راضی‌ها و ناراضی‌ها از فرمول افزایش حقوق بازنشستگان

 دولت پس از 77 روز، بالاخره میزان افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی را تصویب کرد؛ مصوبه ‎ای که اگرچه در آن افزایش 57.4 درصدی حقوق حداقلی ‎بگیران تایید شده، اما کاهش میزان افزایش پیشنهادی برای حقوق سایر سطوح انتقاداتی را به همراه داشته است.

اگرچه در سال گذشته، هیئت دولت وقت، افزایش 39 درصدی حداقل حقوق بازنشستگان را در 18 فروردین ماه تصویب کرد اما در سال 1401 تصمیم‎گیری درباره این موضوع مهم با تاخیری عجیب همراه شد. اسفندماه سال 1400 که شورای عالی کار افزایش 57.4 درصدی حقوق کارگران را تصویب کرد، همه منتظر بودند تا طبق روال همه ساله، حقوق بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی نیز به همین نسبت افزایش یابد؛ اما مدت این انتظار کمی طولانی شد و این بازنشستگان، حقوق فروردین و اردیبهشت سال 1401 را بدون افزایش سنواتی و همانند سال گذشته دریافت کردند. «ولی اسماعیلی» رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس هم در نامه‎ای خطاب به رئیس‎جمهور از این تاخیر گلایه و اعلام کرد: «به رسم رویه مورد عمل در سال‌های گذشته  هیئت امنای سازمان تامین اجتماعی متناسب با افزایش حقوق کارگران، برای بازنشستگان هم افزایش 57.4 درصدی حقوق حداقلی‎بگیران و افزایش 38 درصدی حقوق سایر سطوح را به هیئت وزیران پیشنهاد کرده است، باید تصویب آن تسریع شود».

اگرچه این پیگیری به سرعت گرفتن روند تصویب افزایش حقوق بازنشستگان در هیئت وزیران منجر شد اما صحبت‎های مطرح شده درباره اختلاف نظر موجود بین برخی وزرا   با   درصدهای پیشنهادی هم خودش را در مصوبه نهایی نشان داد و باعث کاهش 28 درصدی یکی از این عددها شد.

افزایش 57.4 درصدی برای حداقلی بگیران

* طبق مصوبه هیئت دولت که دیروز جزئیات آن اعلام شد، حقوق بازنشستگان حداقلی‎بگیر تامین اجتماعی، (به گفته کوهستانی عضو هیئت مدیره کانون عالی بازنشستگان، 63 درصد جمعیت این بازنشستگان حداقلی‎بگیر هستند)، مشابه کارگران و به میزان 57.4 درصد افزایش خواهد یافت و حداقل حقوق آن‎ها نیز کمتر از 5میلیون و 580 هزار تومان (حداقل حقوق امسال کارگران) نخواهد بود.

* از کار افتادگان جزئی و افرادی که سنوات پرداخت حق بیمه آن‎ها متفاوت است نیز به همان نسبت و مبتنی بر همین مصوبه افزایش حقوق خواهند داشت.

کاهش 28 درصدی میزان پیشنهادی برای سایر سطوح؟!

* اما طبق مصوبه دولت، حقوق بازنشستگانی که دریافتی آن‎ها بیش از میزان حداقلی است، فقط 10 درصد افزایش خواهد یافت تا قانون بودجه سال 1401 درباره هماهنگ‎سازی پرداخت حقوق در کلیه صندوق‎ های بازنشستگی اجرایی شود. این در حالی است که دهم اردیبهشت‎ماه امسال، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی میزان افزایش حقوق مصوب در هیئت مدیره سازمان تامین اجتماعی برای بازنشستگان را مشابه کارگران (حداقل بگیران ۵۷ درصد و سایر سطوح ۳۸ درصد به علاوه 515 هزار تومان) اعلام کرده و از ارسال این پیشنهاد به دولت خبر داده بود. پیش از او، «علی‌اصغر بیات»، رئیس کانون عالی بازنشستگان تأمین اجتماعی هم در 22 فروردین‌ماه همین درصدها را تایید کرده بود، اما  افزایش38درصدی حقوق برای «سایر سطوح» در مصوبه هیئت دولت کاهش یافته است. در واقع، دولت افزایش حقوق برای حقوق‎های کمتر از 10 میلیون را 10 درصد به علاوه 650هزار تومان و برای حقوق‎های بالای 10 میلیون تومان را فقط 10 درصد تصویب کرده است.

