بر اساس آخرین اطلاعات به دست آمده از وزارت صنعت، معدن و تجارت، تاکنون 55 هزار دستگاه خودرو خارجی ثبت سفارش شده که رتبه اول این خودروها چانگان و دوم فیات است، از اینرو تا پایان خردادماه سال آینده 200 هزار دستگاه خودرو وارد کشور خواهد شد و از طریق بورس کالا به فروش میرسد.
عبدالله توکلی لاهیجانی، سرپرست دفتر صنایع خودرو وزارت صمت به «ایران» گفت: 29 شرکت مجوز واردات خودرو گرفتند لذا واردات خودرو تا پایان خرداد سال 1402 ادامه خواهد داشت و بعد از آن باید تصمیمگیری جدیدی صورت گیرد.
او با بیان اینکه واردات خودرو با هدف تنظیم بازار خودرو و ایجاد رقابت در بین خودروسازان داخلی بود، تصریح کرد: 11 اسفندماه سال گذشته رئیس جمهور در فرمان 8 مادهای خود دستور دادند که به منظور افزایش رقابتپذیری و رفع شائبه انحصار، متناسبسازی قیمت خودرو و جبران کمبود تولید به میزان مورد نیاز بازار، موانع قانونی و اجرایی واردات خودرو در سال ۱۴۰۱، رفع شود. در راستای این فرمان زیرساختهای واردات خودرو فراهم و واردات خودرو آغاز شد.
سرپرست دفتر صنایع خودروی وزارت صمت تصریح کرد: از آنجا که تولید خودرو نسبت به گذشته بهبود پیدا کرده و در برخی از خودروها تولید سیر صعودی به خود گرفته است باید دید که سیاستگذاران برای سال آینده چه تصمیمی در مورد واردات خودرو خواهند گرفت.
او پیشبینی کرد که تا پایان سال جاری، 100 هزار دستگاه خودرو وارد کشور خواهد شد و قطعاً این حجم از واردات میتواند بازار خودرو را تا حد زیادی تنظیم کند.
هنوز هیچ خودروی وارداتی از طریق بورس کالا عرضه نشده است. در جلسه اخیر هیأت پذیرش بورس کالا، پذیرش ۲۱ هزار و ۱۴۰ دستگاه خودروی وارداتی از دو شرکت چانگان چین و کیای کره در دستور کار قرار گرفت و تأیید شد. ۱۹ هزار دستگاه از مجموع خودروهای یادشده به شرکت چانگان چین تعلق دارد که توسط شرکت سایپا عرضه خواهد شد و مابقی به ۹ مدل خودرو از شرکت کیای کره جنوبی اختصاص دارد. تمامی این خودروها توسط هیأت پذیرش شرکت بورس کالای ایران پذیرش شده و بورس کالا آمادگی عرضه آنها را دارد که لازم است نخست اقدامات لازم در ارتباط با ترخیص کالا و موضوعات گمرکی انجام پذیرد. در این میان همه ۲۱ هزار و ۱۴۰ دستگاه خودرو به صورت یکجا و در یک زمان در بورس کالا عرضه خواهند شد و همان محدودیتهای پیشین خرید خودرو از بورس کالا پابرجاست؛ به بیان دیگر، همچنان هر کد ملی قادر به درخواست سفارش یک خودرو است و محدودیت سابقه خرید از سال ۱۳۹۸ که توسط وزارت صمت اعلام شد نیز به قوت خود باقی است.
اگر عرضه خودروهای وارداتی آغاز شود میتوان تأثیر آن را بر قیمت خودروها در بازار و همچنین کیفیت در خطوط تولید خودروسازان دید. در حال حاضر بازار خودرو از نرخ ارز اثر میگیرد، به نحوی که کوچکترین افزایش نرخ ارز، باعث میشود که قیمت خودرو چند میلیون تومان گران شود.
محمدحسین تهرانی، کارشناس بازار خودرو میگوید: عرضه خودروهای داخلی در بازار نسبت به گذشته بسیار بهبود پیدا کرده است اما متأسفانه نرخ ارز سبب شده که قیمتها مرتب رشد داشته باشد.
او با بیان اینکه برخی از واسطهها به جریان رشد قیمت خودرو کمک میکنند، تصریح کرد: طی ماههای گذشته که قیمت خودرو نزولی شد و خبرهای مثبت از تولید خودرو رسانهای شد، آنهایی که خودرو احتکار کرده بودند بشدت نگران دارایی خود بودند، حال افزایش نرخ ارز باعث شد که این گروه نفع زیادی ببرند.
تهرانی با یادآوری این موضوع که افزایش تولید خودرو میتواند از اثرات افزایش نرخ ارز در بازار خودرو بکاهد، گفت: اگر افزایش تولید خودرو با سرعت بیشتری دنبال شود به گونهای که عرضه از تقاضا پیشی بگیرد خیلی از مشکلات بازار خودرو حل خواهد شد. در مقطع فعلی خودروسازان پیش فروش میگذارند و یک میلیون و 200 هزار نفر شرکت میکنند این در حالی است که نیاز سالانه کشور به خودرو این تعداد است.
او ادامه داد: پر واضح است بخش قابل توجهی از کسانی که برای خرید خودرو ثبت نام کردند تنها به فکر فروش و سودآوری هستند لذا برای پایان دادن به این نحوه درآمدزایی باید تولید خودرو افزایش پیدا کند و همچنین عرضه خودروهای وارداتی از طریق بورس کالا با سرعت بیشتری دنبال شود.
این کارشناس بازار خودرو با تأکید بر اینکه زمانی بازار خودرو به تعادل میرسد که دیگر هیچ فردی برای خرید خودرو از سوی کارخانه بیش از یک ماه معطل نشود، تصریح کرد: قرعهکشی و سایر اقدامات گزینشی، عطش خرید خودرو را بیشتر میکند، لذا باید از این مرحله عبور کرد.
روز گذشته دومین محموله خودروی وارداتی وارد بندر شهید باهنر شد. بدین جهت ۱۲۰ دستگاه خودرو با ۲ فروند لندینگ کرافت وارد بندر شهید باهنر شد. این خودروها ساخت شرکت هیوندا محصول کره جنوبی از نوع سواری سدان و مدل ۲۰۲۳ هستند که پس از پایان رویه گمرکی از بندر شهید باهنر خارج خواهند شد. تا پایان سال جاری نیز تعداد دیگری از این خودروها وارد بندر شهید باهنر میشود.
سوم دیماه نیز نخستین محموله خودروهای وارداتی شامل ۲۲ خودرو از ۶ نمونه محصولات کیا ازجمله سراتو، ریو، پیکانتو، پگاس، سونت (شاسی بلند) و اسپورتیج (شاسی بلند) وارد بندر لنگه شده بود.
از آنجا که واردات خودرو طی 4 سال ممنوع بوده و همچنین سازکاری که در این دوره برای واردات خودرو در نظر گرفته شده در قیاس با گذشته بسیار متفاوت است چرا که واردکنندگان عملاً باید شرایطی را فراهم کنند که امکان تولید این خودروها در کشور فراهم شود، روند واردات خودرو به آهستگی پیش میرود اما پیشبینیها بر این است که از ماه آینده واردات خودرو با سرعت بیشتری انجام خواهد شد.