در حالی که رکود کم سابقه ای در ساخت و ساز مسکن حاکم شده ،هزینه های ساخت مسکن هرروز بیشتر می شود! دو روز پیش رئیس اتحادیه مصالح ساختمانی از نصف شدن فروش مصالح ساختمانی در ماه‌های اخیر خبر داده و گفته بود که بازار ساخت‌وساز قفل شده است. اما نکته عجیب این است که همزمان با این رکود،برخی خبرها از افزایش عجیب ساخت و ساز حکایت دارد. در روزهای گذشته خبرهایی از احتمال افزایش قیمت سیمان، گرانی مصالح و افزایش چندبرابری قیمت یونولیت منتشر شد و مرکز آمار هم در گزارش خود از هزینه های ماشین آلات حمل مصالح ساختمانی، اعداد و ارقامی را منتشر کرد که شوکه کننده بود. در این گزارش به سهم هرکدام از مصالح در افزایش هزینه ساخت و ساز می پردازیم.
یونولیت/ گرانی 3 برابری و کمیاب
در روزهای گذشته افزایش عجیب قیمت یونولیت با واکنش های زیادی همراه بود. آن طور که دبیر انجمن انبوه سازان مسکن تهران گفته در چند هفته گذشته قیمت پلاستو فوم (یونولیت) به دلیل افزایش قیمت مواد اولیه سه برابر شد و با ارائه نشدن از سوی کارخانجات شاهد نایاب شدن یونولیت هستیم. به گفته دبیر انجمن انبوه سازان مسکن تهران، قیمت هر متر مربع یونولیت در اندازه کوچک ۷۰ هزارتومان بود که اکنون به بیش از ۲۲۰ هزار تومان رسیده است .افزایش قیمت در این محصول و همچنین دیگر مصالح ساختمانی بر افزایش قیمت مسکن تاثیر گذار است.
زمزمه های گرانی سیمان و تایید و تکذیب آن
برخی خبرها و گمانه ها از خیز کارخانه های سیمان برای افزایش قیمت این محصول حکایت دارد. در نامه ای که از دیروز خبرساز شده، انجمن سیمان از بورس کالا خواستار افزایش قیمت 35 درصدی سیمان شده است. آن طور که خبرآنلاین نوشته دبیر انجمن صنعت سیمان از اجرای افزایش حداقل ۳۵درصدی قیمت پایه سیمان خاکستری در انواع مختلف محصولات خبر داده است. با این افزایش قیمت،هر تن سیمان به‌صورت فله‌ای از ۳۶۰ هزار تومان به ۴۸۶ هزار تومان، هر پاکت سیمان ۵۰ کیلویی تیپ ۲ در بورس کالا به ۵۸ هزار و ۵۷۰ تومان و سیمان تیپ ۵ به ۵۹ هزار و ۷۱۰ تومان می رسد. هرچند که قیمت سیمان، با عرضه و تقاضا مشخص می شود و قبلا حتی بیشتر از قیمت های اعلام شده فروخته می شد. این درخواست در حالی بود که مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صمت افزایش 35 درصدی قیمت کل سیمان تولیدی را کذب خواند و گفت: در موضوع سیمان، تلاش وزارت صمت این است که هم تولیدکننده و هم مصرف کننده دچار مشکل نشوند.
افزایش تا 185 درصدی کرایه ماشین‌آلات ساختمانی
جدای از افزایش عجیب قیمت یونولیت و زمزمه های گرانی سیمان و... مرکز آمار روز گذشته گزارشی شوکه کننده منتشر کرد که حکایت از افزایش 22 تا 185 درصدی قیمت ها نسبت به مدت مشابه سال گذشته دارد. این داده‌ها حاکی است افزایش هزینه کرایه ماشین‌آلات طی این مدت نسبت به دوره قبل (6 ماه دوم سال گذشته) هم از 18 تا 155 درصد بوده است. مقایسه ٦٠ قلم آمارگیری شده، نشان می‌دهد بیشترین افزایش کرایه ساعتی نسبت به «دوره قبل» با 39/155 درصد مربوط به «جرثقیل کامیونی دوکابینه حدود ٥٠ تن با راننده» و کمترین افزایش کرایه ساعتی مربوط به « ماشین سواری استیشن چهاردر با راننده» با 33/18 درصد، بوده است.
