طی سال‌های 1385 تا 1390 در حالی که ثروتمندترین قشر یعنی دهک دهم هزینه ای، به صورت میانگین سالانه 15 درصد تورم را در هزینه‌های خود شاهد بوده، هزینه‌های ضعیف‌ترین قشر جامعه یعنی دهک اول هزینه ای به صورت میانگین سالانه بیش از 19 درصد افزایش داشته است.این در حالی است که طی این شش سال کل ایرانیان به صورت میانگین تورم 16 درصدی را تجربه کردند. در واقع در حالی که تورم تحمیلی به کل کشور 16 درصد بود، این میزان در دهک دهم کمتر و به میزان 15 درصد و در دهک اول بیشتر از میانگین و معادل 19 درصد بوده است.
طبق آمارهای اعلامی بانک مرکزی طی سال 1385 در حالی که اقتصاد ایران تورم بیش از 11 درصدی را تجربه کرد اما این نرخ در دهک اول کمتر و معادل بیش از 10 درصد بود. در آن سال میزان تورم دهک دهم بیشتر از میانگین و معادل 14 درصد بود.یک سال بعد در سال 86 تورم هر دو دهک هزینه ای بیشتر از میانگین تورم بود. در آن سال در حالی که تورم کل در مجموع بیش از 18 درصد بود اما در دهک اول تورم 26 درصد و در دهک دهم تورم 28 درصد ثبت شد. به نظر می رسد در این سال تورم دهک‌های دیگر کمتر از میانگین تورم بوده است که باعث شده در مجموع نرخ تورم به 18 درصد برسد.اما تورم سال 87 وضعیت متفاوت دیگری داشت. در این سال تورم ضعیف‌ترین قشر جامعه یعنی دهک اول حدود سه برابر تورم ثروتمندترین قشر جامعه یعنی دهک دهم بود. در سال 87 تورم دهک اول 24 درصد و تورم دهک دهم هشت درصد بود. میانگین تورم نیز در این سال 25 درصد اعلام شده بود.
چهارمین سال فعالیت دولت نهم تورم در مجموع 10 درصد اعلام شد. در سال 88 میزان تورم دهک اول این بار کمتر از تورم دهک دهم و معادل هفت درصد اعلام شد. تورم دهک دهم نیز در سال 88 معادل 13 درصد ثبت شده بود.اما در سال 89 یعنی سال آغاز اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها دوباره روند برعکس شد. در این سال میزان تورم دهک اول سه برابر تورم دهک دهم شد. در سالی که قرار بود با اجرای هدفمندی یارانه‌ها عدالت حداقلی بین دهک‌ها برقرار شود تورم ضعیف‌ترین قشر جامعه 15 درصد و تورم ثروتمندین قشر جامعه پنج درصد اعلام شد. در این سال بانک مرکزی میزان تورم کل را 12 درصد اعلام کرد.
اما این روند در سال 90 نیز تکرار شد. در حالی که تورم دهک دهم 22 درصد بود، تورم دهک اول جامعه 31 درصد ثبت شد. بانک مرکزی تورم کل سال 90 را بیش از 21 درصد اعلام کرده بود.بنابراین طی این شش سال از 1385 تا 1390 در حالی که میانگین سالانه تورم کل اقتصاد ایران به 16 درصد رسید، میانگین سالانه تورم دهک اول بیش از 19 درصد و میانگین سالانه تورم دهک دهم 15 درصد بوده است.
تحمیل سالانه 440 هزار تومان به دهک اول هزینه ای
آن‌طور که می‌توان از آمارهای بانک مرکزی محاسبه کرد طی سال‌های 1385 تا 1390 در مجموع بیش از دو میلیون و 645 هزار و 167 تومان به میزان هزینه‌های خانوار در دهک اول اضافه شده است. در واقع طی این سال‌ها به صورت میانگین سالانه بیش از 440 هزار تومان به هزینه‌های ضعیف‌ترین قشر خانوار کشور افزوده شده است.اما این رقم در سبد هزینه خانواری که در دهک دهم قرار دارند 10 برابر ببیشتر است. طی سال‌های 1385 تا 1390 هزینه ثروتمندترین خانوار ایرانی در مجموع بیش از 26 میلیون تومان اضافه شده است. به عبارتی طی این سال‌ها سالانه بیش از چهار میلیون و 347 هزار تومان به هزینه خانوار دهک دهم کشور تحمیل شده است.این ارقام نشان می‌دهد در حالی که طی این سال‌ها میزان هزینه تحمیلی به هزینه خانوار دهک اول یک دهم این میزان در هزینه خانوار دهک دهم است اما میزان تورم تحمیلی به خانوار دهک اول 1.2 برابر این میزان در خانوار دهک دهم است.
بر این اساس طی سال 1385 هزینه خانوار دهک اول معادل 149 هزار تومان و هزینه خانوار دهک دهم معادل 2.9 میلیون تومان افزایش یافته است.این میزان افزایش در سال 1386 در دهک اول 421 هزار تومان و در دهک دهم 6.9 میلیون تومان بوده است.میزان افزایش هزینه‌ها در سال 1387 نیز در دهک اول و دهم به ترتیب 494 هزار و 2.7 میلیون تومان بوده است.این میزان افزایش در سال 1388 نیز برای دهک اول 192 هزار تومان و برای دهک دهم 4.3 میلیون تومان بوده است.در سال 1389 نیز هزینه خانوار دهک اول 408 هزار تومان و هزینه خانوار دهک دهم 2.1 میلیون تومان و در سال 1390 نیز هزینه خانوار دهک اول 978 هزار تومان و هزینه خانوار دهک دهم 9 میلیون تومان افزایش یافته است.
جدول هزینه ناخالص خانوار
|
|
هزینه خانوار دهک اول (به تومان) |
هزینه خانوار دهک دهم (به تومان) |
|
1384 |
1461488 |
21063418 |
|
1385 |
1611373 |
24035607 |
|
1386 |
2032636 |
30964017 |
|
1387 |
2527314 |
33732566 |
|
1388 |
2720005 |
38120781 |
|
1389 |
3128459 |
40316572 |
|
1390 |
4106655 |
49346599 |
جدول تورم کل، دهک اول و دهک دهم
|
سال |
تورم کل (درصد) |
تورم دهک اول(درصد) |
تورم دهک دهم(درصد) |
|
1385 |
11.9 |
10.2 |
14.1 |
|
1386 |
18.4 |
26.1 |
28.8 |
|
1387 |
25.4 |
24.3 |
8.9 |
|
1388 |
10.8 |
7.6 |
13 |
|
1389 |
12.4 |
15 |
5.7 |
|
1390 |
21.5 |
31.2 |
22.3 |
