در روزی که تهران تحت تأثیر حمله تروریستی گروه داعش مخاطب سیل پیامهای تسلیت و همدردی کشورهای مختلف جهان قرار گرفت، مجلس سنای امریکا انگشت اتهام حمایت از تروریسم را سمت ایران نشانه گرفت و به همین بهانه بررسی طرح تشدید تحریمهای جدید را کلید زد. واقعه تروریستی تهران در حالی سه روز پیش برای نخستین بار پای جریان افراطی داعش به ایران را باز کرد که امریکا با ارسال پیام دیرهنگام و غیردوستانه همدردی با مردم ایران و تصویب همزمان طرح تشدید تحریمها نشان داد با تثبیت جایگاه خود در مثلث منطقهای اجماعسازی علیه ایران، برای مبارزه با بیثباتی منطقه و تروریسم دغدغه جدی ندارد.
روزنامه ایران در گزارشی نوشت: این در حالی بود که تنها چند روز پیش از این حمله تروریستی وزیر دفاع عربستان به عنوان یکی از اضلاع مهم این مثلث ضد ایرانی، خواهان کشاندن مرزهای نبرد منطقه به داخل مرزهای ایران شده بود. این چنین بود که وزیر امور خارجه ایران که در بحبوحه قطع رابطه دیپلماتیک عربستان، امارات و بحرین با قطر، دیپلماسی منطقهای کارسازی را برای قبولاندن موضع همگرایانه ایران در مخالفت با وزنکشی سعودیها در منطقه راه انداخته بود، به پیام همدردی کاخ سفید با ایرانیها واکنش منفی نشان داد و آن را غیردوستانه توصیف کرد.
«غلامعلی خوشرو»، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل روز پنجشنبه در نامهای خطاب به دبیرکل سازمان ملل و شورای امنیت، خواستار توجه این سازمان به واقعه تروریستی در تهران و انگیزهها و تبانیهای عامل این حملات شد. به گزارش ایرنا، در این نامه با اشاره به حملات تروریستی به حرم امام و مجلس شورای اسلامی، آمده است: اینکه مجلس شورای اسلامی یکی از اهداف این حمله تروریستی بوده، خود گواهی مهم و آشکار بر این واقعیت است که حامیان ایدئولوژی تکفیری، بیش از هر چیزی از دموکراسی و انتخابات نفرت دارند و این حمله به فاصله 2 هفته از انتخابات رقابتی و پرشور ریاست جمهوری و انتخابات شوراهای شهر و روستا اتفاق افتاد که در آن بیش از 71 درصد از مردم ایران مشارکت کردند. خوشرو افزود: درکمال تأسف کسانی که همواره منشأ این ایدئولوژی افراطی بودهاند، اخیراً با انعقاد قرادادهای بی سابقه تاریخی، چراغ سبز و مشوقهایی را دریافت کردهاند و تصادفی نیست که درست بعد از این معامله، وضعیت در منطقه بدتر شده، یعنی اختلافات کشورها افزایش یافته، حملات تروریستی چند برابر شده و سرکوبهای داخلی شدت یافته است.
وی ادامه داد: حملات تروریستی تهران در حالی اتقاق افتاد که وزیر دفاع عربستان در تاریخ 12 اردیبهشت 1396 ضمن رد گفتوگو با ایران، در تهدیدی تمام عیار تأکید کرده بود که «ما خواهیم کوشید که جنگ را به زمین آنها یعنی داخل ایران ببریم» و علاوه بر این تعجبآور نبود که وزیر امور خارجه سعودی ساعاتی قبل از این حمله گفته بود که «ایران باید تنبیه شود.» وی افزود: در پی حملات تروریستی در روز 17 خرداد، از جامعه بینالمللی و بویژه شورای امنیت میخواهم که با جدیت، چنین رهیافت خطرناکی در قبال امنیت منطقه و نتایج هولناک آن را مورد توجه قرار دهد و در مقابله با افراطیگری خشونتآمیز از هیچ اقدامی فروگذار نکند.
٩٧ رأی موافق در برابر ٢ رأی مخالف به تصویب رسید، طرحی که «قانون مقابله با اقدامات بیثبات ساز ایران» خوانده میشود، اواخر ماه جاری به بحث گذاشته شده و در معرض رأیگیری مجلس سنا قرار خواهد گرفت. طبق این طرح، افراد و نهادهای مرتبط با برخی فعالیتهای غیر هستهای ایران شامل برنامه توسعه موشکی، انتقال تسلیحات نظامی و حمایت از گروههای تروریستی در خاورمیانه تحت تحریم قرار خواهند گرفت. مطابق پیشنویس طرح، در صورت تصویب نهایی آن دونالد ترامپ باید تحریمهایی را علیه سپاه پاسداران به اجرا بگذارد. این رأیگیری در حالی صورت گرفت که پیش از آن شماری از سناتورها خواستار به تأخیر افتادن بررسی این طرح به احترام قربانیان حملات تهران شدند. درخواستی که با مخالفت سناتورهای حامی این طرح روبهرو شد. این تنها اقدام ضد ایرانی امریکاییها در روز حادثه تروریستی تهران نبود. ترامپ در بیانیهای که ساعاتی پس از حملات تهران منتشر کرد، ایران را حامی تروریسم خواند و مدعی شد: «برای قربانیان بیگناه حملات تروریستی در ایران و مردم ایران که با چنین شرایط چالش برانگیزی مواجه هستند، سوگواریم و برای آنان دعا میکنیم. تأکید داریم حکومتهایی که حامی تروریسم هستند، با این خطر مواجه میشوند که خود قربانی همان شرارتی شوند که ترویج میکنند.»
