گاز رایگان برای یک میلیون و 260 هزار مشترک مددجوی تحت پوشش سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی(ره)، حرکتی مهم در راستای عمل به قانون بودجه سال‌های 1400 و 1401 و حمایت از اقشار آسیب‌پذیر جامعه است.
به نظر میرسد که دست‌کم هیچ یک از دولت‌ها تاکنون تجربه اینچنینی را از خود بروز نداده‌اند. براساس قانون بودجه 1401 دو وزارتخانه نفت و نیرو، مأمور شده‌اند که تعرفه‌های آب، برق و گاز را به شکلی اصلاح کنند که با رعایت مناطق جغرافیایی کشور، تعرفه مشترکان کم‌‌مصرف و خانوارهای محروم زیر پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی برابر صفر تعیین شود. بر همین منوال، آیین‌نامه رایگان شدن هزینه‌های مصرفی مصوب هیأت وزیران هم، دوم آذرماه سال گذشته ابلاغ شده بود.
با یک ضرب و تقسیم ساده و محاسبه 3.3 نفر به ازای بعد هر خانوار، برآورد می‌‌شود چیزی حدود چهار میلیون نفر فقط در کشور، تحت پوشش طرح رایگان گاز قرار گیرند. منابع لازم برای تحقق این امر مهم هم از طریق افزایش تعرفه گاز مشترکان پرمصرف تأمین می‌‌شود که به تازگی، سازکار محاسبه آن درباره اصلاح تعرفه گاز مشترکان خانگی، ابلاغ شده است.
در شرایط فعلی، وضعیت آب و هوایی به ۵ اقلیم تقسیم شده که اقلیم اول، اقلیم خیلی سرد و اقلیم پنجم هم خیلی گرم در نظر گرفته شده است.
برای تعیین گازبها، علاوه بر توجه به اقلیم‌ها، ۱۲ پلکان هم تعریف شده که طبق این مصوبه، پله‌های اول تا سوم بدون تغییر قیمت باقی مانده‌اند.هرچندکه پله چهارم تا ششم 30 درصد افزایش و پله هفتم تا دهم 50 درصد افزایش نسبت به تعرفه قبلی را داشتند. درعین حال، تعرفه پله‌های یازدهم و دوازدهم نیز عدد ثابت 5 هزار و 6 هزار تومان به ازای هر مترمکعب تعیین شده است. بنا برتوضیحات شرکت ملی گاز ایران، در سه پلکان اول یعنی مصارف متعارف، هیچ‌گونه تغییری اتفاق نخواهد افتاد. اما از پلکان چهارم تا پلکان دهم، مشترکان پرمصرف و پلکان یازدهم و دوازدهم هم مشترکان بسیار پرمصرف، تعرفه تقریباً به قیمت خوراک پتروشیمی‌ها، یعنی براساس قیمت صادراتی در نظر گرفته شده که بین ۵ تا ۶ هزار تومان قیمت دارد.
هم اکنون ۶۴ درصد مشترکان شرکت گاز، در سه پلکان اول قرار گرفتند که ۳۵ درصد مصرف گاز را انجام میدهند. اما ۳۵ درصد از مشترکان، ۶۰ درصد مصرف را به عهده داشته و قریب به ۲ درصد هم نزدیک به ۵ و نیم درصد مصرف گاز دارند که شامل پرمصرف‌ها هستند.
در سال گذشته، عمده‌ترین نوع سوخت مصرفی ۹۵.۲ درصد از خانوارهای شهری برای گرما، گاز طبیعی و عمده‌ترین نوع سوخت مصرفی ۷۸.۱ درصد از خانوارهای روستایی برای گرما، گاز طبیعی (شبکه عمومی) و ١١.١ درصد هم نفت سفید بوده است. طبق اعلام مرکز آمار ایران، درسال ۱۴۰۰ متوسط هزینه سالانه یک خانوار شهری و یک خانوار روستایی به ترتیب ٩٣ و ۵۲ میلیون تومان بوده است. گزارش‌ها نشان میدهند که پایداری هوای سرد در کشور و افزایش مصرف گاز در بخش‌های خانگی و تجاری، میزان مصرف گاز کشور را به رقم ۶۰۰ میلیون مترمکعب در شرایط فعلی رسانده است. مقدار مصرف فعلی گاز، در مقایسه با مدت مشابه پارسال با همین دما، روزانه ۶۰ میلیون مترمکعب افزایش‌یافته است.
مجید چگنی، مدیر عامل شرکت ملی گاز ایران گفته است که حدود ۹۳۵ هزار مشترک تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و همچنین مددجویان سازمان بهزیستی نیز ۳۲۴ هزار مشترک هستند که در مجموع حدود یک میلیون و ۲۶۰ هزار مشترک تحت پوشش این بند قانون قراردارند و گازبهای آنها رایگان است.
به گفته وی، از کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی درخواست شده تا اگر مشترکی جا مانده، بتوانند آنها را نیز به لیست خود اضافه کنند و همچنین اگر افرادی تحت پوشش دو نهاد مهم هستند و هنوز از قبض رایگان استفاده نمی‌کنند، اینها را هم به شرکت ملی گاز معرفی کنند تا تحت پوشش قرار گیرند. گویا، بیش از ۹۸ درصد خانواده‌های تحت پوشش کمیته امداد در حال حاضر، مشمول بهره‌برداری از خدمات گاز می‌شوند. هرچند که برخی هم در مناطقی حضور دارند که بنا به دلایل اقلیمی، لوله‌کشی گاز در آنجا هنوز انجام نشده که سیاست دولت البته، گازکشی برای همه استان‌ها است. با این همه به نظر میرسد که آنها نیز بزودی به جمع دریافت کنندگان خدمات مورد اشاره، اضافه شوند.
آبان ماه امسال، سید مرتضی بختیاری، رئیس کمیته امداد امام خمینی(ره) گفته بود که خانوارهای تک‌نفره تحت پوشش کمیته امداد ۵۵۰ هزار تومان، دو نفره ۷۸۰ هزار تومان، سه نفره یک میلیون و ۹۰ هزار تومان، چهار نفره یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان و پنج نفره و بالاتر یک میلیون و ۷۲۰ هزار تومان مستمری دریافت خواهند کرد. واقعیت این است که با این اقدام مهم دولت سیزدهم در راستای حمایت از معافیت‌های هزینه‌های انرژی مددجویان تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی، بخشی از هزینه‌های خانوار آنها به طور محسوسی کاهش خواهد یافت.
ناگفته پیداست که با گذشت یکسال از آغاز مدیریت دولت سیزدهم و برداشتن گام‌های حمایتی، اقشارآسیب‌پذیر جامعه احساس پشتگرمی بیشتری نسبت به خود در مقایسه با سال‌های قبل دارند؛ سال‌هایی که حرف دولتمردان در حمایت از اقشار آسیب پذیر جامعه، درحد حرف و شعار باقی ماند.ش