در صنعت خودروسازی جهان، کلاسی وجود دارد که در اکثر اتاقها سهیم است و بیشتر به جای پرداختن به مسائل فنی، به بیان نوعی حس اقتصادی میپردازد. Luxury Cars یا همان خودروهای لوکس، معیاری است که در هر کشوری معنای خاص خود را دارد. در برخی کشورها به خودرویی لوکس گفته میشود که برندی معتبر مثل بامو، بنز و لکسوس را داشته باشند. در برخی کشورها خودروهای بالای 75 هزار دلار را لوکس میدانند. در برخی دیگر وجود بعضی امکانات را در کنار برند ملاک قرار میدهند. هر چه که است، خودرو لوکس تعریفی دارد که به زیر کاپوت خودرو زیاد ربطی ندارد. بلکه معیارهایی را برای انتخاب این دسته از خودروها انتخاب میکنند که به موقعیت اجتماعی مالکان ربط پیدا کند. در کشور ما به خودروی لوکس نگاهی جدید صورت گرفت که تمام قواعد بالا را نقض میکند. طبق قوانین فعلی هر خودرویی که حجم موتورش از 2500 سیسی بالاتر باشد لوکس حساب میشود و طبیعی است خودروهایی که این ویژگی را ندارند، لوکس نیستند!
وقتی در دوران مدرسه درسهایی مثل جبر و احتمال، هندسه و ریاضیات را میخوانیم، اکثرا به گوشمان میخورد که این نکته صحیح است مگر خلاف آن اثبات شود.
1- محصولات بامو
طبق قانون واردات کشور، بامو 220i، 320i، 328i، 420i، 428i،520i، 528i، X1، X3، X4، Z4 28i و i8 لوکس به حساب نمیآیند. چون بهغیر از i8 این خودروها به موتور 2 لیتری مجهز هستند که سیستم تویین پاور دارند و 181 یا 242 اسببخار قدرت تولید میکنند. البته بام و X1 با موتور 1995 سیسی 150 اسببخاری با شناسه 18i فروش بهتری را در ایران دارد. بامو i8 که خودرویی هیبرید بهحساب میآید و با ترکیب برق و موتور 5/1 لیتری تا 362 اسببخار قدرت تولید میکند، در خارج از کشور قیمتی بین 130 تا 170 هزار دلار را دارد، اوایل لوکس نبود و بعدها با قیمتگذاری تا دو میلیارد و 400 میلیون تومانی در تهران، کمی احساس شد که لوکس است و جلو ورودش گرفته شد. در محصولات ذکر شده، امکاناتی مثل دوربین 360 درجه، کنسول VIP عقب، سیستم تهویه دوگانه و چهارگانه، حافظه صندلی دو طرف، دنده پشت فرمان، تودوزی چرم طبیعی، رادار خطی، رادار فاصله، رادار نقطه کور، سیستم صوتی حرفهای، مانیتور جلو و عقب، تهویه صندلیها و... وجود دارد. از نظر عملکرد هم اکثر محصولات بامو در ایران شتاب قابل توجه رسمی زیر 8 ثانیه را دارند و حداکثر سرعت بالای 220 کیلومتر بر ساعت را تجربه میکنند. اگر هم قیمت میلیاردی i8 را کنار بگذاریم، از بامو X1 که 205 میلیون تومان و X4 که 430 میلیون تومان در بازار قیمت دارند، طبق قانون فعلی واردات میتوان به این مسئله رسید: خودرویی با قیمت یک خانه 80 متری نوساز در یک محله خوب تهران، لوکس به حساب نمیآید و وقتی هم که چیزی لوکس نیست، پس خریدش برای عموم راحت است!
