از زمانی که نظام بانکی در لیست مرحله دوم تحریم‌های امریکا علیه ایران قرار گرفت، مسئولان ایران مسیرهای متفاوتی برای دور زدن تحریم‌ها برنامه‌ریزی کردند. برهمین اساس برای اینکه قطع شبکه جهانی سوئیفت که تمام مبادلات بانک‌های جهانی از طریق آن انجام می‌شود، با همکاری کشورهایی که همچنان در برجام باقی مانده‌اند از جمله اعضای اتحادیه اروپا و روسیه قرار شد، تا شبکه‌ای مشابه سوئیفت ایجاد شود تا مبادلات مالی این کشورها با ایران از طریق آن انجام شود. چندی پیش نیز وزارت خزانه‌داری امریکا اعلام کرد که سوئیفت، جامعه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی (SWIFT)ارتباطش با چندین بانک ایرانی را با هدف ثبات این شبکه قطع خواهد کرد. البته سوئیفت مستقیماً اعلام نکرد که دسترسی بانک‌های ایرانی را به علت تحریم‌های جدید امریکا علیه ایران قطع کرده است. با این حال از روز دوشنبه هفته گذشته ارتباط بانک‌های ایرانی به غیر از چهار بانک با این شبکه قطع شد.
همکاری ایران و روسیه برای توسعه شبکه مشابه سوئیفت
درهمین راستا اتحادیه صنعت رمزنگاری و بلاکچین روسیه، یک توافق همکاری با آزمایشگاه بلاکچین ایران برای توسعه یک شبکه ایرانی مشابه سوئیفت که تحت اجراست، به امضا رسانده است. به گزارش فارس به نقل از اسپوتنیک، بنا براعلام شبکه اخبار آر بی‌کی روسیه، اتحادیه صنعت رمزنگاری و بلاکچین روسیه یک توافق همکاری با آزمایشگاه بلاکچین ایران که یکی از سازمان‌های متخصص در زمینه بلاکچین و مسئول معرفی فناوری دیجیتال به اقتصاد این کشور است، به امضا رسانده است. طبق اعلام این شبکه یوری پریپاچکین، رئیس اتحادیه صنعت رمزنگاری و بلاکچین روسیه گفت تجربه و تخصص شرکتش «می تواند در ایران که وضعیت به علت قطع سوئیفت پیچیده‌تر از روسیه است، مورد استفاده قرار بگیرد.»
پریپاچکین خاطرنشان کرد: «بر اساس اطلاعات ما، توسعه فعال یک شبکه ایرانی مشابه سوئیفت در حال حاضر در حال انجام است. ابزارهای رمزنگاری اقتصادی می‌تواند کاملاً به طور مؤثر برای دور زدن محدودیت‌ها استفاده شود و به همین دلیل است که از این پتانسیل باید در این موقعیت ژئوپلتیکی کنونی استفاده کرد.» در اوایل ماه نوامبر، عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی ایران اعلام کرد تهران از گزینه‌های بانکی جایگزین به‌دنبال قطع سوئیفت استفاده خواهد کرد. اندکی پس از اظهارات وی، سوئیفت اعلام کرد که دسترسی برخی از بانک‌های ایران به این سیستم پیام‌رسانی را متوقف کرده است. سوئیفت هیچ اشاره‌ای به تحریم‌های امریکا علیه ایران نکرد و تنها اعلام کرد، این تصمیم «به نفع ثبات و یکپارچگی گسترده‌تر در سیستم مالی جهانی گرفته شده است.» این اقدام از سوی اتحادیه اروپا اقدامی قابل تأسف توصیف شد.
ایجاد محدوده آزاد تجاری ایران و اوراسیا
دومای روسیه روز پنجشنبه هفته گذشته در نشست علنی خود توافقنامه ایجاد محدوده آزاد تجاری میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا را تأیید کرد. به گزارش ایرنا از دومای روسیه، این توافقنامه با اکثریت آرای نمایندگان دوما تأیید شد.گفتنی است ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا موافقتنامه موقت ایجاد محدوده آزاد تجاری را روز 27 اردیبهشت ماه در آستانه پایتخت قزاقستان امضا کردند. «تیگران سرکیسیان» رئیس کمیسیون اقتصادی اوراسیا گفت: در توافقنامه با ایران، فهرست کالاهایی که تعرفه‌های تجاری متقابل کاهش می‌یابد، قید شده است. وی افزود: حجم تجارت میان ایران و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا در سال 2017 میلادی به 2.7 میلیارد دلار رسیده است.
سرکیسیان ادامه داد که اتحادیه اقتصادی اوراسیا و ایران می‌توانند پس از سه سال، قرارداد دائمی منطقه آزاد تجاری امضا کنند. پیشتر مهدی سنایی سفیر ایران در روسیه در خصوص امضای قرارداد تجارت آزاد میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا به ایرنا گفته بود که این مذاکرات از دو سال پیش آغاز شد و اکنون جدولی از کالاهایی که قرار است شامل کاهش یا حذف تعرفه شود، تهیه شده و طرفین با رایزنی فراوان در نهایت به توافق رسیدند.
سفیر ایران در روسیه درباره فواید این قرارداد برای ایران خاطرنشان کرد: این مسأله پس از اجرایی شدن، تأثیر بسزایی در روان‌سازی تجارت منطقه‌ای بر جای می‌گذارد و با کاهش تعرفه‌های گمرکی به توسعه مبادلات تجاری بین ایران و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا کمک زیادی می‌کند. (روزنامه ایران)