چندی پیش تصمیم به خرید یک فبلت گرفتم. سایت‌های خرید اینترنتی قیمت این دستگاه را ۱.۷۵۵.۰۰۰ تومان تعیین کرده بودند. تصور می‌کردم با مراجعه به بازارهای مرکزی با قیمت کمتری مواجه خواهم شد.
هر چند مدت‌ها بود با ذهنیت محیطی شلوغ، مشتری‌مداری نامطلوب و عدم تکریم و پاسخگویی مناسب به خریداران، بازار موبایل علاءالدین دیگر گزینه‌ی همیشگی‌ام برای خرید نبود، اما امید به ارزان‌تر خریدن، من را بعد از مدت‌ها به پاساژی کشاند که زمانی تنها بازار مطمئن خرید موبایل با پایین‌ترین قیمت ممکن شناخته می‌شد. آن‌چه می‌خوانید گزارشی است از ساعاتی گشت و گذار در بازار موبایل علاءالدین به علاوه توصیه‌هایی برای خریدی بهتر و مطمئن‌تر.جست‌وجو را از طبقه همکف آغاز کرده و از تک‌تک مغازه‌دارها سوال یکسانی پرسیدم: «دستگاه فلان، رنگ مشکی، بدون برنامه، بازی، گارانتی و ... چند؟»تفاوت قیمت‌ها به ۳۰۰هزار تومان هم می‌رسید طوری‌که ۱.۹۵۰.۰۰۰ تومان هم شنیدم. پلاک سه مغازه‌ای که پایین‌ترین قیمت را اعلام می‌کردند به خاطر سپرده و بعد از یک پرس‌وجوی کامل، به ارزان‌ترین فروشنده بازگشتم:
- اولین مغازه/ قیمت: ۱.۶۵۰.۰۰۰ تومان:
فروشنده قیمت اعلامی‌اش را تایید و دستگاه مورد نظرم را روی میز گذاشت. خبری از پلمپ نبود؛ ترجیح دادم سخت‌گیری نکنم. دستگاه را روشن کرد تا به قول خودشان تست کند! در حالی که سیم‌کارتم را برای پانچ طلب می‌کرد، لیست قیمتش را ورق می‌زد: «آقا شرمنده، قیمت خریدم ۱.۵۶۰ هزار تومنه، ۱.۷۰۰ می‌فروشم!»
از مغازه خارج شدم.
- دومین مغازه/ قیمت: ۱.۶۸۰.۰۰۰ تومان:
این‌بار گویا تردیدی در قیمت وجود نداشت. سیم‌کارت را تحویل دادم تا پانچ کنند. دستگاه را تست کرده و تحویل گرفتم. مغازه‌دار به همکارش رو کرد و گفت: «این جعبه رو عوض کن، این جعبه‌ی فول پکه!». می‌دانستم هر جعبه مربوط به یک دستگاه است و تغییر آن بی‌معنی است. مغازه‌دار توضیح داد: «جعبه‌های فول‌پک گرون‌ترن؛ هم شارژر فندکی دارن و هم هندزفری. اما قیمتی که به شما گفتم فقط شارژر دارد» حس احمق فرض شدنم را کنترل کردم و پرسیدم: «یعنی کمپانی دو مدل بسته‌بندی توزیع کرده؟ مگه میشه تو پک گوشی هندزفری نباشه؟» با پاسخ فروشنده از این مغازه هم خارج شدم: «بله، رو جعبه‌اش هم نوشته. فقط فول‌پک‌ها این نوشته‌ی روی جعبه رو دارن، ولی غیر فول‌پک‌ها هندزفری و شارژر فندکی ندارن»؛ اشاره‌اش به برچسبی بود که بر روی جعبه‌ی دستگاه چسبانده شده بود.بحث بر سر اینکه یک شرکت با این عظمت، هرگز لوازم جانبی‌ای مثل هندزفری را حذف نمی‌کند، در دو بسته با محتویات متفاوت توزیع نمی‌کند و هرگز طراحی و بسته‌بندی‌اش را با یک برچسب ضایع نمی‌کند، بی‌فایده بود.
- سومین مغازه/ قیمت: ۱.۶۸۰.۰۰۰ تومان:
بدو ورود تاکید کردم دستگاه را به اصطلاح شما فول‌پک و با تمام لوازم جانبی‌اش می‌خواهم. باز هم مراحل جاگذاری سیم‌کارت و تست دستگاه انجام شد. دستگاه موردنظرم را کامل و با کمترین قیمت ممکن خریده بودم. فروشنده اسم دستگاه و قیمت آن را در خط اول برگه‌ی فاکتور نوشت. مودبانه پرسید: «براتون کد فیک (Fake) بزنم یا اصلی؟». در دلم خدا را بابت صبری که به من عطا کرده شکر کرده و توضیح خواستم؛ «ببینید، برای اینکه خدمات دستگاه فعال شه باید کد IMEI رو برای شرکت بفرستیم. این ربطی به بازی و برنامه که نخواستین هم نداره. تفاوت اصلی با غیراصلی‌ش هم فقط ۲۰ هزار تومنه». تشکر کردم و گفتم نیازی به کد اصلی نیست. فروشنده گفت: «پس کد فیک براتون می‌فرستیم که میشه ۱۳۰هزار تومن!» در پاسخ به این سوال که «چرا از اول نمی‌گید دستگاه رو ۱.۸۱۰ و با مثلا کد اصلی ۱.۸۳۰ می‌فروشیم؟»، پاسخ داد: «نه خب قیمت همون ۱.۶۸۰ تومنه، ارسال IMEI جداست».
این بار نه از مغازه، که از علاءالدین خارج شدم.
- ماجرای میانی:
در حینی که مشغول قیمت گرفتن بودم، با مغازه‌داری روبرو شدم که برای یک خریدار اپل‌دیوایس توضیحاتی می‌داد: «برای اینکه بتونی خودت برنامه و بازی بریزی، باید اپل آی‌دی داشته باشی. برای ساختن اپل‌آی‌دی هم حتما به مسترکارت یا ویزاکارت نیازه. که آخرشم برای شما به صرفه نیست. چون مثلا سایجیک (Sygic) میشه ۴۰ دلار، لاین (Line) هم ۱۲ دلار و ....»
تجربه بالا، محدود به بازار موبایل علاءالدین و فروشندگان آن نیست. چه آن که قطعا در این بازار فروشندگانی منصف و محترم با دغدغه یک فروش سالم و اخلاقی همراه با آگاهی‌دهی درست به مشتری مشغول به کسب‌اند. اما متاسفانه نگاه غالب به گونه‌ای شده است که از کم‌اطلاعی مراجعین و خریداران سوءاستفاده کرده و فروشندگان هر روز طرح نویی برای تمایز فروش خود طراحی می‌کنند. بدون شک عامل اصلی نداشتن یک بازار یک‌دست و بدون فریب مشتری، عدم وجود نمایندگی‌های رسمی شرکت‌هاست. نمایندگی‌هایی که محصولات خود را عینا مطابق با مبلغ اعلام شده درون سایت رسمی شرکت بفروشند تا مشتری بعد از گشت‌وگذار، این‌گونه با لایه‌های جدیدی از فناوری آشنا نشود!