فارس: توقف بارگیری نفتکش‌های صادراتی و اعتراض مشتریان خارجی به خاطر وجود «میزان آب نمک همراه نفت خام سنگین پایانه خارک بیش از 12 برابر حدمجاز» بخشی از نامه معاون مدیرکل نظارت بر مبادلات و صادرات مواد نفتی‌ست که در ۲۸ بهمن خطاب به مدیر تولید شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب نوشته شده است.
چند روز پیش، رئیس فراکسیون نظارت بر صنعت نفت، گاز و پتروشیمی مجلس شورای اسلامی زینب قیصری گفت که رعایت نکردن استانداردهای کیفی در فرآیند تولید نفت، باعث شده تا «قیمت هر بشکه نفت ایران حدود ۱۰ دلار کاهش پیدا کند.»
خسارتی ۱۰ برابر تخفیف به چین
میزان صادرات نفت ایران بر اساس برآورد پایگاه تخصصی نفت و گاز اویل پرایس بین ۱.۵ تا ۱.۶ میلیون بشکه در روز است که اگر قیمت هر بشکه نفت ایران ۱۰ دلار کاهش یافته باشد، ضرر این کاهش قیمت روزانه ۱۶ تا ۱۷ میلیون دلار است.
بلومبرگ هم اوایل هفته نوشته که تخفیف قیمت نفت ایران نسبت به نفت برنت برای تحویل به چین در هفته گذشته به نیم تا یک دلار در هر بشکه رسیده است یعنی چیزی حدود ۱.۵ تا ۱.۶ میلیون دلار در روز.
بنابراین، خسارتی که از عدم رعایت استانداردهای کیفی در فرآیند تولید نفت وارد شده ۱۰ برابر تخفیفی‌ست که برای فروش نفت توسط ایران داده شده است.
تخفیفی که به دلیل اعمال فشار حدامثری ترامپ برای فروش نفت داده می‌شد.
استانداردی که رعایت نشد
بر اساس الزامات فنی، برای افزایش تولید نفت باید تاسیسات نمک‌زدایی سیار (Skid mounted) در مناطق نفتخیز مستقر شوند؛ این تاسیسات وظیفه دارند آب نمک موجود در نفت خام را جداسازی کرده و میزان نمک در نفت تولیدی را به حد مجاز برسانند. همین الزام در مورد کنترل میزان گاز هیدروژن سولفید (H₂S) هم صادق است.
با این حال، گزارش‌های دریافتی از سوی فراکسیون نظارت بر صنعت نفت نشان می‌دهد که شرکت ملی نفت بدون توجه به این الزامات، صرفا اقدام به افزایش تولید کرده و این تصمیم به افزایش بیش از ۱۲ برابری میزان آب نمک همراه نفت خام دریافتی در پایانه خارک منجر شده است که هم کاهش سرعت بارگیری را در کنار اعتراض مشتریان خارجی و هم نارضایتی واحدهای پالایشی داخلی نسبت به کیفیت پایین نفت دریافتی را به دنبال داشته است.
بر اساس استانداردهای بین‌المللی، میزان نمک در نفت خام سنگین باید کمتر از ۵۰ گرم بر متر مکعب و میزان H₂S نیز کمتر از ۵۰ ppm باشد.در برخی موارد، نفت خام با مقادیر بالاتر نمک و H₂S نیز معامله می‌شود اما این موضوع موجب کاهش چشمگیر قیمت آن می‌گردد.
واکنش وزارت نفت
وزارت نفت در واکنش به این مطالب اعلام کرده است، نوسانات آب و نمک درون نفت خام از بدیهیات امر تولید در صنعت نفت است و این موضوع در تمامی ادوار و دولت ها سابقه داشته که اسناد آن در مکاتبات شرکت ملی نفت ایران موجود و قابلیت انتشار را دارد.
این شرکت به منظور حفظ برندینگ و اهمیت به مشتریان خود همواره نسبت به کیفیت نفت خام تولیدی اهمیت داده و این موضوع برای پالایشگاه‌ها به عنوان اصلی‌ترین مشتریان داخلی و به ویژه مقاصد صادراتی مد نظر قرار می‌گیرد چرا که اگر کیفیت در حوزه صادراتی تحت تاثیر قرار گیرد به هیچ عنوان عملیات انتقال و صادرات تحقق پیدا نمی‌کند.
مشکل پیش آمده در بخش افزایش حجم آب و نمک در نفت خام، فرآیندی طبیعی است و با اقدامات صورت گرفته در هفته‌های اخیر بزودی حل خواهد شد.