2- محصولات مرسدس بنز
این روزها واردات بنز به طور عمده در ایران به C200، E200 و E250 محدود میشود. در کلاس E شاهد حضور نسخه کروکی این خودرو هم هستیم. این ماشینها با موتور 2 لیتری عرضه میشوند که 180 یا 211 اسب بخار قدرت تولید میکنند. ستاره سه پر بنز، خود نمادی از لوکس و تجملی بودن را به عموم هر جامعهای میرساند. ولی قوانین گمرکی ایران باعث شده این ماشینها دیگر لوکس نباشند و به خودرویی معمولی تبدیل شوند. خودروهایی که سقف جیر یا پانارومیک دارند و به امکاناتی نظیر، کیت AMG، کیت تنظیم ارتفاع، تودوزی با چرم طبیعی، تهویه صندلیها، سیستم فرمانپذیری اتوماتیک، پارک اتوماتیک، دوربین 360 درجه، سنسور خواب، ماساژور صندلی، وکیوم درها، سه مانیتور و کنسول VIP، سیستم تهویه دوگانه یا چهارگانه، ایربگهای زانویی، دنده پشت فرمان، چراغهای هوشمند در شرایط مختلف و... مجهزند. جالبتر از امکانات و مشخصات فنی، قیمت این خودروهاست. C200 نسل جدید، اوایل قیمت بالای 500 میلیون تومان را تجربه کرد و این روزها 400 میلیون تومان قیمتگذاری شده است. E200 هم با توجه به امکانات، 325 تا 380 میلیون تومان ارزش دارد. E250 با موتوری قویتر نسبت به E200 در نسخه فولآپشن با کیت AMG در مدل 2016، با قیمت 405 میلیون تومان دادوستد میشود. نسخه سقف تاشو E250 هم بالای 500 میلیون تومان معامله میشود. با توجه به قوانین گمرکی، هزینه جهیزهای به نسبت خوب، آن هم برای هشت دختر دمبخت، معنایی از تجمل و لوکس بودن را ندارد. پس به عبارت ساده این روزها ازدواج امری بسیار آسان و کمخرج است. یک بار ازدواج که اصلا خرجی ندارد!
3- پورشه ماکان
در فیلمهای غربی، وقتی میخواهند سوژه طنز خودرویی داشته باشند، برای مثال خودرویی از برند پورشه را دست یک فرد کمدرآمد میدهند یا به عنوان تاکسی از آن استفاده میکنند. زیرا واقعا برند پورشه، از احترامی خاص در صنعت خودرو برخوردار است و به لوکس بودن مشهور است. ولی با توجه به قانون ممنوعیت واردات خودروهای 2500 سی سی به بالا، دیگر محصولاتی مثل پانامرا، کاین، باکستر، کیمن و 911 از این برند وارد نشد. دلیلش هم آن بود که به معنی واقعی قانون درست عمل کرده و مانع ورود خودروی لوکسی شده است. اما این روزها با توجه به تعریف ما از خودروی لوکس، محصولی از پورشه وارد ایران شده که اصلا لوکس نیست. پورشه ماکان با موتور دو لیتری 237 اسب بخاری که یک ماشین کراساور را در کمتر از 7 ثانیه به سرعت 100 کیلومتر بر ساعت میرساند، شامل این قانون نشده و با قیمت 680 تا 850 میلیون تومانی به عنوان کالا و خودروی لوکس شناخته نمیشود. میتوان از کنار این قانون و قیمت ماکان به این نتیجه رسید که مهریه 900 سکه طلا، اصلا سنگین به حساب نمیآید و قابل پرداخت برای عموم جامعه است. پس نیازی نیست که دلتان برای کسانی که بهخاطر عدم توانایی مهریههای پایینتر به مشکل خوردهاند بسوزد، زیرا دیگر صد یا دویست سکه که مبلغی نیست!
4- ولوو XC90
کافی است یک بار از پشت ویترین، آخرین محصول ولوو در ایران ببینید. در نگاه اول میدانید که خریدنش کار هر کسی نیست و تا حدی قیمت بالای 400 میلیون تومان، مستحق این ظاهر شیک و لوکس است. ولوو XC90 با موتور 2 لیتری 320 اسب بخاری و با امکاناتی واقعا فضایی، قانون گمرکی را نقض نمیکند و به عنوان خودرویی غیر لوکس شناخته میشود. به یاد دارم که در شهریور 92 رئیس بیمارستان امام رضا(ع) مصاحبهای را انجام داد و اعلام کرد که هزینه پیوند قلب به 90 میلیون تومان ( با توجه به شرایط اقتصادی سال 92) رسیده است و سه مریض را رایگان عمل کرده و از نفر چهارم به علت افزایش هزینهها 10 میلیون تومان پول دریافت کردهاند. او در بخشی از مصاحبه گفت بود که «در صورت اخذ مجوز از وزارت بهداشت این وزارتخانه تا ۳۰ میلیون تومان برای انجام عمل پیوند قلب را پرداخت خواهد کرد». حال اگر واقعا پرداخت هزینه نزدیک به 500 میلیون تومان آن هم برای خودرو، نشانه تجمل نیست، گرفتن 10 میلیون تومان از بیمار و پرداخت تنها یکسوم از هزینه پیوند قلب توسط بیمه، نشانه چیست؟!
