زمین، سامانه‌ای است که به منظور ایجاد سهولت در ارایه خدمات و مجوزهای زمین محور توسط سازمان فناوری اطلاعات ایران ایجاد و راه‌اندازی شده است.
به گزارش ایسنا، دولت الکترونیکی به معنای مکانیزاسیون اقدامات داخلی سازمان‌ها، اتوماسیون اداری، ایجاد وب‌سایت اطلاع‌رسانی، احداث مرکز داده و یا خرید تجهیزات گران‌قیمت سخت‌افزاری بدون توجیه اقتصادی نیست، بلکه تعامل‌پذیری دستگاه‌ها شامل اتصال و تبادل را معنا می‌دهد. این روند اتصال فرآیندهای بین دستگاهی و امکان نظارت دستگاه‌ها بر یکدیگر مورد نظر است.
همراه داشتن انبوهی از اصل و کپی‌های مدارک شناسایی و هویتی مانند شناسنامه، کارت ملی، اساسنامه، آگهی تغییرات شرکت‌ها و وکالت‌نامه‌های اداری همواره یکی از معضلات اصلی انجام کارهای اداری به شمار می‌رود. به همین دلیل در سال‌های گذشته، استقرار پنجره واحد در حوزه‌های مختلف ازجمله موضوعاتی است که موردتوجه دولت مردان قرارگرفته است.
در اقدامی راهبردی، ۲۳ پروژه اولویت‌دار دولت الکترونیکی شامل ۱۱۱ خدمت و ۱۶۵ زیرخدمت احصا شدند. از جمله این پروژه‌ها می‌توان به استقرار سامانه آدرس منحصربه‌فرد مکان‌محور اشخاص حقیقی و حقوقی، استقرار هویت هوشمند اشخاص حقیقی و حقوقی، استقرار و کاربردی شدن امضای الکترونیکی در کلیه تبادلات و اسناد، ساماندهی دفاتر پیشخوان، بهره‌برداری کامل سامانه ستاد، توسعه و استقرار نظام جامع سلامت الکترونیکی، بهره‌برداری از سیستم مالیات الکترونیکی، ایجاد نظام بیمه الکترونیکی و بهره‌برداری از سامانه اعتبارسنجی مدارک آموزش رسمی کشور اشاره کرد.
پنجره باز زمین برای استعلام اشخاص حقوقی
در این راستا سازمان فناوری اعلام کرد به تازگی و در راستای توسعه خدمات الکترونیکی، امکان احراز هویت غیرحضوری متقاضیان حقوقی در سامانه پنجره واحد مدیریت زمین فراهم شد. سامانه پنجره واحد مدیریت زمین که با نشان تجاری ایلند (E-Land) شناخته می‌شود، یکی از ۲۳ پروژه اولویت‌دار دولت الکترونیک است و به‌منظور ایجاد سهولت در ارایه خدمات و مجوزهای زمین محور و مدیریت و پایش بهینه اراضی توسط سازمان فناوری اطلاعات ایران ایجاد و راه‌اندازی شده است.
بر اثر این امکان که در راستای برقراری ارتباط برخط سامانه و تبادل سرویس با سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ایجاد شده است، کلیه متقاضیان حقوقی دریافت خدمت از ایلند، اعم از شرکت‌ها، موسسات، سرمایه‌گذاران و نیز وکلا از این پس می‌توانند بدون مراجعه حضوری به سازمان‌های ارائه دهنده مجوزهای حوزه زمین و از طریق پنجره واحد مدیریت زمین به نشانی iraneland.ir احراز هویت الکترونیکی شوند.
ثبت و صدور مجوزهای مرتبط با ساخت‌وساز در اراضی و املاک خصوصی و استعلامات مربوطه، ثبت و واگذاری بهره‌برداری از اراضی و املاک ملی، دولتی و وقفی، ثبت و پیگیری گزارش‌های مردمی زمین خواری و نظارت بر اجرای قوانین مرتبط با حوزه زمین، اهداف چهارگانه سامانه ایلند است. به عبارت دیگر زمین، سامانه‌ای است که امکان ثبت درخواست و پیگیری به صورت الکترونیکی و بدون مراجعه حضوری را برای متقاضیانی فراهم می‌کند که قصد اقداماتی نظیر تغییر کاربری، تفکیک، تجمیع، واگذاری و ساخت و ساز در اراضی و املاک کشور را دارند.