انتقاد بازنشستگان بالای 10 میلیون حقوق چیست؟

افزایش فقط 10 درصدی برای حقوق‎های بالای 10 میلیون، محل انتقاد برخی بازنشستگانی است که معتقدند باید میزان افزایش حقوقشان، مانند کارگران سایر سطوح و همان میزان 38 درصد پیشنهادی تامین اجتماعی باشد نه این‎که همه این افراد با وجود پرداخت حق بیمه‎های بالا، حالا فقط 10 درصد افزایش حقوق داشته باشند.

دفاع وزیر؛ جلوگیری از بیشتر شدن شکاف بین حقوق بازنشستگان

اما وزیر کار که پیش از این خواستار تصویب پیشنهاد تامین اجتماعی در هیئت دولت بود، روز گذشته از مصوبه نهایی هیئت وزیران دفاع کرد و درباره افزایش 10 درصدی حقوق سایر سطوح هم گفت: «دهک‌های درآمدی بالاتر طبیعتا افزایش حقوق کمتری به لحاظ درصد خواهند داشت و افزایش‌ها پلکانی است تا با عادلانه‌کردن افزایش حقوق‌ها، شکاف بین حقوق بازنشستگان بیشتر نشود.»
 

قانون چه می گوید؟

آن‎چه درباره افزایش حقوق بازنشستگان به آن استناد می‎شود، دو ماده قانون تامین اجتماعی است مبنی بر این که:

ماده 96: سازمان تامین اجتماعی مکلف است میزان کلیه مستمری‎های بازنشستگی، از کار افتادگی کلی و مجموع مستمری بازماندگان را در فواصل زمانی که حداکثر ‌از سالی یک بار کمتر نباشد با توجه به افزایش هزینه زندگی با تصویب هیئت وزیران به همان نسبت افزایش دهد.

ماده 111: مستمری از کارافتادگی کلی و مستمری بازنشستگی و مجموع مستمری بازماندگان در هر حال نباید از حداقل مزد کارگر عادی کمتر باشد.

دولت در مصوبه خود مدعی است به این دو ماده قانونی پایبند بوده، اما فعالان حقوق بازنشستگان مدعی هستند دولت نباید پیشنهادهای شورای عالی کار و هیئت امنای تامین اجتماعی را تغییر می‎داده است؛ موضوعی که حقوق‎دانان باید به آن پاسخ دهند تا تکلیف آن روشن شود.

تکلیف فروردین و اردیبهشت چه می شود؟

فارغ از این ماجرا، زمان پرداخت افزایش حقوق ماه‎های فروردین و اردیبهشت 1401 هم برای بازنشستگان مهم است که طبق اعلام وزیر کار، مابه‎التفاوت این دوماه در ماه‎های تیر و مرداد به آن‎ها پرداخت خواهد شد.  

دبیر کانون عالی کارگران بازنشسته در گفت و گو با خراسان:
مصوبه دولت مطابق نظر کانون عالی نیست

دیروز تلاش کردیم با «محمد اسدی»، دبیر کانون عالی کارگران بازنشسته، گفت‎وگویی داشته باشیم که اگرچه فرصت بررسی تفصیلی مصوبه دولت برایمان فراهم نشد و اسدی به این نکته اشاره کرد که: «بعد از اعلام مصوبه، تشکیل جلسه داده‎ایم و در حال بررسی موضوع هستیم». او این نکته را هم گفت که: «هیچ چیز مصوبه دولت مطابق نظر ما نیست و کانون عالی در این باره با وزیر کار و مدیر عامل تامین اجتماعی اختلاف نظر دارد اما جزئیات را بعد از جلسات اعلام خواهیم کرد».

پیگیری از دیوان عدالت در صورت تغییر نکردن مصوبه دولت

در همین زمینه «علی اکبر عیوضی» عضو هیئت مدیره کانون بازنشستگان تامین اجتماعی تهران هم به ایلنا گفت: اقدام دولت در تصویب افزایش ۱۰ درصدی حقوق انبوه متوسط ‎بگیران نزدیک به حداقل و سایر متوسط‎بگیران، یک بدعت و بی‌قانونی‌ بی‌سابقه‌ای بوده است. عیوضی افزود: امیدواریم دولت در این تصمیم تجدیدنظر کند، در غیر این صورت فعالان حقوق بازنشستگان مترصد هستند از دولت به دلیل این تصمیم غیرقانونی به دیوان عدالت اداری شکایت کرده و رای ابطال این مصوبه هیئت وزیران را بگیرند».