در حالیکه آمار گمرک از کاهش 50 درصدی واردات گوشی تلفن‌همراه در شش‌ماهه نخست امسال خبر داده است اما بررسی‌ها نشان از اشتباه محاسباتی گمرک دارد.
آمار گمرک ایران از میزان واردات گوشی تلفن همراه در شش ماهه نخست سال جاری، حاکی از آن است که واردات تلفن همراه نسبت به مشابه سال گذشته کاهش چشمگیری را تجربه کرده است.
بر اساس گزارش جدید گمرک که با عنوان «ت جارت خارجی کشور از ۵۰ میلیارد دلار گذشت» در سایت رسمی این سازمان منتشر شده است، اینچنین اعلام شده که میزان واردات گوشی تلفن‌همراه در شش‌ماهه نخست سال جاری، رقمی معادل ۸۶۷ میلیون دلار بوده است؛ این در حالی است که واردات این قلم کالا در مدت مشابه سال گذشته، بدون در نظر گرفتن رویه واردات مسافری، به طور تقریبی ۱.۸ میلیارد دلار بوده و به همین دلیل این قلم از کالا در سال ۱۴۰۰ در صدر اقلام وارداتی به کشور قرار گرفته بود؛ اما در حال حاضر بر اساس آمار گمرک، گوشی تلفن‌همراه در جایگاه پنجم اقلام عمده وارداتی به کشور قرار گرفته است.
هر چند کاهش خفیف واردات گوشی تلفن‌همراه به کشور نسبت به سال گذشته، از سوی مقامات صنفی و انجمن واردکنندگان موبایل نیز تأیید می‌شود اما این میزان کاهش (بیش از ۵۰ درصد) کمی عجیب به نظر می‌رسد!
ماجرای کاهش ۵۰ درصدی آمار واردات رسمی گوشی
نکته عجیب این است که داده‌های ارائه شده از سوی گمرک، در حالی خبر از کاهش یک میلیارد دلاری واردات گوشی تلفن همراه نسبت به سال گذشته می‌دهد که بر اساس بررسی‌های میدانی و اظهارات مقامات صنفی، در حال حاضر بازار موبایل به هیچ عنوان با کمبود شدید عرضه مواجه نیست.
در این بین، برخی از کارشناسان معتقدند که انعکاس کاهش یک میلیارد دلاری واردات تلفن همراه نسبت به سال گذشته در گزارش گمرک، می‌تواند ریشه در یک خطای محاسباتی و تغییر کد تعرفه‌های گمرکی داشته باشد. ماجرا از این قرار است که گمرک ایران از اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱، به دلیل تغییرات جهانی، کد تعرفه جدیدی برای گوشی‌های هوشمند در نظر گرفت؛ اما از آنجا که بسیاری از واردکنندگان تلفن‌همراه پیش از این تاریخ، با کد تعرفه قدیمی نسبت به ثبت سفارش واردات گوشی اقدام کرده بودند؛ کد قدیمی نیز فعال باقی ماند.
بر همین اساس احتمال می‌رود گمرک برای اعلام میزان دقیق واردات تلفن همراه در ۶ ماهه ابتدایی ۱۴۰۱، به اشتباه تنها به یکی از این کدهای تعرفه اکتفا کرده باشد. هر چند این اشتباه از سوی مسئولان گمرک عجیب و نادر به نظر می‌رسد اما بررسی جزئیات آمار واردات شش‌ماهه که در سایت گمرک منتشر شده، احتمال بروز این اتفاق را تقویت کرده است.
اشتباه محاسباتی گمرک در اعلام آمار واردات موبایل
همانطور که گفته شد، پیش از آغاز سال جاری، کد تعرفه ۸۵۱۷۱۲۱۰ (موبایل هوشمند) در گمرک برای واردات موبایل فعال بود و آمار رسمی درباره میزان واردات گوشی به کشور از طریق این کد تعرفه مورد محاسبه قرار می‌گرفت؛ اما از نیمه اردیبهشت امسال، کد تعرفه جدیدی (۸۵۱۷۱۳۹۰) برای موبایل هوشمند اعلام شد.
حال با بررسی جزئیات آمار واردات کالا به کشور در شش‌ماهه ۱۴۰۱ مشخص می‌شود که بیش از ۸۶۶ میلیون دلار برای میزان واردات کالا با کد تعرفه قدیمی (۸۵۱۷۱۲۱۰) ثبت شده اما در کمال تعجب اصلاً هیچ مقداری برای واردات کالا با کد تعرفه (۸۵۱۷۱۳۹۰) ثبت نشده است؛ این در حالی است که بسیاری از واردکنندگان با کد تعرفه جدید اقدام به واردات کرده و کالای خود را در همین مدت ترخیص کرده‌اند، عدم احتساب این دسته از واردات کالا خود به تنهایی گواه اشتباه محاسباتی گمرک در اعلام آمار واردات گوشی تلفن‌همراه است.
رقم واقعی واردات گوشی در ۶ ماهه نخست امسال چند است؟
پیش‌بینی می‌شود بخش قابل توجهی از واردات گوشی تلفن‌همراه با کد تعرفه جدید صورت گرفته که این میزان بایستی به رقم اعلامی گمرک یعنی ۸۶۷ میلیون دلار (که متعلق به کد تعرفه قدیمی است)، اضافه شود. بنابراین صرفاً با در نظر گرفتن آمار واردات گوشی با رویه تجاری و با چشم‌پوشی از رویه مسافری، فاصله رقم واردات گوشی در شش‌ماهه ۱۴۰ نسبت به مدت مشابه در سال گذشته کاهش پیدا می‌کند و بعید نیست گوشی تلفن‌همراه بار دیگر در رتبه نخست اقلام وارداتی قرار گیرد.
به گزارش مهر، اعلام آمار تجارت رسمی از سوی گمرک از قبیل میزان دقیق صادرات و واردات، همواره مبنای بسیاری از تصمیمات مسئولان و تصمیم‌سازان کشور بوده و بسیاری از کارشناسان اقتصادی آن را غیرقابل خدشه می‌دانند؛ بنابراین انتظار می‌رود مسئولان گمرک در مورد موضوع آمار واردات گوشی‌های تلفن‌همراه در شش‌ماهه ابتدایی که اخیراً محل مناقشه قرار گرفته است، به طور ویژه‌ای شفافسازی کند.