکنشهای غیرواقعی، ثبت فروش غیرمتعارف و... توسط سامانه، تحلیل و شناسایی میشود و نانوایان با عدم رعایت سلامت تراکنشهای خودشان، در واقع منافع آتی خود را به مخاطره میاندازند، یعنی دسترسیشان به کمکهزینه یا احیاناً تأمین آرد دچار محدودیت میشود؛ البته تاکنون هیچگونه محدودیتی برای این موضوع اعمال نشده، اما در مرحله جدید به دلیل اینکه قرار است نظام اختصاص آرد یارانهای به عملکرد گره بخورد، حتماً پردازشهای هوشمند روی تراکنشها اتفاق میافتد و ثبت تراکنشهای غیرواقعی برای نانوایان منفعتی نخواهد داشت و اعتبار نانوا را در این سامانه کاهش میدهد.
وی خاطرنشان کرد: در صورتی که نانوا رفتار مناسبی داشته باشد و حرفهای برخورد کند، قطعاً دسترسیها و فرصتهایش برای فعالیت شغلی بشدت افزایش مییابد و خوشبختانه تحلیلهای ما هم نشان میدهد درصد نانوایانی که احیاناً ثبت تراکنشهای غیرواقعی داشتهاند درصد بالایی نبوده، ولی در عین حال همان درصد پایین هم در مرحله دوم حذف خواهد شد.
مشاور وزیر امور اقتصادی و دارایی تأکید کرد: اصولاً نظام تعیین نرخنامه در کشور، در موضوع نان توسط شوراهای آرد و نان استانها اعمال میشود. نرخنامه به صورت مستند اعلام شده و در تمام کارتخوانهای هوشمند در کشور اعمال شده است، بدین ترتیب این در اختیار استانها است و قاعدتاً انواع نان که در سامانه بیش از ۷۰۰ نوع نان و با ۴ عنوان اصلی نان تافتون، سنگک، لواش و بربری ثبت شده است، به دلیل اینکه وزن چانه مختلف، افزودنی و شرایط مختلفی دارند، بنابراین این موضوع در اختیار مدیران استانی است که با هر روش و تدبیری نانهای خودشان را در نرخنامه درج کرده باشند و به محض اعلام آنها، در سامانه اعمال میشود.
جلال گفت: مرحله دوم مرحلهای است که محدودیت تولید نان به دلیل محدودیت سهمیه برای نانوایان برداشته میشود، جبران کمکهزینه نانوایان افزایش دوبرابری خواهد داشت، اقتصاد تولید نان به صورت مداوم دچار مزیت میشود و اقتصاد عدم تولید نان دچار محدودیت خواهد شد و این هدفی است که در مرحله دوم طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان در نظر گرفتهایم.
وی در خصوص دستاوردهای این طرح بیان کرد: برآوردهای اولیه ما نشان میدهد این هدررفتی که طی سالیان و دهههای گذشته به دلیل یارانهای بودن نرخ نان در کشور اتفاق افتاده، چیزی حدود ۲۵ درصد بوده است و ما در هدفگذاریمان پس از اجرای مرحله دوم طرح، امیدواریم این هدررفت به حداقل ممکن کاهش پیدا کند و اصولاً اقتصاد تولید نان، موضوع اصلی کار و تولید نانوایان باشد و انحراف مصارف گندم و آرد، اقتصاد غیرقابل دفاعی پیدا کند.