طرح انتقال آب دریای عمان به سیستان و بلوچستان، پس از سال‌ها بحث، طرح، انعقاد قرارداد اجرا و حتی کلنگ‌زنی نمایشی و بی‌فرجام، روز گذشته در مجلس به عنوان عالی‌ترین نهاد قانون‌گذاری، با روی خوش نمایندگان همراه شد.مجلس دیروز با 210 رای از 240 نماینده حاضر در یک بررسی خارج از نوبت، با کلیات طرح انتقال آب از دریای عمان به استان سیستان و بلوچستان موافقت کرد و درصورت تصویب نهایی این طرح، وزارت نیرو با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف خواهد شد زمینه سرمایه‌گذاری برای برداشت آب، نمک‌زدایی و انتقال آب از دریای عمان با اولویت انتقال آب به استان سیستان و بلوچستان را فراهم کند.
دکتر حبیب ا... دهمرده نماینده مردم زابل، زهک و نیمروز عصر دیروز به خراسان گفت : جزئیات این طرح امروز چهارشنبه در صحن مجلس بررسی می شود.
پروژه‌ای عملی نشده از 95 تا امروز
البته پروژه انتقال آب از دریای عمان پس از قطع حقابه هامون توسط همسایه شرقی، همواره در یک دهه گذشته مطرح بوده است؛ اما از بهمن 95 در قالب انعقاد یک قرارداد برای تامین و انتقال آب از دریای عمان به استان‌های شرقی کشور(سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، خراسان رضوی) مطرح و بودجه‌اش نیز برآورد شد. اما به دلایل مختلف عملیاتی نشد و طبق گزارش تسنیم، این قرارداد در آذرماه سال 1397 تمدید شد اما بازهم به نتیجه نرسید.
اسفند 99 کلنگ هم به زمین خورد، اما...
این طرح با توجه به شرایط بحران آبی و خشکسالی شدید این استان در اسفند99 به مرحله کلنگ‌زنی هم رسید؛ اما این پروژه تاکنون هیچ پیشرفت فیزیکی نداشته و به نظر می‌رسد این کلنگ‌زنی صرفا یک نمایش بوده است. سعیدی، نماینده چابهار، قبلا دراین‌باره گفت: «در یک اقدام نمایشی در اسفندماه کلنگ آغاز عملیات اجرایی به زمین زده شد اما مجمع نمایندگان استان به دلیل این‌که منابع تامین مالی پروژه تعریف نشده بود، حضور پیدا نکردند».
همه این کم‌توجهی‌ها در شرایطی است که سیستان و بلوچستان پایین‌ترین شاخص دسترسی به شبکه آب در میان 31 استان ایران را دارد و سال‌هاست از بی‌آبی فراگیر رنج می‌برد. شرکت آب و فاضلاب این استان می‌گوید که 250 هزار نفر از مردمان منطقه بلوچستان این استان را با سقایی آبرسانی می‌کند و آب زاهدان و سیستان با نیم میلیون نفر جمعیت وابسته به چاه‌نیمه‌های هیرمند است که تا دوسال آینده تمام می‌شود اگر حقابه افغانستان نیاید.
کوچ اجباری مردم!
حبیب ا... دهمرده نماینده مردم زابل، زهک، هیرمند و نیمروز که دیروز در صحن مجلس به نوعی میدان‌دار موافقان طرح بود، در صحبت‌هایش گفت:
- تنها نقطه‌ای که در دنیا به صورت مصنوعی آن را خشک و به سرزمین سوخته تبدیل کردند سیستان و بلوچستان است. عصاره همه بدخواهان بشریت دست در دست هم داده‌اند تا به ایران لطمه بزنند و آن بند(کمالخان) را ساختند.
- هرساله تقریبا 4 میلیارد مترمکعب آب آورده داشتیم اما امسال یک مترمکعب هم نداریم.
- مردم از استان کوچ می‌کنند چراکه آب شرب ندارند.
-سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، خراسان رضوی و حتی خراسان شمالی مشکل بی‌آبی را دارند و طلسم انتقال آب باید شکسته شود.
-خودمان خودمان را تحریم کرده‌ایم و ربطی به آمریکا و انگلیس ندارد و موضوع سوءمدیریت بوده است چراکه خیلی قبل‌تر باید این کار را انجام می‌دادیم.
- چاره‌ای جز انتقال آب از دریای عمان نمی‌ماند و راه و گزینه‌ای دیگر وجود ندارد.
امروز جزئیات به صحن مجلس می آید
برای دریافت اطلاعات بیشتر از طرح انتقال آب دریای عمان با دکتر حبیب‌ا... دهمرده نماینده فعال زابل و زهک در مجلس همکلام می‌شوم. «دهمرده» که از طراحان اصلی این طرح به شمار می‌رود، به خراسان گفت: جزئیات این طرح امروز در صحن مطرح می‌شود. با پیگیری‌های جدی که انجام دادیم روز یک‌شنبه، دوفوریت آن و کلیات هم دیروز سه‌شنبه تصویب شد و امروز چهارشنبه نیز جزئیات آن در صحن بررسی خواهد شد.
پروژه ای برای سیستان و بلوچستان و استان های خراسان
وی با تاکید بر این‌که پروژه انتقال آب دریای عمان با اولویت سیستان و بلوچستان، برای استان‌های همجوار از جمله استان‌های خراسان هم منافع بزرگی در پی خواهد داشت، گفت: ما در گام اول به دنبال قانون‌شدن این انتقال آب از دریای عمان هستیم و تا زمانی‌که این پروژه «شناسنامه‌دار و قانون‌دار» نشود، به سرنوشت اقدامات بی‌نتیجه وعده‌های قبلی که همه نمایشی بود، مبتلا خواهد شد.
امیدها برای گنجاندن در لایحه 1401
از دکتر دهمرده درباره بودجه این پروژه در گام نخست می‌پرسم که چنین می‌گوید: تمام تلاش ما این است که ان‌شاءا... در لایحه بودجه 1401 بتوانیم ردیف مشخصی برایش لحاظ کنیم.
او در عین حال تاکید می‌کند: در گام نخست باید این پروژه را قانونمند و شناسنامه‌دار کنیم و فرقی نمی‌کند که ابتدای راه چقدر بودجه به آن تعلق بگیرد؛ مهم این است که بتوان با قانونی‌کردن آن، مسیر مطالبه و نظارت بر آن را هموار کرد.
از این نماینده مجلس که از صحبت‌هایش اراده جدی برای به ثمر نشاندن این طرح احساس می‌شود، درباره منابع بودجه‌ای طرح می‌پرسم که می‌گوید: غیر از بخش دولتی که وظیفه‌اش تامین آب شرب و موردنیاز مردم است، بخش‌های خصوصی هم علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در این قسمت هستند که آب را منتقل و شیرین‌سازی کنند و با تعرفه‌های مشخص به دولت بفروشند. وی به یکی از این موارد اشاره و بیان می‌کند، پیمانکارانی هستند که می‌گویند، دولت اجازه بدهد ما با نیروگاه بادی که در منطقه است، برق تولید کنیم و از محل فروش آن به داخل و کشورهای همسایه در این بخش و حتی بخش‌های دیگر سرمایه‌گذاری کنیم. همچنین می‌توان بخش صنعت و معدن و حتی آستان‌قدس رضوی را برای سرمایه‌گذاری انتقال آب از دریای عمان به استان‌های شرق کشور تشویق و ترغیب کرد.شس