در شرایطی که دولت به ناچار باید وارد مدیریت بازار شود، ضمن شناسایی محتکران و همچنین برنجهایی که در مبادی تولید دپو شده است، آنها را با قیمت مصوب از طریق فروشگاههای زنجیرهای و همچنین شبکه تعاون روستایی عرضه کند.
اتفاقاتی که از دو سال گذشته با اتخاذ برخی سیاستهای نادرست برای بازار برنج ایرانی رقم خورد، فرصت را فراهم کرد تا زنجیرهای از منفعتطلبی در بازار دومین محصول کشاورزی پرمصرف کشور شکل گرفته و قیمتها با طی کردن نمودار صعودی رسیدن به عدد یک میلیون ریال برای هر کیلوگرم از این محصول را هدفگذاری کنند.
دولت با اتخاذ سیاست قیمتگذاری درصدد تقابل با شبکه دلالان منفعتطلب این محصول برآمده است اگرچه دیرهنگام و برخلاف اصل کلی عدم مداخله دولت در بازار است اما در حال حاضر تنها راهکاری است که در کوتاه مدت و در آستانه افزایش تقاضا در سال نو و حلول ماه مبارک رمضان است.
انجمن واردکنندگان برنج ایران در اطلاعیهای اعلام کرد: با توجه به نشست اخیر با معاون محترم وزیر جهاد کشاورزی، ضمن حمایت از این اقدام دولت، مواردی را مطرح می کند با این امید که در سال جدید کشاورزی به این موارد توجه و از تکرار شرایط کنونی جلوگیری کنند.
اولین خطا در بازار برنج را سال ۱۳۹۹، دولت دوازدهم با حذف ناگهانی و بدون برنامه ارز ترجیحی برمبنای دلار ۴۲۰۰ تومانی از واردات این محصول برداشت، این اشتباه با معطل کردن ۶ ماهه محصولات وارد شده در گمرکات کشور تکمیل کرد.
هنوز بازار از شوک اتخاذ این سیاستها رها نشده بود که در آستانه فصل برداشت سال جاری و بهرغم هشدار کارشناسان دلسوز مبنی براینکه خشکسالی به کاهش ۲۰ تا ۴۰ تولید برنج منجر میشود، بار دیگر ممنوعیت فصلی واردات برنج اعمال شد.
با تکرار این اشتباه انجمن واردکنندگان برنج با پیشبینی شرایطی که امروز گریبانگیر بازار برنج شده است، خواستار حذف ممنوعیت فصلی واردات برنج شد که متاسفانه این درخواست نادیده گرفته شد، در حالی که با گذشت دوماه از آغاز دوره ممنوعیت، تبعات منفی این تصمیم بر قیمتها مشخص شده بود، درخواست کاهش دوره ممنوعیت از چهار به دو ماه مطرح شد که این خواسته نیز نادیده گرفته شد.
در شرایطی که کارشناسان و فعالان در حوزه تولید، تجارت و بازار برنج دلسوزانه هشدار میدادند، در طرف دیگر گروهی سودجو و منفعت طلب و در راس آنها انجمن برنج ایران، با مافیا خواندن دلسوزان نه تنها کاهش تولید که مدعی افزایش تولید برنج در سال ۱۴۰۰ بودند و دولت را تشویق میکردند که علاوه بر اعمال ممنوعیت فصلی، محدودیت وزنی نیز برای واردات در نظر گیرد و با دادن آدرس اشتباه، شرایطی را رقم زدند که ادامه آن در روزهای منتهی به پایان سال جاری، قیمت هر کیلو برنج ایرانی را به ۱۰۰هزار تومان میرساند.
این اتفاق موجب شد تا دولت با اتخاذ تصمیمات جدید وارد بازار شود و با اعمال قیمتگذاری دستوری مانع از تداوم روند صعودی قیمت برنج شود.
انجمن ضمن حمایت از این اقدام دولت که قطعا بر سفره ۶ دهک از مردم شریف ایران که بیش از نیمی از جمعیت کشور را شامل میشوند، مواردی را متذکر میشود که امید است دولت محترم در سال جدید کشاورزی با توجه به آنها مانع از تکرار اتفاقات ناخوشایند در بازار برنج شود.
ممنوعیت فصلی وارد هر سال موجب میشود در ابتدای فصل برداشت که قیمتها در بازار جهانی کاهشی است، تجار ایران فرصت خرید برنج با قیمت مناسب را از دست بدهند و تبعات آن بر سفره مصرفکنندگان اثر مستقیم میگذارد و با توجه به اتفاقات ناخوشایند دو سال اخیر و گرانی غیرمنطقی برنج، این ممنوعیت باید در سال جدید حذف شود.
در این خصوص باید به این نکته توجه کرد در شرایطی که قیمت برنج ایرانی افزایش داشته است، بسیاری از هموطنان توان خرید این محصول را از دست دادهاند و مادامی که قیمتها کاهش نیافته، در سیاستهای مدیریت بازار باید مصرفکننده خصوصا اقشار کم برخوردار مورد توجه قرار گیرند.
موردی که انجمن چندباره از نهادها و مراجع قانونی دولتی و بخش خصوصی خواستار توجه و رسیدگی به آن شده و تاکنون مغفول مانده انجمن برنج ایران و موضعگیریهای نسبت به وضعیت بازار برنج است.
انجمن برنج ایران هرساله در مقاطع حساس با ارائه مشاورههای نادرست، موجب خطا در تصمیمگیریها شده است و هر زمان که بازار گرفتار بحران شده و نیازمند درایت و مدیریت و مشاوره است، سکوت میکند.
پیشنهاد می شود در شرایطی که دولت به ناچار باید وارد مدیریت بازار شود، ضمن شناسایی محتکران و همچنین برنجهایی که در مبادی تولید دپو شده است، آنها را با قیمت مصوب از طریق فروشگاههای زنجیرهای و همچنین شبکه تعاون روستایی عرضه کند.
واردکنندگان نیز بهرغم اینکه با نوسان روزانه قیمت ارز روبرو هستند اما همچون دیگر مقاطعی که بازار کشور با بحران روبرو شده، همراه و همیار دولت هستند و با تمکین از سیاست قیمتگذاری، محصولات خود را در اختیار شبکههای توزیع میگذارند با این امید که در سال جدید و همچنین ایام ماه مبارک رمضان سفره هیچ یک از هموطنان خالی از برکت الهی نباشد./ فارس