یک کارشناس مسکن نوشت: به اعتقاد من تب دلار در روزهای آینده فروکش میکند اما اگر بازار مسکن در شرایط رونق بود و نرخ دلار صعودی میشد میتوانست اثر تورمی در مسکن ایجاد کند.
عباس زینعلی اظهار کرد: قیمت دلار در روزهای اخیر به سرعت افزایش یافت اما به نظر میرسد در حال فروکش است و به نوعی تحت کنترل قرار میگیرد. با مهار افزایش سریع قیمت دلار که تا ۴۱۵۰ تومان هم رسیده بود هماکنون به کمتر از ۴۰۰۰ تومان رسیده است. ولی اگر فرض را بر این قرار دهیم که قیمت دلار بالا خواهد رفت بر روی قیمت مصالح و دستمزدها تاثیر میگذارد کما اینکه در روزهای اخیر نیز سریعا اثرگذار بود. اما رونق واقعی و خارج شدن مسکن از رکود نیازمند زمینههای اقتصادی و افزایش بودجههای عمرانی دولت است که هماکنون چنین شرایطی حاکم نیست.
وی افزود: برای تحرکبخشی به بازار مسکن خیلی از مسائل دیگر باید تحرک پیدا کند که بازار مسکن دچار افزایش قیمت و به تبع آن رونق شود. یکی از این عوامل، مساله پیشفروش است که از حدود شش ماه پیش به صورت قانونی و رسمی متوقف شده است. هماکنون سازندگان قانونا نمیتوانند اقدام خاصی صورت دهند؛ چرا که طبق دستور وزارت راه و شهرسازی از تبلیغ و آگهی منع شدهاند.
این کارشناس مسکن با بیان اینکه رکود اقتصادی نیز رکود مسکن را تشدید کرده است، گفت: دولت در این سالها بستهی تعریف شدهای برای رونقبخشی به معاملات مسکن و تحریک تقاضا ارایه نداده است. در نتیجه همه را در حالت سکوت و انتظار گذشته است. در این شرایط مردم پولهای خود را در جای امنی به نام بانک قرار دادهاند تا سود حاصل از این پول را مصرف کنند. این حالت انتظار حدود ۵ سال ادامه یافته و احتمالا تا زمانی که قیمت نفت بالا نرود هنوز در این وضعیت خواهیم بود.
زینعلی، کاهش هزینههای عمرانی دولت را در رکود اقتصادی موثر دانست و افزود: دولت همیشه کارفرمای اول مملکت بوده است و بازارهای مختلف با ورود بودجههای عمرانی دولت به بازار ساخت و ساز و سایر زمینههای صنعتی راه میافتد. اما هماکنون بودجه عمرانی به شدت کاهش یافته است و هزینهها را صرف امور جاری میکند. همین موضوع به مردم نیز منعکس میشود؛ چرا که دولت کارفرما و سرمایهگذار اصلی در ایران است و مردم به عنوان سرمایهگذاران کوچک و جزء متوقف هستند. مردم منتظرند ببیند اقدام بعدی دولت چیست ولی چون هیچ اقدامی را به صورت روشن از دولت نمیبینیم شاهد حرکت جدیدی نیستیم.
این کارشناس مسکن با بیان اینکه دولت با افزایش احتمالی قیمت نفت قطعا سرمایهها را به بخش مسکن تزریق میکند گفت: دولت برای کنترل تورم وحشتناک قبل سیاستهای انقباضی را پیش گرفت که پول را مستقیما وارد بازار نکند؛ زیرا اگر تورم، مهارنشدنی میشد اقتصاد به هم میریخت. دولت در این خصوص موفق بود ولی تبعات سیاستهای انقباضی رکود طولانی است. در این شرایط سرمایهگذار پولش را در جای امن قرار میدهد و این دوره رکود طولانی ناشی از خواب سرمایهها در بانکها است.
وی خاطرنشان کرد: در سالهای گذشته با مازاد عرضه و بازار ضربتی مسکن مهر مواجه شدیم که قصد داشت نیازهای کوچک را سازماندهی کند. ساخت و ساز انبوه در مسکن مهر آغاز شد اما به دلیل مشکلات پیشآمده در لوکیشن موفق به جذب سرمایه نشد. با هجوم تسهیلات بانکی در بازار و ساخت انبوه در نقاطی که بسترسازی لازم نشده بود سرمایهها معطل شد. بنابراین بانکها دیگر توانایی مالی ندارند که پولی به بازار تزریق کنند. همانطور که میدانیم بخش عمدهای از معاملات مسکن به بازار تسهیلات وصل بود ولی با توجه به فرار بانکها از ارایه تسهیلات ریز، معاملات متوقف شده است.
به گفتهی زینعلی، ساختار اجتماعی در ایران به دنبال استقلال زندگی مشترک است اما ابزار لازم را به دلیل قطع اشتغال، کاهش پسانداز و رکود در اختیار ندارد، لذا سفتهبازی و فعالیتهای اقتصادی متوقف شده و بازار مسکن از این ظرفیت خود نیز محروم است.