افزایش قیمت در کف بازار مصالح
مرکز آمار گزارش تحولات بازار مصالح ساختمانی در سه ماه دوم سال را منتشر کرده اما سازندگان مسکن می گویند این اعداد و ارقام از زمین تا آسمان با آن چه در کف بازار مصالح ساختمانی در جریان است، تفاوت دارد. آن طور که سایت «بورس 24» نوشته بر اساس گزارش مرکز آمار، طی سه ماه دوم سال بیشترین تاثیر در کاهش تورم مصالح ساختمانی را گروه اجرایی « سیمان، بتن، شن و ماسه» با 4/15 درصد افت قیمت داشته است. این در حالی است که قیمت‌های کف بازار حرف دیگری می‌زند. به عنوان مثال در همین گروه مورد اشاره، قیمت سیمان سرباره نائین (بسته‌بندی ۴۰ کیلویی) از ۵۴ هزار تومان در ابتدای تیرماه به ۷۵ هزار تومان در پایان شهریورماه رسیده بود که رشد 9/38 درصدی قیمت در بازار را نشان می‌دهد. در این گروه همچنین سیمان پرتلند ساوه (۴۰ کیلویی) که در ابتدای تیرماه ۵۵ هزار تومان بوده است، در انتهای شهریورماه به ۸۵ هزار تومان رسیده که نشان از رشد 5/54 درصدی دارد.
روند صعودی آهن و میلگرد
آهن و میلگرد هم از مصالحی است که تاثیر زیادی بر هزینه تمام شده ساخت مسکن دارد. آن طور که تجارت نیوز در گزارشی نوشته قیمت میلگرد از ابتدای نهضت ملی مسکن یعنی حدود یک سال و نیم پیش تا کنون دست کم سه برابر شده است!
یک کارشناس مسکن: حدود 30 درصد هزینه های ساخت مسکن را مصالح تشکیل می دهد اما ...
مصالح، زمین، دستمزد و... در افزایش قیمت مسکن چه تاثیری دارد؟ سراغ یک کارشناس مسکن رفتیم تا این سوال را مطرح کنیم. محمد علیزاده به خراسان می گوید: « مهندسان عمران فرمول مشخصی برای تعیین هزینه ها دارند اما بیشتر از فرمول های مالی، تجربه کاری در این زمینه کاربرد دارد. در این مدت با توجه به تورم و شرایط اقتصادی و... سهم هزینه های حمل و نقل مصالح در هزینه تمام شده یک ساختمان حدود 3 تا 4 درصد است و حمل و نقل را نمی توان در این فرمول آورد، چون حمل و نقل زمانی افزایش قیمت زیادی دارد که بنزین گران می شود. اما مصالح حدود 25 تا 30 درصد از هزینه های ساخت را به خود اختصاص می دهد. آهن آلات و ابزار و وسایل لازم برای ساخت مسکن هم جزو مصالح حساب می شود و نمی توان ادوات را از آن تفکیک کرد. حدود 70 درصد باقی می ماند که زمین ، بخش زیادی را به خودش اختصاص می دهد، اما مجوزهای شهرداری و دستگاه ها و سازمان ها هم به آن اضافه می شود. بنابراین حدود 70 درصد هزینه ها مربوط به زمین، دستمزد، مجوزها ومسائل مرتبط است اما افزایش قیمت هر کدام از موارد بالا مانند مصالح، زمین، ادوات، دستمزد، مجوزها و... در افزایش دیگر هزینه های ساخت مسکن تاثیر زیادی دارد. یعنی افزایش هزینه مجوز در افزایش قیمت مصالح، دستمزد و ... تاثیر دارد.»