5- محصولات لکسوس
وقتی به سایتهای مرجعی مثل ویکیپدیا مراجعه میکنید، اکثر محصولات لکسوس، حتی CT200h هم در بخشی از خانواده لوکسها قرار میگیرند. ولی این روزها ثابت شده که هیچ محصول لکسوس لوکس نیست و برعکس طرز تفکر تویوتا، آریون خودرویی لوکس است! این روزها خرید یک لکسوس CT200h در بازار خودروهای صفر با قیمتی نزدیک به190 میلیون تومان ممکن است و با توجه به سایر خودروهای دسته لوکس واقعی، آن چنان زیاد نیست. ولی اگر قصد خرید مدلهای مثل IS250، ES250، GS250، NX200t و NX300h دارید، بدانید که با خودروهای لوکسی طرف نیستید و هزینه بین 280 تا 350 میلیون تومان عددی نیست و به راحتی میتوانید خرید را انجام دهید. خودروهایی که اکثرا به موتورهای فناوری بالا مجهز هستند و امکانات ایمنی تکمیلی دارند و داخل کابینشان بوی چرم طبیعی به مشام میرسد طبق نگاه گمرک، ماشینی لوکس و تجملی نیست. این جا برایم سوال پیش میآید که اگر خودرویی مثل لکسوس IS250 لوکس نیست، پس چرا من باید با حقوق فعلی خود، بیش از 16 سال صبر کنم و در این مدت نه بخورم و نه بپوشم و مانند عصر حجر، تنها وسیله رفت و آمدم، پاهایم باشد؟!
6- در ایران بچه پولدار وجود ندارد
کافی است که کمی از اهالی دنیای خودرو باشید. میدانید که خودرویی دو نفره و اسپرت بیشتر به کار چه کسی میآید و چه رده سنی این دسته از خودروها را انتخاب میکنند. آلفارومئو 4C و لوتوس الیزه، خودروهایی لوکس و خاص در تمام نقاط دنیا به حساب میآیند. قیمت 330 میلیونی الیزه و 580 میلیون تومانی 4C هم نشاندهنده همین موضوع است که این ماشینها در ایران هم لوکس به حساب میآیند. ولی از نظر ما این خودرو لوکس است و طبق قانون با کالای لوکس فرق دارد. ترکیب قانون و این خودروهای دو نفره خاص به ما میگوید که بچه پولدار بودن اصلا معنی ندارد، زیرا مالکین این خودروها افراد عادی جامعه هستند و میتوانید توقع داشته باشید تا خانوادهتان امسال به مناسب تولد شما، برایتان یک دستگاه از این خودروها را بخرند!
7- آئودی Q5
افرادی که این روزها آئودی Q5 را در ایران خریداری میکنند، اکثرا نگاهی کامل به بازار دارند و به احتمال زیاد گوشه چشمی به بامو X4 و ولوو XC90 دارند. ولی به دنبال خاص بودن هستند و برای همین به سراغ ارباب حلقههای آلمانی میروند. همین مسئله که امروز افرادی آئودی Q5 را خودرویی خاص میدانند و برایش بین 385 تا 415 میلیون تومان هزینه میکنند، نشانه لوکس بودن این خودروی اصیل آلمانی است. ولی بدانید که طبق نظر کارشناسان بیهیچ وجه Q5 خودرویی لوکس نیست و اگر میخواهید آن را به چشم خودروهای خاص ببینید، یاد یک ژیان اوراقی بیفتید که اگر این روزها در خیابان تردد کند، او هم خاص به حساب میآید!
* حسین دلاور - روزنامه دنیای خودرو