در شهر کوچک والاندوو در مقدونیه شمالی چیزی که بیش از همه به چشم می‌خورد مغازه‌های متروکه و خیابان‌های عمدتاً خالی از جمعیت است؛ چراکه بسیاری از جوانان این منطقه مدتهاست که آینده خود را در جایی دیگر جستجو کرده و به امید یافتن زندگی بهتر، دسته دسته کشور را ترک کرده‌اند.
کشور کوچک مقدونیه شمالی واقع در منطقه بالکان مانند بسیاری از این سرزمین‌های فقیر جنوب شرق اروپا با یک چالش جدی روبروست: پیری جمعیت، کاهش نرخ زاد و ولد و مهاجرت انبوه ساکنان آن.
این کشور در ۲۰ سال گذشته ۱۰ درصد از جمعیت خود را از دست داده و بر اساس داده‌های دولتی و بانک جهانی، در حال حاضر حدود ۶۰۰ هزار نفر از شهروندان این کشور ساکن سرزمینی دیگر هستند.
رشد اقتصادی نه‌چندان امیدبخش و کمبود سرمایه‌گذاری‌ها باعث گردیده که ۳۰ سال پس از استقلال مقدونیه، تنها کمی بیش از ۲ میلیون نفر ساکن آن باشند.
آپوستول سیموفسکی، مدیر اداره آمار کشور می‌گوید: «اگر کمی بیش از ۲.۴ میلیون شهروند دارید و بیش از یک چهارم آنها کشور را ترک کرده باشند، باید به طور جدی نگران آنچه در حال وقوع است باشید.»
در روستاها و شهرهای کوچکی مانند والاندوو که در ۱۴۶ کیلومتری پایتخت قرار دارد، فرصت‌های شغلی کمی برای جذب جوانان وجود دارد.
در والاندوو حدود ۹۰ درصد از درآمد مردم به کشاورزی وابسته است و وضعیت مشابهی در دیگر بخش‌های کشور نیز دیده می‌شود.
آخرین سرشماری مقدونیه شمالی که در سپتامبر گذشته انجام شد، نشان داد که از سال ۲۰۰۲ میلادی تا کنون بیش از ۲۰۰ هزار نفر از جمعیت این کشور کاسته شده است.
عضویت در اتحادیه اروپا؛ معجزه‌ای در کار نیست
از زمان تجزیه یوگسلاوی پیشین و استقلال این کشور در سال ۱۹۹۱ میلادی، بسیاری امیدوار بودند که ادغام در اتحادیه اروپا باعث شود که وضعیت اقتصادی مقدونیه شمالی بهبود یابد و آینده روشن‌تری در انتظار مردم آن باشد.
اما راه مقدونیه شمالی برای عضویت در این اتحادیه، بارها و بارها از سوی یونان و بلغارستان مسدود شده و همین مساله تردیدهای جدی درباره پیوستن این کشور به اتحادیه اروپا ایجاد کرده است.
متوسط دستمزد ماهانه در مقدونیه شمالی ۴۷۰ یورو (۵۳۰ دلار) است که باعث گردیده این جمله میان ساکنانش رایج شود که «بهتر است در یک کشور خارجی بردۀ ۲۰۰۰ یورویی باشید تا اینکه در خانه با ۳۰۰ یورو بردگی کنید».
واقعیت آن است که تنها مقدونیه شمالی دچار این مشکل نیست؛ بسیاری از کشورها در منطقه بالکان با همین چالش دست و پنجه نرم می‌کنند.
در آلبانی حدود ۱.۷ میلیون نفر یا تقریباً ۳۷ درصد از جمعیت، در سه دهه گذشته کشور را ترک کرده‌اند.
صدها هزار نفر از ساکنان صربستان نیز پس از جنگ‌های دهه ۱۹۹۰ که بشدت اقتصاد را تحت تأثیر قرار داد، رهسپار سرزمین‌های ثروتمند شدند و برآوردها حاکی از آن است که در ۲۰ سال گذشته دست‌کم ۱۰ هزار پزشک نیز این کشور را ترک کرده‌اند.
برای آلبانی، کوزوو، مونته نگرو، مقدونیه شمالی و صربستان که همگی امیدوارند روزی به عضویت اتحادیه اروپا درآیند و سرنوشتشان تغییر کند، وضعیت کرواسی یک هشدار جدی است.
کرواسی در سال ۲۰۱۳ میلادی عضو اتحادیه اروپا شد؛ با این وجود نتایج سرشماری در این کشور حاکی از آن است که از آن زمان تا کنون جعیت این کشور حدود ۱۰ درصد کاهش یافته است و سازمان ملل متحد پیش‌بینی می‌کند که کرواسی تا پایان قرن فقط ۲.۵ میلیون نفر جمعیت داشته باشد و مردم‌شناسان هشدار می‌دهند که جمعیت کوچک این کشور ممکن است در برابر تلفات بیشتر مقاومتی نداشته باشد.
دولت کرواسی در ماه دسامبر اعلام کرد به آن دسته از شهروندانی که دوباره به کشور بازگردند، مبلغ ۲۶ هزار یورو کمک مالی خواهد کرد تا در وطنشان کسب و کار جدیدی را راه اندازی کنند. با این وجود کارشناسان می‌گویند اکنون برای این کار خیلی دیر است زیرا تابلوهای «برای فروش» بر سردر بسیاری از فروشگاه‌ها در شهرهای مختلف این کشور نصب شده و در برخی از مناطق همچون «پوزگا» بیش از ۱۶ درصد از جمعیت در یک دهه گذشته خانه‌هایشان را ترک کرده‌اند.