نوسان در نرخ ارز بالاخص دلار به عنوان واسطه اصلی بین معاملات ایران و سایر کشورها تنها مربوط به یک یا چند سال و یا دوره ای خاص نظیر تشدید تحریم ها نیست بلکه همواره بازار ایران که به طور قابل توجهای متاثر از تغییرات قمیتی ارز است را تحت تاثیر قرار داده است.این در حالی است که مروری بر تغییرات نرخ دلار در فاصله سالهای 1364 تا به امروز نشان میدهد که قیمت آن با رشد بیش از 5000 درصدی همراه بوده و از 61 تومان به حدود 3200 تومان افزایش یافته است.
سالهایی که دلار 60 ، 100و 200 تومان بود
بر این اساس نرخ دلار ازسال 1364 تا 1367 از 61 به 74،99 و 96 تومان می رسد تا اینکه سال 1368 آغاز سه رقمی شدن نرخ دلار و 100 تومانی شدن آن است به طوری که متوسط قیمت آن از 96 تومان سال 1367 به 120 تومان سال 1368 افزایش می یابد.در فاصله سال های 1368 تا 1373 قیمت دلار بین 100 تا 200 تومان متغیر بود تا در سال 1373 متوسط نرخ این ارز مرز 200 تومان را پشت سرگذاشت و در فاصله یک سال با رشد 47 درصدی از 180 به 266 تومان رسید.
پرش 50 درصدی قیمت دلار
طبق داده های بانک مرکزی سال 1374 سالی دیگر برای جهش 50 درصدی نرخ دلار است و از 266 به 407 تومان افزایش می یابد و تا پایان سال 1376 در همین رنج در نوسان است تا اینکه سال 1377 مجددا جهشی دیگر در نرخ آن ایجاد می شود به طوری که با رشد 35 درصدی از متوسط قیمت 478 تومانی سال 1376 به 646 تومان صعود می کند.
اما در سال 1378 نیز نرخ دلار حدود 200 تومانی نسبت به سال قبل رشد دارد و به 863 تومان افزایش یافته است.بین سالهای 1378 تا 1384 نرخ دلار جهش قابل توجهی نداشت و در همان رنج 800 تومان در نوسان بود. این در حالی است که در سال 1384 و با تغییر دولت افزایش دیگری در قیمت ارز واسط ایران ایجاد می شود و به قیمت 900 تومان وارد شد و تا پایان سال 1388 به متوسطی حدود 997 تومان رسید.
دلار 1000 تومان شد
سال 1389 آغازی بر چهار رقمی شدن دلار است و از 997 تومان سال 1388 به رنج 1000 تومان وارد می شود و 1044 تومان برای متوسط نرخ آخرین سال این دهه ثبت می شود.
دهه رکوردهای دلار آغاز شد
اما دهه 90 شروع نوسانات شدید نرخ ارز و رکودزنی های قیمت دلار است. به طوری که با ورود به دور جدید تحریم ها، کاهش صادرات نفت و به دنبال آن کاهش درآمدهای ارزی و بلوکه شدن بخشی از این منابع بازار نیز دچار التهاب شد. در عین حال برخی سوء مدیریت ها در کنترل بازار ارز موجب شد تا روند قیمت دلار به سمتی حرکت کند که نرخ به یکباره از 1204 تومان سال 1390 با رشد 116.5 درصدی به 2607 تومان در سال 1391 افزایش یابد.
همچنین رشد قیمت دلار در بازار آزاد تا حدی پیش رفت که متوسط قیمت آن در سال 1392 در 3183 تومان ثبت شده است. در عین حال که باید توجه داشت در این یکی دوسال نرخ دلار حتی به حدود 4000 تومان نیز رسیده بود.
این را هم باید یادآور شد که در حدود یک سال گذشته و به دنبال تغییرات سیاسی کشور و جابه جایی دولت همچنین گشایشی که در توافقات هسته ای ایجاد و رفع بخشی از تحریم ها و آزاد شدن بخشی از دارایی های ارزی بلوکه شده کشور را به همراه داشت بازار ارز نیز نسبت به قبل آرام تر شده و از نوسان کمتری برخوردار بوده است.
بر این اساس در سال 1393 با وجود اینکه نرخ دلار کاهش قابل توجهی نسبت به قبل نداشته اما بازار آزاد از التهاب گذشته نیز برخورد نبوده است.
این در حالی است که از ابتدای سال جاری تاکنون نیز نرخ دلار همواره بین 3000 تا 3200 تومان در نوسان بوده و جهش قابل ملاحظه ای نداشته است.