ساز و کار استعلام اشخاص حقوقی در ایلند بدین ترتیب است که اشخاص حقوقی می‌توانند با مراجعه به درگاه سامانه و انتخاب گزینه ثبت‌نام به عنوان شخص حقیقی، احراز هویت شوند و ضمن ورود به قسمت «مشاهده و ثبت درخواست‌های سایر اشخاص» و انتخاب گزینه «افزودن شخص حقوقی»، صرفا با وارد کردن شماره ملی شرکت، به عنوان مدیرعامل آن شرکت احراز هویت شوند و درخواست‌ها و مجوزهای مورد نیاز را مدیریت نمایند. در راستای امکان استعلام اشخاص حقوقی، وکلا نیز مسیر مشخص استعلام خود را در سامانه دارند.
به همین منظور، اشخاص حقیقی و مدیرعامل اشخاص حقوقی می‌توانند در کارتابل شخصی خود یا شرکت مرتبط با خود به قسمت «فهرست وکلا» مراجعه کرده و با انتخاب گزینه «افزودن وکیل» و ورود اطلاعات مربوط به وکیل و وکالت‌نامه، نسبت به احراز هویت غیرحضوری و ثبت وکیل اقدام نمایند. پس از آن وکیل تعریف شده می‌تواند با ورود به سامانه از قسمت «مشاهده و ثبت درخواست‌های سایر اشخاص» نسبت به مدیریت درخواست‌ها و مجوزهای موکل خود اقدام نماید.
سامانه زمین در حال حاضر به صورت آزمایشی در استان قزوین مورد استفاده و بهره‌برداری قرار دارد. این موضوع باعث شد تا چندی پیش، دادستان عمومی و انقلاب استان قزوین از شناسایی یک هزار و ۷۰۰ تخلف در تغییر کاربری اراضی ملی و طبیعی این استان با استفاده از سامانه پنجره واحد مدیریت زمین خبر دهد. کاربری سامانه زمین در حال تسری به سطح کشور است و به زودی در استان‌های اصفهان، زنجان و البرز نیز اجرا خواهد شد. گستردگی استفاده از این سامانه به گونه‌ای در نظر گرفته شده است که بعد از نهایی سازی بر عملکرد کلیه دستگاه‌های مرتبط با حوزه زمین و اراضی در کل کشور نظارت خواهد کرد.
معرفی دستگاه‌ها با همکاری مطلوب
سامانه پنجره واحد مدیریت زمین توسط سازمان فناوری اطلاعات ایران و با همکاری و حمایت همه جانبه دبیرخانه ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی ایجاد و راه‌اندازی شده است و به عنوان یک پروژه حاکمیتی و فراقوه‌ای در حال حاضر نیازمند برقراری همکاری و تعامل با بیش از ۴۰ دستگاه ذی‌نفع است.
بر اساس آخرین ارزیابی‌های انجام شده، دستگاه‌های اجرایی مرتبط که تا کنون همکاری مطلوبی با پروژه زمین داشته‌اند عبارتند از: وزارت‌خانه‌های جهاد کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت، سازمان‌های تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، ثبت اسناد و املاک کشور، راهداری و حمل و نقل جاده‌ای و صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی، شرکت‌های پست، راه آهن و بنیاد شهید و امور ایثارگران و نیز سازمان امور اراضی کشور، جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری که سطح مطلوب و قابل توجهی از برقراری تعامل در پیشبرد اهداف این پروژه را ایفا کرده‌اند.
آخرین وضعیت سامانه زمین به عنوان دوازدهمین پروژه اولویت‌دار دولت الکترونیکی از میان ۲۳ پروژه شامل امکان گزارش‌گیری، پیشرفت ذینفعان، مدل مفهومی و سایر موارد در سایت e-monitor.ito.gov.ir قابل مشاهده است.