قوانین هوانوردی کشوری بر اساس استانداردهای بینالمللی تعیین و در پروازها اجرا میشود. برخی پروتکلها نیز مقررات کشوری دارند. ایرلاینها طبق قانون مکلف و ملزم به رعایت قوانین و پروتکلها هستند و اجازه تخطی از آنها را هم ندارند. یکی از استانداردهای بینالمللی و پروتکلهای پروازی مربوط به زبان مشترک میهمانداران برای انتقال پیام به مسافران است. زبان رسمی کشورها و زبان انگلیسی به عنوان زبان بینالمللی، در پروازها توسط میهمانداران استفاده میشود. اما اخیراً برخی از مسافران یک ایرلاین عنوان کردهاند که یک شرکت هواپیمایی با تخطی از قانون، در برخی پروازها از مبدأ یا به مقصد تبریز، زبان ترکی را در پرواز به زبان فارسی و انگلیسی اضافه کرده است. در مقابل برخی اعتراضها به این قانونشکنی، مسئولان این ایرلاین مدعی شدهاند این اقدام آنها غیرقانونی نیست و ایرلاین تخلفی نکرده است.
مدیرعامل و مسئول وقت روابط عمومی این شرکت، بعد از اعتراض به این اقدام، اعلام کردند که خوشامدگویی میهمانداران به زبان ترکی خلاف قانون نیست و این شرکت عمل خلافی مرتکب نشده است. در 29 مهرماه گذشته، سازمان هواپیمایی کشور اخطاری کتبی به این شرکت ارسال کرده و تذکر داده بود که نباید این اقدام غیرقانونی تکرار شود.
مهدی رمضانی، سرپرست روابط عمومی سازمان هواپیمایی کشوری در گفتوگو با «ایران»، تأکید کرد: «خیرمقدمگویی میهمانداران در تمامی پروازها فقط به زبان رسمی کشور و زبان انگلیسی است و هیچ شرکتی به بهانههای مختلف نمیتواند از قانون تخطی کند حتی اگر اکثر مسافران به زبانی دیگر صحبت کنند.»
وی افزود: « وقتی این تخلف هواپیمایی به سازمان هواپیمایی گزارش شد، همان موقع در نامهای کتبی به شرکت اخطار دادیم و تأکید کردیم این اقدام غیرقانونی نباید تکرار شود.»
رمضانی گفت: « در کشور ما اقوام مختلف به زبانهای کردی، لری، گیلکی، عربی، بلوچی و... صحبت میکنند و بنا نیست در پرواز به مقاصد مختلف، زبان رسمی کشور تغییر کند و زبان غالب استان مبدأ یا مقصد، به عنوان زبان ارتباطی تبدیل شود چون در این صورت شاهد هرج و مرج و بینظمی در پروازها خواهیم بود.»
رضا صدیق نیا، مدیرکل دفتر نظارت بر فرودگاهها، شرکتها و مؤسسات هوانوردی سازمان هواپیمایی کشوری نیز در گفتوگو با «ایران»، تأکید کرد: «ایرلاینها مجاز نیستند بر خلاف قوانین سازمانی و هوانوردی، اعمالی را در پروازها اجرا کنند که به انسجام قوانین خدشه وارد کند. سازمان هواپیمایی کشوری به تمام ایرلاینها قوانین و مقررات پروازی ابلاغ کرده است. یک شرکت ایرلاین که در ماههای گذشته خلاف این قوانین رفتار کرده بود، تذکر کتبی دریافت کرد و اگر این تخلف ادامه پیدا کند مطابق قانون با شرکت هوایی برخورد خواهد شد. تخلف این ایرلاین هیچ گونه توجیهی ندارد و نمیتوان این تخلف را قانونی جلوه داد.»
وی افزود: «عملکرد شرکتها در تمام زمینهها تحت نظر سازمان هواپیمایی کشوری و شرکت فرودگاهها قرار دارد و شرکتهای هوایی در چهارچوب قوانین کشوری و بینالمللی مجاز به پرواز هستند.»
به گفته صدیق نیا، ایران تحت پوشش ایکائو است. صنعت هواپیمایی سیستمی بینالمللی است و برای آن زبان بینالمللی در نظر گرفته شده (انگلیسی) است که اگر شرکتها به این قانون ملزم نباشند، زبان مشترک هوایی از بین میرود. هوانوردی سیستمی جهانی و یکپارچه است و کریدورهای پروازی بر اساس قوانین یکپارچه اداره میشود بنابراین نمیتوانیم به دلخواه مقررات را تغییر دهیم.
مدیرکل دفتر نظارت بر فرودگاهها و شرکتها با اشاره به تخلفی که این شرکت هواپیمایی در استفاده از زبانی خارج از زبان فارسی و انگلیسی در پروازها انجام داده بود، گفت: «بر اساس قانون میهمانداران در پروازهای داخلی و خارجی فقط به فارسی و انگلیسی باید پیامها را منتقل کنند یا خوشامد بگویند مگر در مواردی که یکی از مسافران به این دو زبان تسلط نداشته باشد، آن وقت است که میهماندار میتواند به زبانی دیگر با آن شخص ارتباط برقرار کند و در واقع استفاده از زبانی غیر از فارسی و انگلیسی فقط جنبه شخصی دارد و برای عموم مسافران نیست.»