با این روند پر بی راه نیست که روز یک شنبه عضو شورای عالی مسکن از قیمت تمام شده متری 8 میلیون (بدون محاسبه قیمت زمین) برای مسکن ملی خبر داد. موضوعی که قطعا مختص به مسکن ملی نخواهد بود حال شاهد هستیم که پس از جهش قیمتی مسکن در ماه های گذشته ، مصالح نیز در حال افزایش قیمت است و متاسفانه در ادامه می تواند به جهش های قیمتی دوباره مسکن منجر شود.
افزایش 3 برابری قیمت مصالح ساختمانی«یونولیت» طی یک ماه گذشته
آوار «یونولیت» بر سر ساخت و ساز
بهاره موفقی/ با توجه به بحران خیز بودن صنعت ساختمان سازی و نگاهی به پیشینه وضعیت ساختمان های ناایمن درتکرار حوادثی مانند حادثه پلاسکو، آتش سوزی برج سلمان و ...افزایش قیمت یونولیت
( یکی از مصالح ساختمانی که علاوه بر سبک سازی ساختمان، نقش ایمنی نیز دارد و از حریق های گسترده در ساختمان ها جلوگیری می کند) زنگ هشداری را در صنعت ساختمان سازی به صدا درآورده است.
بنا به اظهارات یکی از اعضای هیئت مدیره انجمن انبوه سازان استان قیمت یونولیت طی یک ماه و نیم اخیر افزایش تقریبا سه برابری داشته که این موضوع به کاهش کیفیت تولید آن و رعایت نکردن برخی از استانداردها و معیارهای نظارت در صنعت ساختمان سازی منجر خواهد شد.
یکی از فروشندگان مصالح ساختمانی درباره افزایش قیمت یونولیت می گوید: از دو ماه پیش قیمت یونولیت رو به افزایش بوده و 6 برابر شده است. قیمت یونولیت کیلویی 50 هزار تومان بوده، اما الان 300 هزار تومان شده است. قبلا قیمت یک ورق 5 سانتی یونولیت 80 هزار تومان بوده، اما الان 250 هزار تومان شده است.
یکی دیگر از فروشندگان مصالح ساختمانی در این باره می گوید: سه ماه پیش هر عدد یونولیت بلوک سقفی 45 هزار تومان بود و قیمت آن هم اکنون 250 هزار تومان شده است. 70 تا 80درصد کارخانه ها هم نیمه تعطیل هستند چون مواد اولیه نیست و حتی مدتی توزیع نداشتند. حل این مسئله مستلزم این است که پتروشیمی توزیع مواد داشته باشد تا قیمت کاهش یابد. فروشنده ای دیگر درباره افزایش قیمت های یونولیت می گوید: قیمت یونولیت سقفی یک ماه پیش حدود 60 تا 70 هزار تومان بوده و الان قیمت آن به 350 هزار تومان رسیده است. علتش هم این بوده که پتروشیمی موادش را در بازار عرضه نمی کند.
طی یک ماه و نیم اخیر؛ افزایش قیمت 3 برابری یونولیت
نعمت ا... ظریف، عضو هیئت مدیره انجمن انبوه سازان استان درباره افزایش قیمت یونولیت می گوید: حدود یک تا یک ماه و نیم است که یونولیت افزایش قیمت سه برابری داشته است، چون گرانول آن گران شده و پتروشیمی ها توزیع نکرده اند. گفته اند ماده اولیه اش نیست. حدود دو هفته هم در بازار کم شده بود، بعد هم که وارد بازار شد قیمتش افزایش و کیفیت آن کاهش یافت.
وی می افزاید: قیمت یک کیلو و 600 گرم یونولیت با مشخصات یک متر طول، 65 سانت عرض و ارتفاع 25 سانت در مهر 100 هزار تومان بود، اما هم اکنون 250 تا 300 هزار تومان قیمت دارد. ظریف درباره تاثیر افزایش قیمت یونولیت بر قیمت مسکن می گوید: هر متر مربع سقف به یک و نیم عدد از یونولیت مذکور نیاز دارد. قیمت یک و نیم عدد ورق 50 روز پیش 150 هزار تومان بوده و الان حدود 500 هزار تومان است.من به عنوان سرمایه گذار این مقدار افزایش را در محاسبات عادی لحاظ می کنم، اما در زمان عرضه به بازار این افزایش قیمت حتما مدنظر سازنده است و روی قیمت هایش می کشد. البته این موضوع هم اکنون خودش را نشان نمی دهد.