این در حالی بود که سوزان رایس مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا در واکنش به بیانیه کاخ سفید درباره حوادث تروریستی در تهران این بیانیه را «شرم آور» توصیف کرد.
این ادعای ترامپ در حالی بود که او پیش از این در خلال سفری که به عربستان سعودی و اسرائیل داشت به همراه ملک سلمان، پادشاه عربستان در نشستی که با حضور رهبران ۴۰ کشور مسلمان در ریاض برگزار شد، بشدت ایران را مورد انتقاد قرار داد. ترامپ مدعی شده بود که «ایران خاورمیانه را بیثبات کرده است. همه باید کمک کنند تا ایران منزوی شود.» در پی همین دیدارها بود که امریکا و عربستان سعودی یک توافق تسلیحاتی ۱۱۰ میلیارد دلاری امضا کردند. تنها کمی بعد از حضور جنجالی ترامپ در خاورمیانه، عربستان و چند کشور دیگر ارتباط دیپلماتیک خود با قطر را به بهانه حمایت از تروریسم از طریق پشتیبانی گروههای اخوانالمسلمین، حماس و داعش قطع کردند. اتفاقی که با موضعگیریهای اخیر مقامات عالی قطر بعد از نشست ریاض بی ارتباط نبود. تنها سه روز پس از اجلاس ریاض، خبرگزاری رسمی قطر اظهاراتی را به نقل از «تمیم بن حمد»، امیر قطر منتشر کرد که بر اساس آن امیر قطر با تأکید بر اینکه کشورش روابط قوی با امریکا و ایران را در آن واحد حفظ خواهد کرد، ایران را وزنه منطقهای و اسلامی توصیف کرده بود که نمیتوان آن را نادیده گرفت. در بحبوحه تلاش دیپلماتیک وزیر امور خارجه ایران بود که برای کاستن از تبعات این بحران در واکنشی معقولانه، همسایگان جنوبی خود را به حل و فصل اختلافات پدید آمده فراخواند، در همین شرایط تهران مورد حمله گروهک تروریستی داعش قرار گرفت تا مقامهای امریکایی بدون توجه به سابقه تاریخی سعودیها در حمایت پنهان و پیدا از جریانهای افراطی منطقه، قصور این اتفاقات را متوجه ایران کنند.
ظریف: مستبدان تروریستپرور تهدید میکنند که مبارزه را به سرزمین ما بکشانند
اما ادعای جدید ترامپ و تصویب طرح تشدید تحریمها علیه ایران با واکنش تند وزیر امور خارجه ایران و رئیس مجلس شورای اسلامی ایران روبهرو شد. محمدجواد ظریف در توئیتر خود نوشت: «بیانیه منزجر کننده کاخ سفید و تحریمهای سنا در حالی که ایرانیان با تروریسم مورد حمایت مشتریان امریکا مواجه هستند، مردم ایران این گونه ادعای دوستی ایالات متحده را رد میکنند.» وزیر خارجه ایران همچنین در یک توئیت دیگر نوشت: «مستبدان تروریست پرور تهدید میکنند که مبارزه را به سرزمین ما بکشانند و به آنچه که اربابان آنان بیش از هر چیز از آن متنفر هستند، حمله کنند: یعنی کرسی دموکراسی.» این اشاره ظریف به موضعگیری برخی مقامات سعودی بود که اخیراً با طرح ادعای مداخله نظامی ایران در کشورهای منطقه، گفته بودند که اگر این اقدامات ادامه یابد، جنگ را به داخل ایران خواهند کشاند.» همزمان علی لاریجانی، رئیس مجلس نیز با انتقاد از مصوبه تحریمهای سنا علیه ایران گفت: «این اقدام درست در حالی اتفاق افتاد که ملت درگیری با تروریستها در پارلمان را شاهد بود و سنا قانونی علیه ملت و حمایت از تروریستها تصویب کرد که نشان میدهد سنای امریکا از کمترین عاطفه انسانی برخوردار است.»
لاریجانی با بیان اینکه اقدام ننگین امریکا نشانگر مواجهه ما با دو داعش است، گفت: «ما با دو داعش در مصاف هستیم؛ یکی داعش منطقهای و دیگری داعش بینالمللی. امریکا با این کار خود را در کنار داعش منطقهای قرار و نشان داد که خودش داعش بینالمللی است. وی با اشاره به وضع تحریمهای جدید علیه فناوری هستهای ایران، سپاه و نیروی قدس اظهار کرد: «آنها گستاخی را از حد به در کردند چرا که سپاه پاسداران و نیروی قدس مهمترین رزمنده منطقهای علیه تروریستها در منطقه هستند و این اقدام امریکا همراهی با تروریستهای منطقهای را نشان میدهد.» رئیس مجلس یادآور شد: «آنها تصور نکنند که اختلاف نظرها در ایران مجال مانور شیطانیشان را فراهم میکند. سپاه پاسداران یک نیروی مردمی فداکار برای انقلاب اسلامی است و نیروی قدس و سپاه خط قرمز ایران هستند.