گروهی از پزشکان در طول سال 2022 و پس از تحمل فشارکاری دوران همهگیری ویروس کرونا در کشورهای اروپایی مانند فرانسه، آلمان، اسپانیا، پرتغال، یونان و ترکیه راهپیمایی اعتراضی برگزار کردند و حتی برخی از آنها دست به اعتصاب زدند. مهمترین خواسته آنها افزایش دستمزد بود.
مطابق آمار منتشر شده از سوی سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD)، در اکثر کشورهای اروپایی، حقوق ناخالص سالانه پزشکان بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ با وجود تعدیل نسبت به نرخ تورم افزایش یافته است؛ هر چند که حقوق واقعی آنها در برخی کشورها کاهش یافته است.
اما دستمزد پزشکان در اروپا چقدر است؟ کدام کشورها بیشترین و کمترین حقوق را به پزشکان میدهند؟ حقوق پزشکان در دهه گذشته چقدر تغییر کرده است و با توجه به شاخص برابری قدرت خرید، پزشکان چقدر درآمد دارند؟
مجموعه دادههای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی شامل اطلاعات ۲۵ کشور اروپایی است که نشان میدهد، حقوق ناخالص سالانه پزشکان متخصص از ۲۰ هزار و ۲۰۰ یورو در لهستان تا ۲۵۸ هزار و ۵۵۲ هزار یورو در لوکزامبورگ متغیر است.
افزون بر لوکزامبورگ، چهار کشور دیگر وجود دارد که درآمد متخصصان در سال ۲۰۲۰ بیش از ۱۵۰ هزار یورو بوده است: ایرلند (۱۷۲ هزار و ۸۸۲ یورو)، هلند (۱۶۰ هزار و ۸۶۹ یورو)، دانمارک (۱۵۶ هزار و ۶۱ یورو) و ایسلند (۱۵۵ هزار و ۲۷۶ یورو).
حقوق ناخالص متخصصان در فرانسه، ایتالیا و اسپانیا به طور قابل توجهی کمتر از ۱۰۰ هزار یورو بوده است. در چندین کشور دیگر در اتحادیه اروپا از جمله پرتغال و یونان هم متخصصان کمتر از ۵۰ هزار یورو درآمد دارند.
البته دستمزد پزشکان عمومی کمتر از متخصصان است. به عنوان مثال، متخصصان در بریتانیا ۸۵ درصد بیشتر از پزشکان عمومی درآمد دارند، کشوری که در آن متوسط دستمزد ناخالص سالانه پزشکان عمومی ۷۳ هزار و ۴۰۸ یورو بوده ولی متخصصان در سال ۲۰۲۰ به طور متوسط ۱۳۶ هزار و ۳۷۵ یورو دریافتی داشتهاند.
در سال ۲۰۲۰، این تفاوت در هلند ۴۵ درصد و در آلمان حدود 20 درصد بوده است.
آیا حقوق پزشکان بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ به طور واقعی افزایش یافته یا این که صرفا به طور اسمی و بدون تعدیل آن نسبت به تورم بالا رفته است؟
بیشترین افزایش واقعی دستمزد متخصصان در مجارستان رقم خورده و پس از آن، اسلواکی، چک و استونی قرار دارند. آلمان و فرانسه نیز در هر دو گروه متخصصان و پزشکان عمومی افزایش اندکی را داشتهاند.
در برخی کشورها مانند پرتغال، اسلوونی و بریتانیا، حقوق متخصصان و پزشکان عمومی بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ به صورت واقعی کاهش یافته است. در بریتانیا، این کاهش برای متخصصان ۱.۲ درصد و برای پزشکان عمومی ۰.۸ درصد بوده است.
بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، دستمزد متخصصان در چندین کشور سریعتر از پزشکان عمومی افزایش یافته و در نتیجه شکاف حقوقی این دو گروه بیشتر شده است. با این حال، این شکاف در برخی از کشورها مانند اتریش، بلژیک و هلند که درآمد واقعی پزشکان عمومی بیشتر از درآمد متخصصان افزایش یافته، اندکی کمتر شده است.
حقوق پزشکان - هم متخصصان و هم پزشکان عمومی - در همه کشورهای مورد بررسی، به طور قابل توجهی بالاتر از میانگین دستمزد ملی بوده است. در اکثر کشورها، پزشکان عمومی حدود دو برابر بیشتر از میانگین دستمزد در سال۲۰۲۰ دریافت کردند، در حالی که متخصصان دو تا سه و نیم برابر بیشتر دریافت کردند.
نسبت حقوق متخصصان به متوسط دستمزد در چهار کشور بیش از ۳ برابر بوده است: ایرلند (۳.۵ برابر)، آلمان (۳.۴ برابر)، بریتانیا (۳.۳ برابر)، هلند (۳.۲ برابر).
حقوق متخصصان بر پایه برابری قدرت خرید تا حد زیادی با رتبهبندی آنها بر اساس دستمزدهای اسمی متفاوت است. در سال ۲۰۲۰، حقوق متخصصان بر پایه برابری قدرت خرید از ۳۳ هزار و ۸۳۵ یورو در لتونی تا ۱۳۶ هزار و ۱۰ یورو در آلمان متغیر بوده است.
هر چند تفاوت حقوق متخصصان بر پایه برابری قدرت خرید در بین کشورهای اروپایی در مقایسه با تفاوت ثبت شده بر پایه حقوق اسمی کمتر است، اما هنوز به طور قابل توجهی بالاست.