کاهش استانداردها و شاخص ها
عضو هیئت مدیره انجمن انبوه سازان استان درباره پیامدهای افزایش قیمت یونولیت می گوید: ما می خواستیم سقف ها را از بلوکه یونولیت به بلوکه سفال تغییر بدهیم، اما در محاسبات مان متوجه شدیم روی سازه تاثیر می گذارد. وقتی جنس کم شود، کیفیت و استانداردها هم کاهش می یابد و زیرزمینی تولید می شود. مجوز یونولیتی کندسوز یا یونولیت تراکم 10 به تراکم 7 تبدیل می شود. این موضوع سرانجام مسائلی ایجاد می کند. کارگری که روی سقف راه می رود تا آن را آماده کند، ممکن است دچار سانحه شود یا بتن دربرود.
وی در پاسخ به این سوال که به علت گرانی مهندسان ناظر معیارهای نظارتی را کاهش داده اند یا خیر، می گوید: مقداری سخت گیری های شان کمتر می شود. آن ها هم نباید از این مسئله بگذرند، اما وقتی می بینند جنس در بازار نیست، مجبور هستند. البته شخصا چنین چیزی را مشاهده نکردم، اما در کار می بینم. بنده هم سوگند مهندسی خورده ام، هم در انبوه سازان مسئول هستم و تعصب کار نیز دارم، اما ناچار هستم. بالاخره مقداری از شاخص ها کاهش می یابد.
وی درباره اهمیت یکی از کاربردهای یونولیت می گوید: برای ایمنی و بهداشت ساکنان و ذی نفعان اگر حادثه ای مثل اتصالی برق رخ دهد و دود آن متصاعد شود، خفه کننده است.
کاهش قیمت یونولیت تا اواسط آذر
بخشعلی بیاتی قله زو، معاون بازرسی و حمایت ازمصرف کنندگان سازمان صمت استان خراسان رضوی درباره دلایل گرانی یونولیت می گوید: مواد اولیه یونولیت باید از خارج کشور وارد شود، اما به دلیل تحریم ها تامین مواد اولیه یونولیت با مشکل مواجه شده است. از این رو واحدهای تولیدی ما به سمت تعمیرات (اورهال) رفته اند و ظرفیت تولیدی شان کاهش یافته است. از تهران که پیگیری کردیم به احتمال 99 درصد از نیمه دوم آذر از این بحران رد می شویم.
وی ادامه داد : ثبت سفارش برای واردات انجام شده و امیدوار هستیم تا اواسط آذر این موضوع به حالت عادی برگردد. موضوع دوم این که واحدهای تولیدی ما موظف هستند بر اساس پروانه بهره برداری از صمت، مواد اولیه را از بورس خریداری کنند. اما برخی از این ها متاسفانه به جای بورس، به دلیل پایین بودن قیمت از بازار آزاد خرید می کنند. از طرفی، بر اساس ثبت آمار تولید، خرید و فروش و ثبت در سامانه بهینه به آن ها مواد اولیه می دهند.
بنابراین برخی که در گذشته نتوانسته اند از بورس خریداری کنند، به دلیل افزایش قیمت نتوانستند به تولید ادامه دهند. در نتیجه تولید کاهش یافته و به افزایش قیمت منجر شده است.
وی افزود: این کمبودها در بازار خود را نشان می دهد و در هفته اخیر یک کارگاه زیرزمینی که به طور غیر استاندارد یونولیت تولید می کرد، در مشهد کشف شد. ما شش تولید کننده یونولیت در استان (مشهد، چناران و فریمان) داریم.